جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله حاضر به موضع متکلمان مسلمانی که با فلسفه به معارضه برخاسته‌اند،می‌پردازد. در میان انگیزه‌های گوناگونی که متکلمان تعقیب نموده‌اند شایدمهمترین آنها این باشد که فلسفه و فیلسوفان را در برابر قوانین شریعت‌یافته‌اند. متکلمان بر این باورند که عقل بشری قدرت پاسخگویی به همه‌سوالات ما را ندارد، از این رو در بسیاری از موارد ناچار می‌شود آیات واحادیث را تاویل نماید. اشعری - بنیانگذار مکتب اشعری - معتقد است ماباید به قدرت مطلقه الهی معتقد باشیم و باور کنیم که جمادات هیچ‌گونه‌فاعلیتی در جهان ندارند. باقلانی می‌گوید : علیت تقارن زمانی میان اشیاءنیست . وقتی، آتش و احتراق را می‌بینیم که همزمان رخ می‌دهند، باید درپی شناخت فاعل این عمل برآییم و از آنجایی که جمادات فاقد فاعلیت‌می‌باشند، فاعل عمل سوختن "خدا" است . او معتقد به حدوث عالم است‌همانند جوینی، اشعری، ابن‌حزم و غزالی و هموست که نظریه "العرض لایبقی‌زمانین" را مطرح می‌کند و به وسیله آن حدوث عالم را اثبات می‌کند.فیلسوفان را به خاطر سه اعتقاد آنها کافر می‌شمارد : انکار معاد جسمانی -اعتقاد به ازلیت و قدم عالم، انکار علم خداوند به جزئیات . اما بایدبگوییم غزالی مقاصد فلاسفه را در نیافته است . لذا می‌توانیم ادعا کنیم‌کسانی که با فلسفه به ستیز پرداخته‌اند یا اغراض شخصی داشته‌اند و یافلسفه را نفهمیده‌اند.