جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از شاخصه‌های دانش جدید زبان شناسی، معناشناسی است که در دهه ‌های اخیر مورد توجه ویژه زبان شناسان قرار گرفته است.در تلقی گروهی از محققان،معناشناسی مطالعه علمی "معناست"و با استفاده از روش های آن می توان واژه های کلیدی دینی را کاوید. یکی از کلیدی‌ترین واژه‌های قرآن کریم واژه شرک است. شرک آفت توحید و گناه غیر قابل غفران است، از این رو ضرورت دارد موحدان طالب سعادت به طور جدی از همه انواع آن دوری گزینند. بی گمان لازمه دوری جستن از مظاهر شرک نیز در درجه اول شناخت آن است. علم معناشناسی با توجه به روابط هم‌نشینی و جانشینی، می تواند دیدگاه قرآن را درباره مفاهیم عقلی دین تبیین کند و تا حد زیادی از تفسیر به رأی‌ها و اعمال نظرهای فرقه‌ای جلوگیری نماید. با این همه، در مورد شرک وحوزه معنایی آن با رویکرد معناشناسی کار مستقلی صورت نگرفته است وبر همین اساس ما در این پژوهش در صددیم حوزه معنایی واژه شرک را از دیدگاه معنا شناختی مورد بررسی قرار دهیم و ابعاد آن را در این روش بکاویم. در این پژوهش از هم‌نشین‌های واژه شرک در کاردبردهای قرآنی چهار واژه، از جانشین‌های مفهوهی آن سه واژه و از متقابل‌های آن یک واژه انتخاب شده و درباره آنها گفتگو کرده ایم. هم‌نشین‌هایی از شرک که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، عبارتند از : حبط، افتراء، تحریم و ظلم. سه جانشین‌ شرک نیز عبارتند از: کفر، عصیان و إمتراء. تنها واژه متقابل شرک نیز که مورد بررسی تفصیلی قرار گرفته است، واژه توحید است. دلیل انتخاب این واژگان، در درجه اول پرکاربرد بودن آن‌ها در قرآن کریم و در درجه دوم هم نشینی یا جانشینی گسترده تر آن‌ها نسبت به سایر واژگان با واژه شرک است.به هر حال،در این پایان نامه سعی شده است با توجه به استعمالات گسترده واژه ی شرک در قرآن وبر اساس مولفه‌های معنایی شرک مورد بررسی و کاوش قرار گیرد. ساختار کلی این پایان نامه بدین شرح است: در فصل اول درباره کلیات طرح تحقیق و مفاهیم پرکاربرد پایان نامه سخن گفته ایم. در فصل دوم سیر تحول گونه های شرک مرور می شود و در فصل سوم به بررسی هم‌نشین‌های واژه شرک پرداخته ایم. در فصل چهارم جانشین‌های مفهومی واژه شرک را در قرآن کریم جستجو کرده ایم ؛ چنان که در فصل پنجم نیز اساسی ترین واژه متقابل شرک، یعنی توحید را بررسی ودر نهایت نتایج و پیشنهادات علمی تحقیق خود را ارائه کرده ایم.کلمات کلیدی: معناشناسی شرک، کفر، حبط، عصیان، ظلم، توحید و قرآن