جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قرآن و روایات، از مه مترین منابع تفسیری هستند که پیوند وثیقی با یکدیگر دارند. شناخت رویکردهای روایی مفسران و بررسی گون ههای بهر همندی ایشان از روایات، یکی از شاخ ههای شایسته توجه در تفسیر به شمار م یرود. در دوره معاصر تفسیر تسنیم، تنها تفسیر اجتهادی است که جامع رو شهای مختلف تفسیری اعم از قرآن به قرآن، روایی و عقلی است و می کوشد تا برنام ههای سعاد تآفرین قرآن را در راستای بهر همندی از روایات گهربار معصومین؟عهم؟، به متن زندگی انسا نها بیاورد. این نوشتار با پردازش اطلاعات به روش توصیفی _ تحلیلی و گردآوری به شیوه کتابخان های، به بررسی رویکرد تفسیر تسنیم نسبت به روایات تفسیری پرداخته است. بر پایه یافت ههای تحقیق اگر چه از نظر آی تالله جوادی آملی حجیت سنت وابسته به قرآن است، اما ایشان جایگاه اه لبیت؟عهم؟ نسبت به باطن قرآن را مه متر از قرآن م یداند و به حجیت سنت قطعی )اعم از متواتر و خبر واحد همراه با قرائن یقینی( معتقد است و نقش آ نها را در تفسیر قرآن، همتای آیات قرآن م یداند. ایشان سنت قطعی در تمام روایات تفسیری و خبر واحد ظنی را تنها درباره روایات تفسیری فقهی حجت م یداند. این مفسر گرانقدر در فهم واژ هها، جمالت، تأویل بطن و مراد پنهان و مصداق آیات، از روایات بهره برده و مصادیق آیات قرآن را از باب جری و تطبیق دانسته است، نه تفسیر مفهومی که در ای نصورت حتی اگر مصداق کامل باشد، غیر منحصر و تعد دپذیر خواهد بود؛ مگر در جایی که مصداق، مساوی با معنا و تفسیر مفهومی باشد که در این صورت معنا و مصداق انحصاریِ آیه است.

در مباحث علوم قرآنی و تفسیر، شناخت شیوه‌های نقد و تحلیل روایات توسط مفسران، یکی از شاخه‌های درخور‌ توجه به‌شمار می‌رود. در دوران معاصر، تفسیر تسنیم، تنها تفسیر اجتهادی و جامع روش‌های مختلف تفسیری است و می‌کوشد تا برنامه‌های سعادت‌آفرین قرآن را به متن زندگی انسان‌ها وارد کند. این پژوهش با روش تحقیق نقلی ـ وحیانی و پردازش توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری کتابخانه‌ای، به بررسی «شیوه‌های نقد و تحلیل روایات تفسیری در تفسیر تسنیم» با هدف کشف مفاهیم تحقیق و روش‌های نقد و تحلیل سند و محتوا پرداخته است. نتایج به دست‌آمده، بیانگر این است که در تفسیر تسنیم، اساساً فهم هرگونه مطلبی بر مبنای استدلال‌های عقلی‌پایه نهاده شده ‌است. مفسر در نقد سند روایات، حتی اگر سند مورد تأیید بوده، ولی متن دارای محذور عقلی باشد، آن را مردود می‌داند و در غیر این صورت، بدون اشاره به بحث‌های رجالی، صرفا به ضعف سند اشاره می‌کند. ایشان همچنین ضمن نقد سند برخی روایات، اعتقاد دارد که اگر محتوای آنها محذور عقلی ندارد، قابل پذیرش بوده و گاهی به توضیح متن آنها نیز می‌پردازد. ایشان برای ردّ متن روایت، صرف عدم موافقت آن با قرآن را کافی نمی‌داند؛ بلکه مخالفت و تعارض آن را مانع پذیرش دانسته و برای نقد متن، از آیات و روایات قطعی و براهین عقلی بهره برده ‌است. وی غالباً در ‌مواردی که به هر دلیل، روایتی را نمی‌پذیرد، یا آن را نقل نمی‌کند و یا تنها به ذکر منبع یا نام مفسّر اکتفا می‌کند.