جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

وقف به عنوان یک امر خیر داوطلبانه و یک سنت اجتماعی و اقتصادی مهم در اکثر جوامع بشری از جمله در ایران باستان وجود داشته است اما با ظهور اسلام و تأکیدات گسترده آن بر وقف و حبه و احسان، بر میزان و تنوع موقوفات و کارکردها و مصارف آن افزوده شد. روند وقف در طول تاریخ ایران بعد از اسلام نیز ادامه یافت و تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله تغییر و تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، فراز و فرودهای زیادی را به خود دید تا به دوره پهلوی رسید. حکومت پهلوی در مدت نیم قرن حیات خود، برای مبارزه با مذهب و تضعیف نهادهای مذهبی از جمله نهاد وقف، اقدامات زیادی همچون تشکیل سازمان اوقاف، فروش اراضی وقفی و اصلاحات ارضی انجام داد که موجب تغییر در میزان و کارکرد و مصارف موقوفات در مناطق مختلف کشور از جمله شهر قزوین شد. اما این موضوع علی‌رغم اهمیت فراوانش تا کنون مورد بررسی دقیق و موشکافانه قرار نگرفته است و هنوز از وضعیت نهاد وقف در قزوین و تغییر و تحولات آن در دوره پهلوی اطلاع چندانی نداریم. این پژوهش برای پر کردن خلاء تحقیقاتی موجود در این زمینه و روشن نمودن تأثیر سیاست‌های دین‌ستیزانه و غربگرایانه حکومت پهلوی بر نهاد وقف، عکس‌العمل واقفان در مقابل سیاست‌های دولت، میزان استقبال مردم از انجام وقف و اهداف آنها از این کار، کاهش یا افزایش میزان موقوفات در دوره پهلوی و کارکرد و مصارف وقف در شهر قزوین انجام شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری منابع و اطلاعات مورد نیاز کتابخانه‌ای و اسنادی می‌باشد.