جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بسم الله الرحمن الرحیم و یَضَعُّ عَنهُمّ اِصرَهم و الاغلال الّتَی کانَت علیهم اعراف / 157 و بار سنگین و زنجیرهایی را که بر گردنشان است از دوش آنها بر می دارد . وَلا تَکُن عَبدَ غَیرِکَ وَ قَد جَعَلَکَ اللهُ حُرّاً امام علی علیه السلام آزادی از جمله مفاهیم زیبا و جذابی است که در عصر حاضر بنابر ایده ها و آموزه های گوناگون تعاریف مختلفی از آن در آیینه اذهان نقش می بندد شاید بطور خیلی خلاصه بتوان از آزادی به عنوان نبودن مانع در مسیر یاد کرد . در مکتب رهایی بخش اسلام از آنجاییکه راز آفرینش ، بندگی و عبودیت ذات اقدس الهی است و آزادی به عنوان یکی از وسایل و مقدمات بسیار مهم در زمینه نیل به این هدف والا و ارزشمند محسوب می شود ، بطور موکّد و مکرر این مفهوم مورد تأکید قرار گرفته است . بطور کلی آزادی به دو قسم آزادی اجتماعی و آزادی معنوی تقسیم می گردد . آزادی اجتماعی به یک تعبیر در واقع رهایی انسان از قید اسارت افراد دیگر و آزادی معنوی انسان از قید و اسارت خودش می باشد . آزادی اجتماعی زمانی به معنای واقعی محقق می شود که انسان از آزادی معنوی برخوردار باشد و به دیگر سخن مگر می شود بشر اسیر شهوت و خشم و حرص و آز خودش باشد و در عین حال برای آزادی دیگران احترام قائل شود ؟! در خصوص محدوده آزادی شاید بتوان گفت هیچ کس در دنیا معتقد به آزادی مطلق نیست بلکه در هر ملت و مکتبی با توجه به قوانین و مقرراتی که بر اساس نگرششان نسبت به انسان و جهان برای خود وضع کرده اند و خود را پایبند به آن می دانند ، این واژه حد و مرزهای مشخصی پیدا می کند . در مکتب اسلام آزادی در چارچوب قوانین و دستورات اسلامی و الهی پذیرفته شده است . از جمله تفاوت های موجود بین آزادی در منطق اسلام و غرب می توان به موارد ذیل اشاره کرد : 1 – در اسلام آزادی ریشه الهی دارد لکن مکتب غربی لیبرالیسم منشاء آزادی را خدادادگی نمی دانند و به دنبال ریشه ی فلسفی برایش هستند . 2 – با توجه به نسبی بودن حقیقت و ارزشهای اخلاقی در مکتب لیبرالیسم ، آزادی در منطق آنها نامحدود می باشد اما در مکتب اسلام با توجه به وجود حقیقت و ارزش های مسلّم و ثابت ، آزادی محدود به حقیقت و ارزشهاست . 3 – حد آزادی در غرب را منافع مادی تشکیل می دهد امّا در منطق اسلام این حد و مرز بر اساس ارزشهای معنوی و الهی شکل می گیرد . 4 – آزادی در تفکر لیبرالیسم غربی باتکلیف منافات دارد لکن در اسلام آزادی آن روی سکه تکلیف است . در محفل دوستان بجز یاد تو نیست آزاده نباشد آنکه آزاد تو نیست دیوان امام « ره»