جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«تفکر» یکی از اهداف اساسی تعلیم و تربیت است که هر نظامی به دنبال تحقق آن می باشد. این نوشتار در پی بررسی عواملی است که در سازمان آموزشی مانع و یا موجب آسیب به تفکر می گردند. بدین منظور، بحث از آسیب های تفکر و پیامدهای ناشی از عدم برخورداری از تفکر دینی، از مباحث ضروری این نوشتار است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و با تأکید بر رویکرد دینی، بر این باور است که تفکر کلید روشنایی ها و مبدأ کسب بصیرت، وسیله کسب معارف و اساس حیات انسانی است. رمز پایداری هر اجتماعی، در گرو حیات فکری آن جامعه است. تا جامعه به حیات فکری خویش دست نیابد، از زندگی راستین برخوردار نخواهد بود. به نظر می رسد تفکر در صورتی ثمربخش خواهد بود که انسان، به اصالت آن باور داشته و جامعه نیز از سلامتی برخوردار باشد. در این صورت، انسان می تواند از این نیروی خدادادی در طریق سعادت و کمال خود استفاده نماید، و هیچ گونه مانعی از برون و یا آفتی از درون، اندیشه او را تهدید ننموده و فکر او را به بند نخواهد کشید.

اخلاق یکی از مولفه های اصلی دوام و قوام جوامع بشری است. استحکام نظام اخلاقی هر جامعه، وابسته به نظام ارزشی حاکم بر آن است. از این رو، مطالعه ارزش ها و بررسی نقاط ضعف و قوت آنها، گام مهمی در تبیین ساختار نظام اخلاقی و تربیت اخلاقی در جوامع مختلف است. هدف این نوشتار، که از نوع پژوهش های کیفی است، بررسی تطبیقی مقولة ارزش ها در دو مکتب فکری اسلام و لیبرالیسم است. از آنجایی که مبانی نظری انسان شناسی لیبرالیسم بر پایة اومانیسم استوار گردیده، ارزش هایی چون فردگرایی و آزادی فردی، برابری، تساهل و دموکراسی از ارزش های بنیادین این مکتب محسوب می شوند. در مقابل، در اسلام، که انسان شناسی آن، بر پایة «فطرت»، «عقل ورزی» و «کرامت ذاتی»، بنا شده، ارزش هایی چون خدامحوری، آزادی اجتماعی و معنوی، عدل، تساهل و مدارا و تئوکراسی، از ارزش های بنیادین آن محسوب می شود. گفت: گرچه در مواردی بین برخی ارزش ها در اسلام و لیبرالیسم مشابهت هایی دیده می شود، اما ماهیت خداگرایانه اسلام و انسان گرایانه لیبرالیسم، افتراق های عمیقی را در حوزه ارزش ها و تربیت اخلاقی بین این دو مکتب به وجود آورده است.