جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در سیره اولیای دین، «تقیه ­­سیاسی» به معنای کتمان سر و مدارا با سایر فرق‌ اسلامی، با هدف حفظ جان، مال و دین از قتل و غارت، امری ضروری است. اجرای کامل احکام الهی، اظهار و دفاع از جبهه حق از یک سو، و حفظ جان، مال و دین در اعصار گوناگون از سوی دیگر، تحقیق در خصوص گسترة زمانی امکان تقیه سیاسی را ضروری جلوه می‌دهد. با تحقیق در موضوع «تقیه سیاسی»، به این نتایج می‌رسیم که مطابق ادله کتاب، سنت و عقل، تقیه سیاسی مختص زمان حضور ذوات مقدس معصومان علیهم السلام نیست، بلکه در عصر غیبت هم جاری است. تحقیق پیش‌رو، بر اساس روش کتابخانه‌ای، «تحلیلی - توصیفی» است که مطابق آن، با ادله عقل و نقل، گسترة زمانی تقیه سیاسی در همه زمان‌ها، حتی در عصر غیبت استنباط می‌شود. شواهد موجود در آیات (مثل «رابطه با کفار از روی تقیه برای دفع ضرر آنان در هر زمان، مجاز می‌شود»؛ و مثل «مؤمن مکره از روی تقیه کافر به خدا می‌شود») و شواهد موجود در روایات (مثل «زمان و مدت تقیه تا قیام قائم - علیه السلام - است»؛ و مثل «هر کس تقیه را قبل از خروج قائم ما ترک کند از ما نیست») بر گسترة زمانی تقیه سیاسی در عصر غیبت دلالت دارد. در نظرات امام خمینی;، همین رأی مشهود است.

کرامت و حقوق زن مورد توجه و تأکید قرآن کریم است. با این حال، از ظاهر برخی آیات ممکن است تأیید نوعی سلطه ظالمانه مرد بر زن برداشت شود و همین نکته، شبهه‌هایی را در این زمینه موجب شده است. اطاعت محض زن از شوهر، اسارت زن در دست مرد، تفضیل مرد بر زن، و تجویز ظلم شوهر به همسرش، برداشت‌هایی است که به‌صورت شبهه و نقد قرآن در زمینه حقوق و کرامت زن مطرح می‌باشد. موضوع جواز رابطه زناشویی با کنیز شوهردار و اختیار تام مردان در این عرصه نیز به‌عنوان مصداقی از کلیت یادشده، شبهه‌ای دیگر در این زمینه است. ضرورت بحث از این جهت است که طرح شبهات یادشده، افزون بر نسبت اتهام ناروا به ساحت قرآن، اساس اعتقادات مسلمانان و به‌ویژه نسل جوان را در مورد حقانیت قرآن هدف قرار داده است. این مقاله به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و روش کتابخانه‌ای، به پاسخ شبهه‌های مطرح‌شده پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اطاعت زن از شوهر، صرفاً در محدوده حق شوهر مطرح است و در مقابل، مرد نیز در برابر حقوق همسرش مسئولیت دارد. «حقوق متقابل زن و شوهر» و تکلیف هرکدام در قبال دیگری نیز متناظر با یکدیگر است. «تفضیل» مردان بر زنان صرفاً در قدرت بیشتر بدنی، غلبه قوه عقل بر احساسات، و اقتدار روحی خلاصه می‌شود. قرآن برای برچیدن نظام برده‌داری، سرچشمه تولید برده را مسدود کرده و راه‌هایی را برای آزادی تدریجی بردگان موجود و نیز تنظیم روابط انسانی با بردگان ارائه داده است؛ چنان‌که به بردگی گرفتن اسیران جنگی، با هیچ دلیل محکمی پشتیبانی نمی‌شود. آیه «وَالْمُحْصَناتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ» که از آن، جواز رابطه زناشویی با کنیز شوهردار برداشت شده است، نیز بدین‌معناست که پس از تملک کنیز، اختیار با ارباب اوست که عقد زوجیت کنیز را باطل کند و پس از گذشت دوران عده، با او به‌سان همسر رابطه برقرار سازد، یا عقد زوجیت او را امضا و استمرار بخشد.