جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از پندارهای مغرضانه برخی مستشرقان که تحت لوای به چالش کشیدن قرآن مطرح شده، تقابل ظاهری فحوای برخی آیات است. «عصمت انبیا» یکی از این موارد می باشد که در آیات متعددی بر آن تأکید شده است. در مقابل؛ برخی دیگر از آیات که در عرف مفسران به «آیات عتاب» مشهور گشته اند، آن گونه که از ظاهر آنها نیز برداشت می گردد، با موضوع عصمت منافات داشته و این دو ناسازگار جلوه می نمایند. نوشتار حاضر سعی می کند با هدف پاسخ گویی به این شبهه، بر اساس مطالعه توصیفی تحلیلی شصت و پنجمین آیه سوره زمر: (و لقد اوحی الیک و الی الذین من قبلک لئن اشرکت لیحبطن عملک و لتکونن من الخاسرین) در منابع فریقین؛ ضمن بیان مفهوم عصمت و تبیین وجه توحیدی جهت آیه، نظریات مفسرانی که خطاب را کنایی و یا حقیقی می دانند مطرح نموده و نظر به کارکردهای بلاغی و سیاق؛ به شبهه زدایی مسأله تعارض آیه با بحث عصمت بپردازد.

«قصص» از جمله اسلوب‌هاي بياني قرآن است که نظر به ميزان پردازش آيات، از جنبه‌هاي گوناگون حائز اهميت مي‌نمايد. يکي از اين جوانب، ميزان اثرگذاري کارکردهاي کلامي فرق در تفسير قصص است. با توجه به اين موضوع، «کراميه» که از فرق مهم کلامي است، نظر به باورهاي منسوب در اصول توحيدي و نقش مهم اين موازين در تفسير، خيزش مطالعاتي زيادي را به خود معطوف داشته است. ازآنجاکه مباني کلامي هر فرقه در قالب متون منتسب جلوه‌گر مي‌شود، اين پژوهش به بررسي تحليلي بازتاب اين انديشه‌ها در قصص «تفسير سورآبادي»، به‌عنوان اصلي‌ترين منبع تفسيري کراميه پرداخته است. مطابق اين تحقيق که نتيجه‌اي کاربردي در حوزۀ مطالعات تفسير، کلام و ملل دارد، از يک سو انتساب صفاتي چون تجسيم، استوا، مکانيت و اعضا به اين فرقه نادرست است؛ و از سوي ديگر، اين آرا در شاخصه‌هاي مهم رؤيت و جهت، بر فحواي تفسير قصص اثرگذارند.

در قالب پی دی اف