جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫مجدود سنايي غزنوي، شاعر، عارف و حکيم بزرگ قرن پنجم و اوايل قرن ششم هجري است که در زمينههاي مختلف عرفاني، اجتماعي، سياسي و از جمله در زمينه اعتقادات و باورهاي ديني، شعرهاي زيادي سروده است. اين پژوهش در پنج فصل، انديشههاي وي را پيرامون نبوت و امامت، از لابهلاي سرودهها و آثار وي بررسي نموده است. برخي سنايي را شيعه و برخي او را سنّي معرفي کردهاند؛ ولي نگارنده با توجه به بررسي دقيق آثار وي و شواهد انکارناپذير، وي را شيعه اثناعشري ميداند. از نظر سنايي، نبوت پديدهاي وحياني است و عقل بدون نقل و پيامبر بيروني، نميتواند انسان را به سعادت برساند. انبياي الهي آمدهاند تا انسانها را به سوي هدايت و سعادت سوق دهند. عصمت، علم غيب و داشتن معجزه، از شاخصههاي پيامبران است. دين اسلام، آخرين دين الهي و پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم ، آخرين پيامبر و برتر از ساير انبيا، و قرآن معجزه جاويدان اوست. سنايي باور خود را در مورد معراج و شفاعت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم ابراز کرده است. به نظر وي، در ضرورت امامت، ترديدي نيست و وجوب آن، به حکمت و لطف و فضل خداوند باز ميگردد. تدبير امور ديني و دنيوي مردم، از وظايف و اختيارات امام محسوب ميگردد. ائمه اطهار? از سوي خداوند به مقام امامت منصوب شدهاند. خاتميت و امامت، به صورت توأم مطرح است و امامت در راستاي تکامل دين است. امام علي عليه السلامجانشين بلافصل پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم است که منصوب خداوند است و پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم آن را به مردم ابلاغ کرده است. ائمه? جز وحي، بقيه شاخصههاي پيامبر را دارند. ائمه?، معيار حق و باطل بوده و حب ائمه? ايمان، و کينه و عداوت و بغض آنها کفر است. آل ابوسفيان، آل مروان و آل زياد، بدترين و سرسختترين دشمنان خاندان پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم بوده و با توجه به عداوتي که به اهل بيت? و ائمه اطهار? داشتهاند، از اصحاب ابدي جهنم بوده و هرگز روي بهشت را نخواهند ديد. امويان در حادثه کربلا در پي انتقامگيري از خونهاي ريخته شده پدران مشرکشان بودند، تا از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و علي عليه السلامانتقام بگيرند. سنايي، مسئله مهدويت و غيبت امام عصر(و انتظار را به صورت ضمني مطرح کرده و ائمه? را داراي مقام شفاعت دانسته است.