جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

گذشت که معادل آن در فرهنگ دینی ما واژه های عفو، صفح و غفران است از جایگاه والایی برخوردار می باشد و در جایی معنا پیدا می کند که انسان قدرت بر انتقام دارد. از نظر اسلام بهترین روش در برابر برخوردهای نادرست و رفتارهای ناپسند و زشت دیگران در معاشرت اجتماعی، عفو و گذشت می باشد. حقوق بسیاری ممکن است توسط دیگران تضییع شود و اگر قرار باشد همه در استیفای حقوق خود سخت گیری کنند و هیچ گونه اغماض و چشم پوشی نداشته باشند جامعه شاهد منازعات اعضای خود خواهد بود و این مسئله، زندگی را برای همگان تلخ و غیرقابل تحمل خواهد ساخت. عفو، در حقیقت مجموعه ای از بخشش ها و پیوند و مروت و مدارا و نیکی است و باید بگوئیم: عفو، جزئی از تقوا است و فضیلت بنده خدا این است که با ایمان و با تقوا باشد، مردم را دوست بدارد و به آنها مهر بورزد و حقوقی را که بر انها دارد ساقط کند. بطور کلی در مسایل شخصی اگر حقی از آدمی پایمال شد شایسته است عفو و گذشت داشته باشد چرا که خداوند صاحب عفو را بسیار دوست دارد و به او پاداش و رحمت الهی را وعده است. با این صفت، انسان متخلّق به اخلاق و صفات الهی می شود. گذشت از بهترین فضایل اخلاقی و سرآمد آنها می باشد. اهداف بندگان در اطاعت خداوند ممکن است گوناگون باشد ولی پاداشی که خداوند برای عبادت و اطاعت به آنها عطا می کند به درستی نیت ها و به نیکی هدفهای آنها بستگی دارد. یکی از موارد مصداق اطاعت خدا عفو مؤمن از برادر مؤمنش می باشد. تمام عبادات دارای سود دنیوی و اخروی می باشند. سود اخروی همان نعمت های جاوید و باغهای بهشتی است که هیچ چشمی در دنیا ندیده و هیچ گوشی نشنیده و به قلب هیچ انسانی خطور نکرده است و فواید دنیوی آن شامل آرامش و زیاد شدن عمر و بقاء ملک و ریاست و عزّت یافتن و ... است. با توجه به این فواید، عفو عامل اصلاح ذات البین و از بین رفتن شرارت و دشمنی و ایجاد الفت و محبّت و دوستی است. هدف اصلی و نهایی از عفو این است که به عفو الهی برسیم و برای اینکه موجبات عفو الهی را بوجود آوریم باید گذشت از دیگران را فراموش نکنیم و همین طور استغفار که ثمره آن دریافت مغفرت الهی است را مورد توجه قرار دهیم. ما باید سعی کنیم روحیه والای عفو و گذشت را در خود بوجود بیاوریم به طوری که اگر دیگران به ما ظلم کردند از آنها درگذریم و این کار با چند بار تکرار به صورت ملکه در می آید و باعث می شود از شیرینی آن لذّت ببریم.