جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نهج­البلاغه که تجلی­گاه پیوند عمیق بین ایمان و عقل است، در بسیاری از گزاره­های آن نیز تبیین عقلانی و رویکرد فلسفی مشهود است. سنجش نسبت میان ایمان و عقل از دو بعد وجودشناختی، معرفت‌شناختی و بررسی معنا، زاوایا، منشاء و تعاملات این دو با بهره­گیری از روش توصیفی­ تحلیلی در نهج­البلاغه، مسئله این پژوهش است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که در نهج­البلاغه بخشی از ایمان، ناظر به احساسات و عواطف و بخشی ناظر به عقل عملی و بخش دیگر آن ناظر به عقل نظری است و بر خلاف اشاعره که ایمان را صرفا به عقل نظری معطوف نموده و معتزله که ایمان را منحصر در عقل عملی می دانند، ایمان هر دو عقل را در برگرفته و گزاره‌های ناظر به ایمان در نهج­البلاغه با عقلانیت سازگاری و تعاضد داشته و لازمه ایمان‌آوری، عقلانیت است؛ هر چند که سهم عقل عملی در ایمان دینی بیشتر است.