جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هم‌حضوریِ محتوایی برخی آثار ادبی با آیات قرآنی، بر فخامت و ارزش ادبی آنها افزوده است. نفثه‌المصدور، اثر زیدری نسوی از منابع ادبی- تاریخی دورة خوارزمشاهی با کاربرد یکصد و سی آیه نمونه‌ای از آنهاست. روایت زیدری از جهات همسان‌سازی، تناسب‌آفرینی، همپایگی موسیقایی و آوایی، نوعی هم‌حضوری و بینامتنیّت با قصّه‌های قرآنی ایجاد نموده است. زیدری با انواع سازه‌های هنری هم در روساخت و هم در ژرف ساخت اثرش با توانمندی از قرآن بهره گرفته و توانسته با استفاده از بن‌مایه‌های قرآنی به شیوة اقتباس و تلمیح و استشهاد، حوادث روزگارش را با قصه‌های قرآنی، همسو و همسان نماید. موضوع «همسان‌سازی قصه‌های قرآنی با متن در روایت‌گری زیدری» پژوهشی است با هدف کشف هم‌ترازیِ زمینة حکایات زیدری و قصص قرآنی و روابط بینامتنی آنها به‌منظور دریافت بهتر مفهوم متن، دستیابی به دانش قرآنیِ نویسنده و شگردهای کاربست قصه های قرآنی در این اثر نثر فنّی. چنانکه از این منظر، مبانی اعتقادی نویسنده شامل روح پایداری، باور به نصرت الهی، تغییرناپذیری سنّت‌ها، اندیشه‌های تقدیرگرا، جبرگرا و توجه به آموزه‌های حکمی، اخلاقی آشکار شود و از دیگرسو خوانش تازة کتاب نفثه‌المصدور و واکاوی متن زیدری با رویکرد قرآنی صورت گیرد. پژوهش حاضر به شیوه اسنادی و با روش تحلیل محتوا انجام گرفته است.

نقش آیات قرآن کریم در عمده متون قویم قدیم برجسته است. در این میان تاثیرپذیری کتاب نفثه المصدور از آثار برجسته نثر مصنوع، اثر گرانسنگ شهاب الدین محمد زیدری نسوی از این کتاب آسمانی با بهره گیری از انواع شیوه های متداول از اقتباس و استشهاد، تلمیح، تاویل، ترجمه، نقل به معنا و... چشمگیر است، بطوری که این تاثیر در حدود یکصد و سی آیه در این کتاب رخ نموده است.زمینه اصلی بحث در این مقاله تمرکز بر کاربرد مفهومی و ساختاری آیات در این کتاب و گونه های ده گانه بکارگیری آنها بنا بر ذائقه نویسنده است که از اشراف عمیق وی و منشیان پر مایه دوران پر التهاب مغول و تاتار حکایت دارد.