جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در عصر حاضر بحث های تطبیقی بین آرای منطق دانان قدیم و جدید، یکی از شاخه های مهم منطق به شمار می رود. در رأس این بحث ها، می توان از تطبیق مفهوم استلزام مادی منطق جدید با مفهوم شرطی منطق قدیم نام برد. این مقاله ضمن واکاوی اجمالی مفهوم استلزام مادی و علت گرایش معاصران بر تفسیر شرطیات منطق قدیم به استلزام مادی، به شکل نقادانه ای دیدگاه های برخی معاصران را در این زمینه مورد ارزیابی قرار می دهد. در نوشتار پیش رو نخست، دلایل برخی موافقان همسویی بین دو منطق مطرح گردیده و بلافاصله مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است؛ اما بیشترین نظرگاه این مقاله، با توجه به دو دیدگاه کاملاً جنجالی و متضاد مرتضی حاج حسینی و اسدالله فلاحی است. این نوشتار، ضمن تقویت و تکمیل دلایل فلاحی، نشان می دهد گذشتگان ما با اینکه مفهوم استلزام مادی را همواره به عنوان پیش فرض در نظر داشته اند اما آشکارا سخنی از آن به میان نیاورده اند و از این رو هرگز کوشش های موافقان همسویی این دو منطق وافی به مقصود نیست و نمی تواند ثابت کند که استلزام مادی، اساس استنتاج های منطقی در منطق قدیم بوده است.

مبانی و راهکارهای عملی حیات طیبه در قرآن با تاکید بر نظرات علامه طباطبایی.عالی‌ترین و جذاب‌ترین نعمت خداوند برای تمام موجودات نعمت حیات است . انسان که اشرف مخلوقات است. در پی عالیترین نوع حیات است . قرآن کریم این حیات را حیات طیبه می‌نامد. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای مسئله‌ی «مبانی و راهکارهای عملی حیات طیبه در قرآن با تاکید بر نظرات علامه طباطبایی » را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. پس از بیان کلیات ، دو مفهوم «حیات» و «طیبه» از نظر لغوی و اصطلاحی تعریف می‌شود. ایمان، عمل صالح، حق، صبر و صدق به عنوان مبانی حیات طیبه مورد بحث قرار گرفته است. و در ادامهقدرت، آزادی‌بخشی، همگانی بودن، جامعیت، معنابخشی و مراتب داشتن از ویژگی‌های حیات طیبه شمرده شده‌اند.از جمله راههای رسیدن به حیات طیبه تفکر، معرفت، اخلاص، عبودیت، توکل، رضا و تسلیم می‌باشند. کسانی که حیات طیبه به آنها افاضه شود، علاوه‌ی برخورداری از آثار اجتماعی، در زمینه فردی از بصیرت، رشد، آرامش، برکات و نصرت الهی برخوردار خواهند شد و در حیاتاخروی آمرزش و اجرو پاداش الهی و در نهایت خشنودی خداوند شامل حال آنها خواهد بود.

انسان از دیرباز دین دار و دین تکیه گاه او در زندگی به شمار می رفته است. از جمله مهمترین دغدغه های فکری انسان بحث از نمایندگان خداوند در زمین است. که در رأس این نمایندگان، پیامبران الهی هستند که واسطه ی بین خدا و سایر انسان ها هستند. از طرفی چون این واسطه ها پیام الهی را توسط وحی به انسان منتقل نموده اند و اساس وحی را هم (کلمه) تشکیل می دهد، البته شریعت موسوی در یهودیت و شریعت محمدی در اسلام این دو دین را از جهات بسیاری نزدیک به هم ساخته است. گرچه در هزاره دوم بعد از موسی و قبل از محمد، دینی الهی آمده است که اصل نهاد آن با دو حدش، یعنی یهود و اسلام برابر است و تأکید بر توحید دارد ولی در درون مسأله توحید، بحث تجسد خدا در عیسی را مطرح نموده است. که در آنجا کلمه وحیانی الهی یا حکمت دین یهود و عقل و نور محمدی که بعدها در اسلام مطرح شد ناگهان تبدیل به تجسد شده است تا فدیه گناهان بشر گردد. با توجه به این ها و مقام عالی در نظر گرفته شده برای پیامبر اعظم (ص) و اهل بیت (ع) در متون اسلامی، شباهت هایی بین شخصیت امکانی افراد در اسلام وجود وجوبی و ربانی عیسی مسیح، به وجود آمده که گرچه شباهت است ولی در عین شباهت، اصل و اساس افتراق بین این دو در دین را هم ایجاد نموده است. لذا کوشش نموده ایم که بحث حکمت در یهود، تجلی امکانی واسطه الهی در جهان اسلام و واسطه وجوبی آن، در مسیحیت را به نقد و تشریح بگذاریم.

گرچه ابتدا موضوع همراهی ایمان و عمل صالح امری بدیهی به نظر می رسد، ولی این همراهی، رابطه ای از نوع سهل ممتنع است. لزوم صلاحیت عمل برای رسیدن به حیات طیبه این سؤال را در پی دارد که آیا صلاحیت ذاتی عمل است، یا مبتنی بر غیر است؟ اگر ذاتی است، آیا ارزشمند است؟ اگر مبتنی بر غیر است، در صورت نبود غیر، آیا صرف عمل، ارزش دارد یا خیر؟ اگر عمل صرف ارزش دارد، ارزشمندی آن به چیست؟ هدف از طرح این سؤالات اولاً، بیان تفاوت بین ارزش عمل و صلاحیت عمل است. پاسخ مثبت و یا منفی به هریک از این سؤالات، تبیین رابطه بین ایمان و عمل صالح را متفاوت خواهد کرد. ثانیاً، سعی شده با تبیین نظریة علّامه طباطبائی و مقایسه آن با نظر دو تن از اندیشمندان کاتولیک و پروتستان، یعنی آکوئیناس و جان هیک، به بررسی تطبیقی نظریة اسلام و مسحیت پرداخته و در نهایت، رأی مختار را بیان کنیم.

موضوع این رساله بررسی ابعاد معراج پیامبر ( صلی الله علیه وآله وسلم) در قرآن و روایات میباشد. معراج بر وزن مفعال، اسم آلت یعنی آلت صعود و عروج می باشد. در قرآن جریان معراج در دو سوره اسراء و نجم به طورآشکار بیان شده است و از صحابه پیامبر هم حدود بیست و سه نفر مساله معراج را خبر داده اند که این مساله در اکثر مسلمین از عام و خاص و شیعه و سنی مورد قبول واقع شده است . هدف از گردآوری این مقاله پاسخ گویی به شبهات مربوط به معراج می باشد. در این تحقیق معراج از دید علمی، مسائل عجیب آسمان ها ، تاریخ ، دفعات ، مبدا ، مرکب و هدف معراج بررسی شده است.

آرمان شهر زمینی که در آن از دغدغه های زندگی طبیعی اثری نباشد، آرزوی دیرین بشر است که اندیشه بزرگترین فلاسفه دنیا را به خود مشغول ساخته است. بزرگانی چون سقراط و افلاطون به این بحث پرداخته و ارسطو به این تفکرات نظم منطقی داده است. در اسلام هم اندیشه ورانی چون فارابی و ملاصدرا در صدد تبیین آن برآمده اند.این مجال از میان تمامی آرمان شهرها در پی مقایسه ای گویا از آرمان شهر یونان باستان و مدینه فاضله مهدوی است و تفاوت آن دو را در نگاه دنیوی صرف یا دنیوی- اخروی دانستن مدینه بیان داشته است. در مدینه مهدوی همه چیز به سمت کمال مطلق در حرکت بوده و خساست و اسراف جائی ندارد؛ تمامی مردم هم مسئولیت پذیر هستند.در این مقاله با ارائه تبیین مدینه فاضله یونانی شباهت های آرمان شهر افلاطون با مدینه فاضله مهدوی را بیان نموده ایم و پس از بیان نواقص آن، مدینه مهدوی را آرمان شهری زمینی تعریف کرده ایم که در عین رفع دغدغه های دنیوی انسان راه به افق بلندی دارد که با نگاه دنیوی صرف قابل تبیین نیست.

یکی از دغدغه های فکری بشر، بحث از نمایندگان خداوند در زمین است؛ یعنی پیامبران الهی که واسطة بین خدا و انسان ها هستند. از سوی دیگر، چون این واسطه ها، پیام الهی را توسط وحی به انسان ها منتقل میکنند، و اساس وحی را هم (کلمه) تشکیل میدهد، بررسی نقش وحی در سه دین مهم ابراهیمی ضروری است. البته، شریعت موسوی و محمدی(ص) از جهات بسیاری نزدیک به هم است. گرچه در هزاره دوم، پس از موسی(ع) و قبل از پیامبر اکرم(ص)، دینی الهی آمده است که اصل و نهاد آن با دو حدش، یعنی یهود و اسلام برابر است و تأکید بر توحید دارد، اما در درون مسئله توحید، بحث تجسد خدا در عیسی(ع) را مطرح نموده است. در مسیحیت، کلمه وحیانی الهی یا حکمت دین یهود و عقل و نور محمدی(ص)، که بعدها در اسلام مطرح شد، ناگهان تبدیل به تجسد شده است. با توجه به این، کوشش نموده­ایم بحث حکمت در یهود، تجلی امکانی واسطه الهی در جهان اسلام و واسطه وجوبی آن، در مسیحیت را به نقد بگذاریم؛ چراکه تبیین این پدیده در یونان باستان، روشنگر «حکمت» موسوی، «تجسد» عیسوی و «واسطه فیض» محمدی است؛ که درصدد یافتن رابطه بین انسان و خالق هستند.

اساسی ترین مسائلی که هر شخص باید آن ها را حل کند تا بتواند یک زندگی سعادتمندانه داشته باشد عبارست از: 1- آنچه در عالم هستی موجود است از کیست و تدبیر آن به دست چه کسی است؟ 2- سرانجام زندگی و مقصد نهایی کجاست؟ 3- روش پیمودن این مقصد و مسیر چگونه است و چه کسی می تواند انسان را در مسیر رسیدن به کمال و سعادت راهنمایی کند؟ این سؤالات مهمی است که هر فرد عاقلی باید پاسخ گوی آن باشد تا بتواند به هدف نهایی خود نایل شود. این مسائل را می توان با اصول سه گانه ( توحید،نبوت،معاد) که اصلی ترین عقاید در همه ادیان آسمانی است پاسخ گو بود و برای اثبات آن از براهین عقلی استفاده کرد. من نیز در این تحقیق به اثبات دومین اصل از این اصول سه گانه پرداخته ام و تحقیقی تحت عنوان نبوت از دیدگاه متکلمان ارئه داده ام. از لحاظ لغوی نبوت: یعنی پیامبری، خبر دادن از جانب خدا به وحی و الهام. دیدگاه: در واقع زاویه ی نگاهی که هر فرد می تواند داشته باشد و به تفسیر و تبیین موضوع بپردازد متکلمان کسانی که در علم کلام فعالیت می کنند و علم کلام: شامل مسائلی است که جز با دلیل نقلی و تعبدی قابل اثبات نیست. قرآن کریم و روایات مختلفی به طرح و توضیح مفهوم نبوت پرداخته اند از جمله : سوره کهف آیه 11 ، انبیاء آیه 7 ، سوره ابراهیم آیه 11 ، سوره فرقان آیه 11-7 در روایات در بحارالانوار علامه محمد باقر مجلسی در جلد 18 صفحه 256 به آن اشاره نموده اند. یا محمد بن یعقوب کلینی در اصول کافی جلد 1 صفحه 168 میزان الحکمه جلد 9 صفحه 315 و نهج البلاغه خطبه قاصعه انگیزه من نیز انتخاب این موضوع این بود، که سال 85 را سال پیامبر نامیده بودند و این خود جرقه ای شد در ذهن این حقیر و با توجه به اینکه در سال های اخیر گروهی از افراد ادعاهای دروغین در این زمینه داشته اند؛ لذا وظیفه را در این دیدم با توجه به مشکلات و مسائل روز تحقیقی را در مورد نبوت داشته باشم تا در این تحقیق به مسائلی چون ویژگی های انبیاء راه های شناخت اهداف و فواید انبیاء روش تعلیم و ... داشته باشم. تحقیقی که مقابل شماست شامل سه بخش می باشد که بخش اول به کلیاتی در مورد نبوت پرداخته شده است، از جمله تعریف نبوت از لحاظ لغوی و اصطلاحی وجوب ایمان به پیامبران اولوالعزم و ... بخش دوم : شامل فواید بعثت، صفات و ویژگی های پیامبران و ... می باشد. بخش سوم: در مورد نبوت خاصه ( حضرت محمد) پرداخته شده و در واقع می توان این تحقیق را به دو بخش کلی نبوت عامه و نبوت خاصه تقسیم نمود که در نبوت عامه به پیغمبر خاصی اشاره نمی شود بلکه به صورت کلی به تبیین موضوع پرداخته می شود اما در نبوت خاصه پیرامون پیامبر خاصی چون حضرت محمد(ص) پرداخته می شود.