جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از رویدادهای مهم تاریخ اسلام، سفر امام رضا (علیه السّلام) به ایران است. بی شک باید حضور امام رضا (علیه السّلام) در ایران را نقطه ی عطفی در تاریخ تشیّع این منطقه به شمار آورد. مامون عباسی با انگیزه ی بهره برداری از ولایتعهدیِ امام رضا (علیه السّلام) و ایجاد محدودیت برای جلوگیری از ارتباط شیعیان با آن حضرت، تلاش کرد تا بتواند به جای از بین بردن امام، جایگاه امامت را نابود سازد، اما این امربا تدبیر هوشمندانه ی امام، به هدف خود نرسید. بارزترین موضوعی که در سیره ی امام رضا (علیه السّلام) از مدینه تا مرو، به ویژه در نیشابور مشهود است، تلاش حضرت برای معرفی جایگاه امامت و ولایت با تکیه بر اصول ناب و اصیل اسلام و افزایش آگاهی مردم نسبت به نامشروع بودن دستگاه خلافت عباسی بود. امام رضا (علیه السّلام) از لحظه ی حرکت از مدینه تا مرو از روش های گوناگونی برای شناساندن اندیشه ی شیعی بهره برد. از این طریق زمینه ترویج اندیشه های شیعی فراهم آمد. با ورود امام رضا (علیه السّلام) به ایران، جغرافیای تشیع تغییر کرد و ایران به قطب معارف شیعی تبدیل شد. امام (علیه السّلام) با حضور خود در مناظرات و مباحث علمی، معارف دینی اصیل اسلامی را گسترش داد و موجب شد، موقعیت این سرزمین به عنوان مرجع و منبع علوم به تثبیت رسید. امام در هر موقعیتی سعی می کرد با ارتباط نزدیک و بدون تشریفات با مردم، سطح آگاهی جامعه را نسبت به تفکر سیاسی اسلام افزایش دهد تا جایگاه واقعی و شایسته خلافت و جانشینی پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) هر چه بیشتر آشکار شود. هدف از این پژوهش، بررسی پیامدهای فکری ، فرهنگی و سیاسی، اجتماعی حضور امام (علیه السّلام) در ایران است. نگارنده سعی داشته تا در این پژوهش تا حد امکان، تاثیرات حضور امام رضا (علیه السّلام) در آن عرصه ها را بر جامعه ایرانی و اسلامی بررسی نموده و زمینه های ظهور و بروز این پیامدها را شناسایی نماید.