جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در تحقیق حاضر اسلوب قصر که یکی از بابهای علم معانی در میان اقسام علم بلاغت است محور بحث واقع شده و نظرات ودیدگاههای علمای بلاغت اعم از قدیم و جدید درباره این اسلوب از جهات مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته و در بخش اول این رساله در دو فصل به خوانندگان عرضه شده است. در بخش دوم که شامل چهار فصل است، اسلوب مذکور از جهات مختلف چون موضوع، غرض، نوع و .... در قرآن کریم بررسی و سپس با قواعد وضع شده از سوی بلاغیها مقایسه شده است. نتایج حاصل از تحقیق در بخش اول نشان داد که چارچوب مشخص شده برای این اسلوب از سوی بلاغیها کاملاً درست و منطقی نمی باشد و آنها در موارد مختلفی دچار خطا شده اند، در بخش دوم نیز روشن شد که اسلوب مذکور در موضوعات مختلفی به کار رفته است که سه اصل مهم دین اسلام (توحید، نبوت و معاد) در صدر آنها می باشند و بیشتر قصرهای قرآنی در خدمت این موضوعات قرارگرفته است. همچنین اهداف کاربرد این اسلوب در قرآن بررسی و براساس نتایج حاصله مشخص شد که قصر در قرآن برای اغراض مختلفی چون دفع انکار، اقرار، ارشاد، توبیخ، تشویق و ... به کار رفته است. بررسی انواع قصر به اعتبارات گوناگون در قرآن نشان داد که قصر صفت به موصوف بیشتر از قصر موصوف به صفت است وقصر مطلق و نسبی تقریباً برابر هستند. قصر به اعتبار اعتقاد مخاطب نیز بیشتر از نوع قصر قلب می باشد. همچنین نتایج تحقیق درباره قصر در آیات مکی و مدنی روشن کرد که این اسلوب بیشتر در آیات مکی به کار رفته و هر یک از دو قسم (مکی و مدنی) از جهات گوناگون دارای اختلافات و اشتراکاتی هستند.