جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فرشتگان الهی که در قرآن کریم یکی از موجودات شریف و بزرگوار به شمار می روند، درباره آنها موضوعات فراوانی مطرح شده است. یکی از موضوعات مهم که درباره فرشتگان مطرح است آن است که فرشتگان در اتباط با انسان در دنیا و آخرت کارکرد مهمی دارند. لذا سعی کردیم این موضوع را در این رساله از نگاه قرآن کریم مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. بر اساس روش تحقیق در پژوهش حاضر که تحلیلی- توصیفی است، این مطلب روشن شد که فرشتگان الهی مأمور اجرای دستورات خداوند متعال در عالم تکوین و تشریع می باشند. خداوند تبارک و تعالی از طریق فرشتگان بر اساس سنن خویش جهان و از جمله زندگی دنیوی و اخروی انسان را تدبیر می کند. لذا این موجودات مجرد که جایگاه رفیعی نزد پروردگار دارند و دارای مراتب و درجاتند مانند انس و جن از نوعی اختیار و علم و آگاهی برخوردارند. در نگاه آیات قرآن کریم و برخی روایات فرشتگان اقسام و انواع گوناگونی دارند. از جمله فرشتگان وحی، حاملان عرش ، فرشتگان آسمان و زمین، فرشتگان بهشت و جهنم و فرشتگان رزق و روزی. که هر کدام از این اقسام بیانگر نقش ویژه ای برای فرشتگان می باشد. و کارکردهای گوناگون آنها در دنیا در ارتباط با احکام و دستورات الهی که برای هدایت انسان وضع شده است، بر اساس سنن الهی انجام می گیرد. هم چنین از آغاز قبض ارواح تا بهشت و جهنم همراه انسان ها هستند و با نیکوکاران و بدکاران کارکرد های متفاوتی و برخوردهای گوناگونی دارند. فرشتگان مأمور بهشت با اهل بهشت برخورد ملایم و مدارا، و فرشتگان جهنم نیز به وظایف محوله خودشان عمل خواهند کرد.

«صراط مستقیم» برای انسان که عمر کوتاهی دارد، نزدیک ترین و مناسب ترین راه برای رسیدن به مقصد و هدف به شمار می رود. دین، قرآن و امام، از مصادیق صراط مستقیم هستند. بنابراین اگر «صراط» نباشد، انسان در گمراهی و تاریکی جهالت گرفتار و تباه می شود. در این رساله پس از بیان کلیات موضوع، ویژگی های «صراط» مورد بررسی قرار گرفته است. امیر مؤمنان(علیه السلام) نمونه کامل وحدت سالک و صراط هستند. راهیان صراط همراه بهترین رفقا و مصاحبان اند و راهشان به طور کامل در امن و امان است. برتری اصحاب صراط به علم و دانش خدادادی است و آن ها علمی دارند که دیگران ندارند. پیروی از هوای نفس، استکبار، استنکاف، تقلید کورکورانه، همراهی با بدکاران، تبعیت از اکثریت، عصیان و طغیان از آفات و موانع صراط هستند که در این رساله به آن ها پرداخته شده است.

خوف و رجا در قرآن و روایات دارای جایگاه ویژه ای هستند. خوف هرگز به وجود نمی آید، مگر از نگرانی و انتظار رسیدن ناملایمات. رجا نیز عبارت است از سرور و نشاط قلب به خاطر انتظار آنچه محبوب او است، به شرط این که مورد انتظار، سبب عقلانی داشته باشد. در این رساله به آثار ارزشمند خوف و رجا در حیات مادی و معنوی انسان و اسوه های قرآنی این دو صفت برجسته پرداخته شده است. آفات و موانع عدم تعادل در خوف و رجا از مسائلی است که می تواند آثار مخربی به همراه داشته باشد. بعضی ها خائفان را ترسو و راجیان را خیال پرداز تلقی می کنند؛ اما وقتی این دو واژه خوب شناخته شود، شبهه ها نیز برطرف می شود

محبّت از جایگاه مهم و ارزشمندی در قرآن و روایات و سیره‌ی معصومان برخوردار میباشد و به اعتبار محبوب دارای اقسام زیر است: 1- محبّت خدا و انبیاء و اولیای الهی 2- محبّت خویشتن و افراد و اشیاء مرتبط با آن 3- محبّت انسانها 4- محبّت حیوانات، گیاهان و جمادات.از اقسام محبّت آنچه مهم است مرزهای آن بررسی می‌شود محبّت به انسان‌ها می‌باشد.محبّت به انسانها دارای مرزهای مختلف می‌باشد که برخی اعتقادی و فکری، بعضی اخلاقی و رفتاری و تعدادی نیز اجتماعی و سیاسی می‌باشد.مرزهای اعتقادی و فکری دوستی عبارت است از عقل و فکر، ایمان و اعتقاد صحیح و علم و دانش، مرزهای اخلاقی و رفتاری را نیز در امور زیر می‌توان خلاصه کرد: 1- تقوی 2- اخلاص و صداقت عملی 3- راستگویی4- ایثار و فداکاری 5- رازداری 6- امانت داری 7- صبر و استقامت 8- شجاعت و نترسی 9- تعهد و وفاداری 10- تواضع و فروتنی11- کرامت و بزرگواری 12- حیا و عفّت13- بخشندگی و گشاده دستی و بالاخره مرزهای سیاسی و اجتماعی امور زیر می‌باشد: 1- شرافت خانوادگی و اجتماعی (حسب و نسب) 2- پیشگامی در کارهای نیک 3- پیوند و گرایش به حزب الله 4- نداشتن سوء سابقه5- عدم تجاهر به فسق 6- عدم اتراف 7- آگاهی و بصیرت اجتماعی 8- عدم وابستگی به گروه‌های سیاسی منحرف9- عدم عضویت در طبقه‌ی ملأ 10- عدم تمایل به کفّار.بدیهی است که همانطور که رعایت مرزهای فوق آثار مفید و سودمندی دارد عبور از آن مرزها نیز پیامدهای ناگوار و زیانباری به دنبال دارد که برخی اعتقادی و فکری، برخی روحی و روانی، بعضی اجتماعی و سیاسی و تعدادی نیز اخلاقی و رفتاری می‌باشد که در گزینه‌های زیر خلاصه می‌شود:1- انحراف در اعتقاد و فکر 2- ابتلاء به شکّ و ریب 3- تمایل به نفاق و دورویی 4- بی هویتی 5- ندامت و پشیمانی 6- غفلت 7- تأثیر پذیری منفی 8- جرئت بر تمرّد و نافرمانی خداوند 9- دلبستگی افراطی به مال دنیا 10- مقام پرستی 11- نژاد پرستی12- اختلاف خانوادگی13- انحراف فرزندان14- ضعف و شکست 15- لا اُبالیگری16- اختلاف و تفرقه 17- جرئت یابی و سوء استفاده‌ای دشمن 18- همکاری و هماهنگی با دشمن 19- بی عزّتی 20- خیانت به مسلمین و سرزمین‌های اسلامی 21- گرفتاری در دام شیطان و دوستان ناصالح