جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شعر فارسی علاوه بر آنکه نمایانگر اندیشه ها و احساسات شاعران است، تجلی گاه افکار، اعتقادات، آداب، رسوم، و فرهنگ حاکم بر جامعه ایشان نیز هست. از این رو بررسی عناصر فرهنگ عامه در شعر شاعران، از دو دیدگاه، قابل توجه و حائز اهمیت است: یکی استخراج ویژگی های فرهنگی این عناصر از خلال شعر شاعران، و دیگر نقد و بررسی شیوه بهره گیری شاعران از این عناصر در هنرپردازی های شاعرانه خویش.از جمله این عناصر که در فرهنگ همه ملل جهان رواج گسترده ای دارد، عنصر چشم زخم است. شواهد بسیاری درباره این عنصر اعتقادی و فرهنگی بشر، در افسانه های قدیمی ملل، متون دینی و پایگاه های اینترنتی معاصر وجود دارد. در متون شعری فارسی نیز درباره چشم زخم، ابیات و شواهد متنوع و بسیاری می توان یافت که تنوع آنها، حاکی از اهمیت فرهنگی و ادبی ویژه این عنصر در متون ادبی است.بررسی دواوین شاعران بزرگ زبان و ادبیات فارسی، نشان می دهد عنصر چشم زخم از وجوه گوناگون، مورد توجه ایشان قرار گرفته است و شاعران با باریک اندیشی های خود، مفاهیم جدیدی را در این زمینه آفریده اند که پیش از آنان سابقه ای نداشته است.

در نظام تقنینی ایران بر خلاف سایر نظام‌های حقوقی درجه بندی قتل به رسمیت شناخته نشده است. حال سؤال مهم این است، چگونه‌ می‌توان‌ بین «معیار نـوعی» کـه در «اقدام نوعـاً موجـب قتـل بـر دیگری» ملاک است با معیار‌ شخصی‌ که‌ در «آگاهی و توجه مرتکب» مبناست، جمع کـرد؟ پاسـخ آنکه از نظر مادی و خارجی، اقـدام‌ مـرتکب باید بر اساس معیار نوعی یعـنی از دید «انـسان متعـارف» در غالب موارد موجب قتل بر‌ دیگری‌ شود نمی‌رسد و قتل غیر عمـدی، اما از نظر رکن روانی، نیز باید احراز شود که مرتکـب‌ نسبت‌ به این امر، آگاه و متوجه بـوده اسـت‌. در این مقاله ضمن تحلیل مفهوم شناسی قتل عمدی فقهی و کلاسیک به بررسی درجات آن با توجه به شدت قصد مجرمانه پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم که نوع درجه بندی هم در میزان مجازات مرتکب مؤثر است و هم می‌تواند منطبق با اصول عدالت کیفری باشد.

جریان تصوف در اسلام با زهد و پارسایی آغاز شد و سپس در گذر زمان با بهره گیری از منابع اسلامی و غیر اسلامی رشد کرد و به پختگی و کمال رسید.مهمترین منابع بیگانه (غیر اسلامی) که برتصوف تأثیر نهاده ، عبارتند از : مسیحیت ، دین هندویی و بودایی ، حکمت نو افلاطونی، تعالیم گنوسی و مانویت، فلسفه ایرانی مثنوی مولوی همچون آینه ای این تأثیرات را منعکس می سازد . از جمله رد پای اندیشه های گنوسی را در باره تقابل دو عالم ، جسم و روح ، جهل و معرفت می توان در مثنوی یافت.این در حالی است که جهان بینی توحیدی مولانا با دیدگاههای دوآلیستی گنوسی تفاوتی آشکار دارد. دو عالم علوی روحانی و سفلی مادی ( جسمانی) با یکدیگر در تقابل بوده و ویژگیهای آنها کاملاً مخالف و در تضاد با یکدیگر است. عالم مادی چون زندانی وسیع یا مانند گودالی عمیق است،همآنجا که صحنه حیا ت انسان است.انسان ترکیبی از جسم، نفس و روح است. جسم انسان بخشی از عالم مادی است و منشأ این جهانی دارد ؛ در حالیکه روح جوهری الهی دارد و از عالمی ورای عالم مادی به این جهان در افتاده است.همانگونه که در عالم کبیر مادی ، انسان محبوس گردیده است؛ در عالم صغیر نیز روح در اسارت جسم و نفس است. در این حال روح (جان) از اصل و سر چشمه خود بسیار دور افتاده ودر این دنیا غرق در تمایلات جسمانی و نفسانی ، در حالت جهل و بی خبری به سر می برد. بیداری و رهایی روح از طریق معرفت امکان پذیر است، معرفتی در باره خداوند متعال ، در باره خویشتن و اصل الهی خود واینکه اکنون در جهان چه وضعیتی به سر می برد. آن دانشی که انسان را به عالم بالا بر می کشاند ، نه دانشهای ظاهری است ؛ بلکه این نوع علوم راهی به جهان حق و حقیقت ندارد. آن معرفتی کشفی و شهودی است که با کمک یک منجی الهی و از راه ریاضت و زهد می توان به آن دست یافت. روح می تواند از این طریق صعود کرده ، به عالم ماوراء رسد و با اصل الهی خویش وحدتی دوباره حاصل نماید