جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده (فارسی): الحکمه المتعالیه ، کتابی است که به تعبیر مؤلفش اسرار لاهوتی و تحقیقات نوری را در اثبات واجب تعالی و توحید و صفات کمالیه اش با روشی بدیع و محکم و محسنات نیکو و در نهایت دقت و حقیقت بیان می دارد . نگارش این کتاب توسط شمس الدین محمد گیلانی معروف به ملا شمسا ، فیلسوف مسلمان قرن یازدهم و شاگرد استاد حکیم میر داماد انجام پذیرفته است . از وی رسائل متعددی باقی است که اکثر آنها در موضوع اثبات وجود واجب و علم الهی و حدوث عالم می باشد . کتاب حاضر را میتوان مفصل ترین آنها به شمار آورد که در سالهای 1040 تا 1050 تألیف شده است . از ویژگیهای این اثر ، پرداختن به شبهات و اشکالات وارد بر اثبات واجب الوجود بالذات و پاسخ دادن به آنهاست ، به گونه ای که مسائل متعدد در بحث اثبات خداوند متعال و توحید و صفات ایشان به صورت اشکال و پاسخ آمده است . همچنین به خاطر ضرورت مباحث مطرح شده در باب اراده الهی و افعال اختیاری انسان و شبهات ثواب و عقاب ، به طرح موضوع امامت تحت عنوان " اضطرار خلق به حجة و امام " مفصلا ً پرداخته است . با توجه به نسخه قم ، این کتاب در 2 مجلد با 55 فصل در 386 برگ ( 772 صفحه) است و آنچه مورد تصحیح قرار گرفته ، 14 فصل ابتدایی آن است که حاوی نکاتی در بداهت ، اشتراک معنوی ، معنای کلی و انتزاعی وجود و عروضش بر حقیقت ممکن بالذات وجوب انحصار مفهوم کلی بر مواد ثلاث ، نفی اولویت ذاتی و خارجی ، اثبات حدوث ذاتی برای هر ممکن ، اثبات جنس عالی بودن جوهر و عرض ، بیان شبهات وارده از جمله شبهه نفی وجود کلی طبیعی در خارج و جواب آنها می باشد .