جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جبر و اختیار از موضوعات بحث برانگیزی است که در دورانهای مختلف و با روشهای مختلف به آن پاسخ داده شده است و این دو عقیده باعث به وجود آمدن عقاید دیگری در طول تاریخ شده است. عقیده قائلین به جبر این است که انسان در تمام کارهای خویش مجبور است و هیچ نقشی در تغییر تعیین سرنوشت خود ندارد پس در نتیجه هر آنچه از مشکلات به او می رسد را باید تحمل کند چرا که خواست خداوند به آن تعلق گرفته است. قائلین به اختیار که انسان را مختار کامل می دانند معتقدند انسان تمامی امور خود را به عهده دارد و سرنوشت خویش را تعیین می کند این گروه نقش خداوند را نادیده گرفته اند و می گویند که خداوند امور انسان را به خودش واگذاشته است تا او هر آنچه را که تواند انجام دهد. شیعه هیچ یک از این عقاید را نمی پذیرد و بر اساس آیات قرآن و روایاتی که از ائمه معصوم ( ع) در اختیار دارد و با استفاده از روش عقلی معقتد به این است که انسان در زندگی نه کاملا مجبور است و نه آزادی و اختیار تام دارد بلکه امری است ما بین این دو چنان که وقتی انسان تصمیم به انجام کاری می گیرد خواست خداوند در راستای خواست او قرار گرفته و آن عمل انجام می شود. از طرفی انسان با اعمالی که انجام می دهد آینده و سرنوشت خود را تغییر می دهد. در این پژوهش این مسائل از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است و با استفاده از روش های عقلی و نقلی به ابطال نظریه ی جبر و یا اختیار می پردازد و با دلایل مستحکمی عقیده ی " لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین" را اثبات می کند و همچنین ارتباط عدل الهی با جبر و اختیار و حوادثی که ناخواسته در زندگی انسان رخ می دهد را مورد بررسی قرار می دهد.