جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جهان معاصر عرصه ای آکنده از تنش، چالش، نزاع و درگیری میان انسان ها، ملت ها و دولت هاست که برای رهایی از آن راهی جز استقرار مهر و آشتی و تلاش جمعی برای صلح سازی نیست. روی دیگر زندگی انسان معاصر، زندگی ثانوی است که در سایه عصر ارتباطات و اتصالات و فناوری های نوین اطلاعاتی رخ داده و همه ویژگی های فضای واقعی را با پیچیدگی های رفتاری و ارتباطی میان کاربران دارا است. در این میان، صلح سازی ایمان محور یکی از بهترین مدل های صلح سازی است که کنشگران ایمانی تلاش می کنند به مدد آن، بر درگیری های انسان فائق آمده و صلح و ثبات و زیست ایمانی را برای جامعه بشری- چه در زندگی واقعی و چه در زیست مجازی- به ارمغان آورند. پژوهش حاضر پس از واکاوی مفردات پژوهش، به ارائه مدل صلح سازی ایمان محور در صورت بندی های چهارگانه نزاع در فضای مجازی پرداخته است.

مفهوم مدل یا مدل سازی، بخشی از واقعیت را نمایندگی می کند که از نگاه مدل سازی متمایز و توصیف شده، به منظور اهدافی چون شناخت، فهم و کاربست واقعیت هدفگذاری شده به خدمت گرفته می‌شود. بنابراین، صلح-سازی به مثابه بخشی از واقعیت اجتماعی ماست که درون سامانه مدل سازی مورد سنجش قرار گرفته تا شناخت پذیر و تفهمی باشد. از میان مدل‌های گوناگون صلح-سازی که از سوی کنشگران صلح در سرتاسر عالم به استخدام درآمده اند، مدل صلح مبتنی بر ایمان، بویژه در جوامع دینی، مؤثرتر است. مدل صلح-سازی ایمان محور، ایمان به عنوان یک منبع معتبر را خطاب قرار می دهد که با عالم مابعد الطبیعه مرتبط بوده و با فطرت خداداد انسان هم آوایی دارد. نگارنده با تأکید بر مدل حاضر، تلاش دارد تا ایمان اسلامی را چونان واپسین پیام الهی به واسطه پیامبر خاتم، حضرت محمد(ص)، به همه ملل به بحث نشسته و همزمان، بر شخصیت و ویژگی های سترگ حضرت ایشان، آورنده صلح و رحمت به عالمیان تمرکز می یابد. با کاربست روش تفسیر موضوعی که از شهید صدر به عاریت گرفته شده، رساله پیش رو در سه سطح سازماندهی شده است: صلح درونی یا درون انسانی که با تأکید بر نقش ایمان به خودسازی نائل می شود؛ صلح بیرونی یا میان شبکه ای اجتماعی که با تأکید بر اخوت اسلامی به جامعه-سازی منجر می شود؛ صلح جهانی یا بین المللی که با تمرکز بر برادری ایمانی و انسانی، امت-سازی را هدفگذاری می کند. پیامبر اسلام (ص) با عملیاتی سازی مدل صلح-سازی ایمانی خویش در سه محیط مکی، مدنی و جهانی، رسالت خویش را به صورت تدریجی به اتمام رسانده و با معرفی اولیای پس از خود در سال آخر حیات خویش، تداوم صلح-سازی فرامرزی و آخرالزمانی خود را در قالب سامانه ولایت تضمین کردند که امت را به سمت جهان-وطنی ایمانی سوق دهند. اثر حاضر، سیره پیامبر اسلام(ص) را به مثابه الگوی اسلامی قابل پیروی برای مردم مورد توجه قرار داده، مدل اسلامی صلح-سازی ایمان محور را از مؤثرترین و کاربردی ترین مدل پیشبرد صلح معرفی کرده، به سنت نبوی(ص) هم در حوزه فردی و هم اجتماعی ارجاع داده، و در پایان تلاش کرده تا چهره‌ای روشن از اسلام صلح و رحمت در مواجهه با امواج اسلام هراسی و افراط گرایی دینی به جهانیان نمایش دهد.