جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله حاضر به تبیین مسئولیت انسان از دیدگاه اسلام پرداخته و مسائل ذیل در آن بررسی گردیده است. تبیین مبانی و ریشه های مسئولیت انسان، علت برخورداری انسان از خلقتی ویژه، اهدافی را که خداوند متعال از حلقت بشر مد نظر داشته است، که همه از دیدگاه قرآن، نهج البلاغه و سایر روایات مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. هم چنین نظر به اینکه در عصر حاضر چشم جهانیان بسوی ما دوخته شده است، اهمیت تلاش و ایجاد انگیزه در جامعه، برای تقویت روحیه مسئولیت پذیری افراد در این پژوهش، بسیار محرز و آشکار است. بنابراین سیر منطقی این رساله بدین منوال می باشد که : ابتدا بخش کلیات تحقیق اعم از تعریف و تبیین موضوع، ضرورت و اهمیت تحقیق، پیشینه موضوع، سؤالات تحقیق و ... تشکیل شده است سپس مطالب در 7 فصل تقدیم می گردد. در فصل اول مفهوم واژه ی مسئولیت و انسان بیان گردیده و سپس مبانی و ریشه های مسئولیت وی مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به ترابطی که بین دین و پدیده مسئولیت انسان وجود دارد پرداخته شده است. و فصل سوم از سه بخش ترکیب شده است که ابتدا جایگاه مسئولیت انسان در قرآن کریم، و سپس دیدگاه نهج البلاغه در این زمینه و در آخر هم این موضوع از منظر روایات دیگر مورد ارزیابی قرار گرفته است و اما در فصل چهارم مسئولیت های فردی و اجتماعی تبیین شده است. در فصل پنجم جهت گیری مکتب های مادی در رابطه با مسئولیت انسان و تطبیق آن با مکاتب الهی بیان گردیده است و در فصل ششم به معرفی اسوه های درک مسئولیت که انبیاء الهی و ائمه اطهار ( ع) می باشند، پرداخته است. در فصل هفتم هم که متشکل از دو بخش می باشد، ابتدا اهمیت انتقال حس مسئولیت به انسان های غافل بیان گردیده و سپس آثار و برکات همه گیر شدن این حس در جامعه مطرح شده است. و در پایان رساله نیز به نتیجه گیری و پیشنهادات پرداخته می شود. در زمینه ی منابع مطالعاتی این تحقیق هم لازم ذکر است که از نظرات و تألیفات فیلسوفان و نویسندگان شیعه بهره برداری گردیده و از مجموع تحقیق و تفحصی که به عمل آمده، نتایج ذیل حاصل گشته است : - تمام موجودات در خلقت به نوع خود، دارای مسئولیت می باشند. -انسان به لحاظ اینکه غایت آفرینش خداوند است از مسئولیت خطیر و سنگینی برخوردار است. -منظور از امانت الهی که به آسمان ها و زمین وکوه های عالم عرضه گردید و همه از حمل آن سرباز زدند و فقط انسان پذیرفت، همان قابلیت تکامل انسان و پذیرش ولایت الهیه است. -به نظر اندیشمندان شیعه حق و تکلیف دو مقوله ی مرتبط با یکدیگرند یعنی هر حقی و امتیازی موجب پایداری تکلیف و مسئولیتی می گردد. - هیچ تناقضی بین مسئله فقهی وجوب کفایی و مسئولیت مشترک اجتماعی وجود ندارد، بلکه همه ی مسلمانان باید بکوشند که با طرح ریزی دقیق، هر دسته به هر کاری که بهتر از عهده ی آن بر می آید مشغول گردند. -هدف مندی در اندیشه ی دینی به دلیل آنکه مرگ را نقطه آخر نمی داند آرمان ساز و تعهد آور است. اما در مکاتب مادی چون مرگ را پایان راه نمی دانند، هیچ گاه نقطه آخر هدف را به طور شفاف نمی بیند و تا جایی که افق دیدش اجازه می دهد پیش می رود. -در فلسفه های مادی، همه چیز را عاری از هدف و غایت می دانند، اما به انسان که می رسند، برای او مسئولیت و تعهد قائل می شوند چگونه مکتبی که از یک سو همه چیز را ماده می انگارد، از سوی دیگر خود اعتراف به معنویتی به نام مسئولیت انسانی می کند؟ - مکتب اسلام تمام باید و نبایدهایی را که به نام دین به انسان عرضه می کند، در جهت رشد و کمال و پروش استعدادهای اوست. و نتیجه حاصل از این تحقیق اینکه جامعه ی مسئولیت پذیر جامعه ای است که فداکاری، ایثار، اعتماد، امنیت و ... را برای افرادش به ارمغان آورد.