جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این تحقیق که در پی تبیین مناسبات میان آزادی سیاسی و عدالت اجتماعی از دیدگاه سه مکتب لیبرالیسم، مارکسیسم و اسلام بوده ایم، در ابتدا با بررسی مبانی نظری در هستی شناسی، انسان شناسی و... نظر هر یک از مکتب های پیشین را درباره هستی و انسان، مبانی و اهداف حقوق و سیاست، و اصالت جامعه یا فرد تبیین کرده، سپس به مباحث آزادی و عدالت پرداخته ایم. پیش از ورود به بحث مناسبات میان آزادی سیاسی و عدالت اجتماعی، در دو بخش جداگانه، هر یک از آزادی و عدالت و اقسام و حوزه های متفاوت این دو را مورد توجّه قرار داده و نظر هر یک از این مکتب ها را در این باره بیان داشته ایم; سپس به بحث رابطه میان آزادی سیاسی و عدالت اجتماعی از نظرگاه این سه مکتب پرداخته ایم که در مکتب لیبرالیسم، آزادی را بر عدالت مقدّم داشته اند; گرچه میان متفکّران نخستین و نو لیبرال در این باره اختلاف دیده می شود; چرا که متفکّران اوّلیه لیبرال، کمتر به بحث عدالت اجتماعی توجّه کرده و متفکّران نو لیبرال کوشیده اند پدیده عدالت را نیز کنار آزادی مطرح کنند. و در مکتب مارکسیسم، از آزادی به نفع عدالت چشم پوشی شده است، و این جا نیز تفاوت میان متفکّران نخست مارکسیست و متفکّران نو این مکتب به چشم می خورد که متفکّران نخستین مارکسیست کمتر به بحث آزادی توجّه کرده اند; امّا متفکّران نو مارکسیست، آزادی را با عدالت همراه ساخته اند. در مکتب اسلام، هیچ یک از آزادی و عدالت بر دیگری مقدّم نشده و هیچ یک حدّ دیگری نیست; بلکه با استناد به ربوبیّت تشریعی، حدود این دو را خداوند مشخّص می سازد و در پایان، به مقایسه این دیدگاه ها و نتیجه گیری پرداخته ایم.