جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نبود آزادی بیان در روزگار شریعتی، وی را به سوی کاربرد زبان رمز کشاند. او با داشتن آگاهی فراگیر از ارزش درون مایه های نمادین و نگرش جامعه شناختی و زیباشناختی، توانست در آفرینش ژرف ترین و زیباترین نمادها، ماهرانه عمل کند. هنر بزرگ شریعتی، ارائه دو جنبه اساسی اندیشه هایش با رویکرد «فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی» و «بازگشت به خویشتن» در چارچوب مفاهیم نو به خوانندگان است. وی دراین زمینه، از نمادسازی و رمزپردازی به خوبی بهره گرفت؛ به گونه ای که سبک او به الگویی برای بسیاری از نویسندگان تبدیل شد. این نمادها را می توان در هفت دسته جای داد: انسان های متعالی و آرمانی، انسان های منفی و ضد قهرمان، درون مایه های دینی، عناصر طبیعت، رنگ ها، جانوران و دیگر عناصر.این جستار، به بررسی رمز در سه اثر برجسته وی،کویر، هبوط و انسان، می پردازد. گفتنی است درهمه آثار شریعتی، مفاهیم رمزی و نمادین به گستردگی آشکار است ولی به نظر می رسد که در این سه اثر، نمود بیشتری دارد. «بازگشت به خویشتن خویش»، «جویای حقیقت بودن» و «جویای معرفت و کمال انسانی بودن»، از کارکردهای بنیادین این رمزها ونمادهاست و بسامد بالای این شگرد بیانی، رمز را به یکی از بارزترین عوامل سبک سازدر نثر شریعتی تبدیل کرده است.