جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مجموعه ی معارف اسلامی اعم از عقاید ، احکام و اخلاق از طریق دو منبع کتاب و سنت دریافت می شود. در اتقان و مصومنیت قرآن از تحریف ، وضع و جعل و دریافت آن به صورت متواتر و قطعی ، میان اهل سنت و شیعه اتفاق نظر وجود دارد. اما سنت معصومان(ع) علیرغم اهتمام شدید اصحاب به ویژه شیعیان به حفظ و نگهداری آن از چنین پشتوانه ای برخوردار نیست، حرکت دروغپردازی در حدیث از زمان رسول خدا(ص) به صورت کمرنگ آغاز شد و پس از حیات ایشان به ویژه در زمان امویان، گسترش یافت، صدها سخن موضوع و مجعول به انگیزه های گوناگون ؛ مانند انگیزه ی سیاسی ، انگیزه ی فرهنگی و دینی ، انگیزه ی اقتصادی و انگیزه ی دین ستیزی به منابع روایی ما راه یافت ، و از سویی سنجش و ارزش گذاری حدیث نیازمند تحقیق در راهکارها و معیارهای بازنگری و پالایش و تمییز روایات موضوع می باشد. نوشتار حاضر به ارائه گزارش اجمالی از مقوله ی وضع در حدیث و مهمترین انگیزه ها و عوامل وضع ؛ نشانه ها و معیارهای شناسایی روایات موضوع می پردازد و از کلیات و سه بخش تنظیم یافت است. نخست به بیان کلیات و مبادی بحث ، اختصاص یافته است که شامل مباحث ذیل می باشد : تبیین موضوع تحقیق، ضرورت و اهداف تحقیق، پیشینه ی تحقیق و وضع شناسی و روش تحقیق. بخش اول آن به شناسایی مقوله ی وضع در حدیث پرداخته است و در بخش دوم ، انگیزه ها و عوامل و زمینه های وضع حدیث مطرح شده و در بخش سوم، نشانه ها و معیارهای شناسایی روایات موضوع ارائه گردیده است. روش تحقیق در این نوشتار، به اعتبار روش جمع آوری اطلاعات، روش تحقیق کتابخانه ای و به اعتبار نوع و هدف، تحقیق بنیادی – تاریخی می باشد.