جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله این است که عرفان اسلامی با قرآن کریم چه ارتباطی دارد؟ بعبارتی آیا این علم ریشه در مکاتب عرفانی بیگانه داشته و از آنها وام گرفته شده است؟ یا اینکه عرفان اسلامی منشأ قرآنی و اسلامی دارد؟ برخی از مستشرقان سالیان مدیدی به این شبهه دامن زدند که عرفان اسلامی ریشه در عرفان‌های بیگانه دارد. در این مسئله دو دیدگاه‌ وجود دارد؛ طرفداران دیدگاه اول که به چند گروه تقسیم می‌شوند معتقدند: عرفان اسلامی ریشه در عرفانهای دیگر دارد؛ لذا عده ای عرفان اسلامی را از یهودیت، برخی آن را از مسیحیت، و گروهی از بوداییان و هندوان، افرادی نیز آن را نشأت گرفته از مکتب نو افلاطونیان و برخی نیز مناشی دیگری را برای عرفان اسلامی معتقدند. دیدگاه دوم که این رساله به تقویت آن پرداخته و دلایل و نیز شواهدی برای آن اقامه نموده است این است که عرفان اسلامی از درون اسلام و قرآن کریم جوشیده و منشأیی جز آن ندارد. تحقیق حاضر پس از تبیین مفاهیم کلی و توضیح برخی از مهم‌ترین مبانی عرفان اسلامی و نیز منازل سلوک عرفان اسلامی، به شبهات مستشرقان در زمینه انکار اسلامیت عرفان و شبهات محتوایی پاسخ داده و در نتیجه بر پایه وجود دلایل قرآنی و شواهد، بر نشأت گرفتن عرفان اسلامی از قرآن و اسلام، تاکید نموده و قرآن کریم را منشأ و منبع جوشش عرفان اسلامی معرفی نموده است و لذا هرگونه شبهه ای مبنی بر بیگانه بودن منشأ عرفان اسلامی را مردود دانسته است. از جمله دلایل قرآنی و اسلامی بودن عرفان اسلامی، وجود آیات متعدد عرفانی در قرآن کریم است؛ مانند آیاتی که دارای کلمه نور، لقاءالله، حب الله، شهود و مانند آن می‌باشد که هریک بخشی یا بخشهایی از عرفان اسلامی را تبیین کرده است. در این رساله به جهت محدودیت عنوان رساله، به طور مختصر و اشاره‌گونه به روایاتی که مضامین عرفانی دارند نیز اشاره شده است؛ زیرا مناجات‌ و دعاهای صادره از ناحیه پیامبر اکرم و امامان معصوم، به تبع قرآن کریم مملو از لطایف و دقائق عرفانی است.