جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

منظورشناسی به مطالعه منظور پاره‏‏گفتار‏‏هایی می‏‏پردازد که میان پیام‏‏رسان و پیام‏‏گیر رد و بدل می‏‏شود. بر اساس این دانش هر پاره‏‏گفتار می‏‏تواند در بافت‌های مختلف حامل نقش‌های متفاوتی باشد. مایکل هلیدی (1973م) از نظریه‌پردازان این عرصه، نقش‌های معنایی - منظوری زبان را هفت نوع معرفی نمود و بر این باور است که این هفت نقش زبانی را می‏‏توان در تمامی گونه‌های کاربردی زبان ردیابی کرد. در احادیث نبوی و ائمه معصوم: پاره‏‏گفتارهای متعددی درباره زن وجود دارد که نقش‏‏های زبانی آن‌ها، بدون درنظر گرفتن بافت کلام، باعث خدشه‏‏دار شدن وجهه اجتماعی زن می‏‏شود. در این پژوهش تلاش می‏‏شود مجموعه این احادیث - که در کتاب من لایحضره الفقیه جمع‏‏آوری شده ‏‏است - از این منظر بررسی شود. نتایج نشان می‏‏دهد که از مجموع ۹۶۰ پاره‏‏گفتاری که درباره زنان در این کتاب روایت شده است، بیشترین بسامد مربوط به نقش اطلاع‏‏رسانی (%۴۱) و اکتشافی (%33) است. این آمار بیان‌گر آن است که ابلاغ پیام خاص مرتبط با زن (اطلاع‏‏رسانی) و یا پرسش از مسائل فقهی و شرعی (اکتشافی) درباره وی، نه تنها باعث تنزل جایگاه اجتماعی وی نیست، بلکه در بسیاری از پیام‏‏ها نقش وی را به عنوان کُنش‌گر در یک جامعه زبانی برجسته می‏‏سازد.

امثال قرآن، بزرگ‌ترین و شکوهمندترین علوم قرآنی است. ویژگی‌های نماد حیوانات در امثال قرآن عبارت‌اند از: 1. از بُعد محتوایی، نمادها واقعی‌اند نه خرافی و اساطیری 2. از بُعد سبکی، بر پایه تشبیه استوار است.3. از بُعد ادبی و هنری، تصاویرزنده، پویا و از بدعت و نوآوری نامعقول مبرا هستند. 4 . از بُعد ادراکی، قابل درک برای همگان و تجسیم جهت درک معقولات به‌وسیله محسوسات صورت گرفته تا معنای در ذهن ماندگارشود. 5. از بُعد روان‌شناسی متناسب علاقه و ارضاء کننده تعلقات روانی بشر امروزی است. در این پژوهش، نماد هشت حیوان در دو گروه چهارپایان و حشرات بررسی شد. داستان حیوانات همراه انبیاء، به‌دلیل نقش تربیتی، تاکنون سینه به سینه بازگو شده است. بقا و جاودانگی از این نوع امثال استنباط می‌شود. در بررسی نماد حیوانات برخی دارای بار مثبت، مؤثر در تربیت و مشوّق به هدایت است و برخی دیگر، دارای بار منفی که سبب تنبّه و مذمّت انسان از اعمالی مانند: کفر و شرک ... است.