جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این تحقیق آزمایش های الهی از دیدگاه اسلام است. آشنایی با چگونگی آزمایش های الهی در مورد اقوام و ملل گذشته از اهداف این تحقیق می باشد. آزمون ایمان بندگان از دیگر اهداف این نوشتار است چرا که ایمان در مشکلات محک می خورد و گاه با وفور نعمت ها انسان ها آزمایش می شوند. در این تحقیق سعی شده است علاوه بر قرآن از منابع روایی، اخلاقی، تفسیری و تا حد امکان از کتب دست اول استفاده شود مضاف بر اینکه از مراجع و منابع مربوط به این مطلب به قلم اندیشمندان بزرگ اسلامی نیز مدد گرفته شده است. از جمله: مکارم الاخلاق شیخ طبرسی(ره)، اصول کافی شیخ کلینی(ره) ، امتحان سنت الهی و عامل تکامل حسین شفاهی، آزمایش و امتحان انسان در قرآن سید جعفر موسوی نسب و... . نوع کار هم به شیوه تحقیق کتابخانه ای می باشد. خداوند متعال که می خواهد انسان ها ، به مرحله ای از رشد، تکامل و خودسازی برسند، که هیچ عاملی نتواند آنها را از روند تکاملی و از اهداف عالی انسانی شان باز دارد، مسأله آزمایش را سر راهشان قرار داده، زیرا مؤثرترین عاملی که جوهر و هویت حقیقی انسان را هویدا می کند و انسان را پرورش می دهد و در برابر پیشامدهای ناگوار، مقاوم و در مقابل مشکلات، پایدار و قدرت تحمل شدائد را در انسان بوجود می آورد، یا بی لیاقتی افراد کم ظرفیت را آشکار می کند؛ پشت سرگذاشتن آزمایش های سخت آفریدگار است. لذا این امر که جهان آفرینش میدان آزمایش همه ی انسان هاست و هیچ کس از این قانون عمومی الهی استثناء نشده است و برخلاف امتحانات بشری به منظور یادگیری و کشف مجهولات نیست بلکه برای آشکارشدن صلاحیت باطنی انسان و دریافت پاداش انجام می شود. آیات قرآنی درباره آزمایش در چهار گروه قرار می گیرد، و این سنت الهی ، در چهره های مختلف به سراغ انسانها می آید و فلسفه آزمایش های الهی شامل تربیت و تکامل انسان، تمییز، تمحیص، ظهور افعال و تنبیه و تأدیب می باشد. وسایل و ابزار آزمایش نیز مختلف است از جمله: مال، فرزند، انبیاء و... . همچنین آزمایش های الهی نقشی در تذکر و بیداری انسان، زدودن گناهان، بازگشت انسان، بهای جنت و... بر عهده دارد. ابتلاء برای کشف امری بر خداوند نیست، زیرا چیزی بر خداوند پوشیده نیست تا به واسطه امتحان کشف شود بلکه حکمت امتحان دو چیز است: بر شخص ممتحن معلوم می شود که دارای چه صفاتی است و بر دیگران نیز مرتبه این شخص معلوم می گردد. همچنین آزمایش های خداوند منافاتی با اختیار انسان ندارد و چندین دسته از آیات قرآن به روشنی گویای اختیار انسان است. انسان ها در مقابل امتحانات خداوند عکس العمل یکسانی ندارند و هر کس به میزان ایمان و بر اساس اعتقاداتش موضع خاصی می گیرد. از مهمترین عوامل پیروزی در برابر آزمایش های الهی می توان به صبر، یاد خدا، توجه به گذرا بودن حوادث، نیروی ایمان و... اشاره کرد. ابتلاء یک مقوله عمومی و جاری در تمام زمان ها و مکان هاست که تاریخ بهترین گواه بر عمومیت آزمایش های الهی می باشد. در نتیجه؛ گذرگاهی خطرناک تر و در عین حال لطیف تر از گذرگاه آزمایش نیست و انسان چنانچه از این سنت الهی پیروز و سربلند بیرون آمد برای ورود به عالم آخرت با سرمایه ای سنگین و حالاتی ملکوتی آماده می گردد و به هنگام ورود پاداش آن صبر و ایمان وبرخورد صحیحی که در برابر آزمایش های الهی داشته است را مشاهده نموده و مورد استقبال ارواح طیبه صالحان قرار می گیرد. بنابراین باید به دنبال یک سری راه کارهایی بود که از طریق تبلیغ آنان، روحیه صبر و استقامت و توکل را در میان جامعه ، خصوصاً قشر جوان زنده و تقویت کرد. واژه های کلیدی نیز عبارتند از: آزمایش ، ابتلاء، امتحان، بلاء، فتنه.