جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بعد از آنکه عثمان به دلیل بدعت ها و خلاف کاری های زیاد خود به دست مردم انقلابی کشته شد و به دنبال دعوت و اصرار قاطبة مردم، امام علی(ع) در اواخر سال 35 هجری قمری حکومت مسلمین را به دست گرفت. حکومت علی(ع) در واقع تلاشی بود برای احیای مجدد سنت پیامبر(ص) و اقامه عدل و داد، اما تحولات و انحرافاتی که در زمینه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در طول دورة خلفا مخصوصاً خلیفه سوم واقع شده بود، کار بازگرداندن امر به مواضع اصیل اسلامی را بر امام(ع) بسیار سخت نمود. اقدامات قاطع و بدون انعطاف امام(ع) در جهت اصلاح انحرافات و تبعیضات به گونه ای بود که خواب راحت را از چشم کسانی که با اتراف و اسراف دورة خلفا مخصوصاً عثمان خو کرده بودند، گرفت. طلحه و زیبر دو تن از این افراد بودند. این دو صحابه با سابقه با وجود بیعت آزادانه و آگاهانه با امام(ع) وقتی که اوضاع را بر وفق مراد ندیدند پیمان خود را شکسته و با همراه ساختن عایشه ام المؤمنین و عدّه دیگری از مخالفان امام(ع) جنگ جمل را به راه انداختند. بهانة ناکثان در انجام این اقدام ناشایست، خونخواهی خلیفه مقتول از علی(ع) بود. با آنکه دخالت غیر ناکثین در کشتن خلیفه مشهود بود، مع الوصف این بهانه توانست عده ای را نیز که عناوین و سابقه این افراد در اسلام چشمشان را پر کرده بود، در شناخت حقیقت دچار تردید و دودلی ساخته و آنها را با خود همراه سازد امام علی(ع) تلاش بسیار نمود تا به طرق مختلف ناکثان را ارشاد نموده و از بروز فتنه جلوگیری کند؛ لذا هیچ گونه اقدام نظامی علیه آنان صورت نداد و تنها مجوز جنگ با آنان را شروع حمله از طرف مقابل اعلام کرد. در هر صورت جنگ با حملات ناجوانمردانه ناکثین به منادیان صلح امام(ع) آغاز شد و در نهایت با هزاران کشته از دو طرف و شکست قطعی دشمن به پایان رسید. این جنگ ثمرات تلخی به بار آورد و منشأ بسیاری از اختلافات بعدی مسلمین گردید. رساله حاضر ضمن مرور بر حوادثی که در خلافت عثمان واقع شد به حکومت امام(ع) می پردازد و آنچه را که منجر به ظهور ناکثین شد و نیز برخورد امام علی(ع) با آنان را بررسی می نماید.