جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله «­تأویل قرآن­» به‌عنوان یکی از مسائل علوم قرآنی، از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چراکه نقشی زیربنایی در بهره‌گیری از معارف قرآن کریم ایفا می‌کند. هدف این مطالعه، ارزیابی گستره تاویل از دیدگاه معتزله و شیعه است که به روش کتابخانه‌ای و تحلیل و بررسی آیات قرآن سامان یافته است. یافته‌های تحقیق حاکی از این است که در نگاه شیعه، عقل در کنار دیگر منابع، نه حاکم مطلق و نه محکوم مطلق اسـت. همچنین در مذهب معتزله، عقل‌گرایی مهمترین مبنا به شمار می‌رود و آن را بر همه انواع نقل، حاکم می‌کنند. از منظر روایات مسلّم شیعی، قرآن دارای سطوح مختلفـی از معـانی اسـت کـه بـه پاره‌ای از این سطوح، بطون می‌گویند و مرحله عالی فهـم عمیـق قـرآن، کـه شـامل بطون نیز می‌شود، به معصوم اختصاص دارد؛ ولی معتزلیان غالباً به وجـود بطـن بـرای آیات اعتقاد ندارند. نگرش شیعه با معتزله در مسائل دیگری مانند: سرانجام مـؤمن مرتکـب گنـاه کبیـره، تفسیر آیات شفاعت، برتری پیامبران بر فرشتگان، مسئله بداء، رجعت، عصمت، وفای به وعیدهای موجود در قرآن و ... متفاوت است.