جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شناخت ویژگی های طبیعی هر منطقه، بخصوص آب و هوا می تواند در امر برنامه ریزی و آمایش آن سرزمین نقش عمده ای ایفا نماید و پهنه   بندی اقلیمی (یعنی شناسایی پهنه  هایی که دارای آب وهوای یکسانی باشند) جهت دستیابی به توسعه همه جانبه در ابعاد مختلف زمانی- مکانی ضروری می باشد. دراین راستا وجود توان های محیطی، اقتصادی، کشاورزی و صنعتی (طرح های عظیم نفت و گاز و پتروشیمی) در استان و بهره برداری بهینه ازآنها و نیز پیش بینی وقوع حوادث طبیعی، چون سیل و خشکسالی و....، ضرورت شناخت صحیح شرایط جوی و ویژگی های آب و هوایی مناطق مختلف و در نهایت پهنه بندی اقلیمی استان بوشهر را بویژه برا ی برنامه ریزان آشکار ساخته است.این پژوهش با استفاده از حجم نمونه آماری اطلاعات هواشناسی سال های (1951تا 2000 میلادی) برای ایستگاه های قدیمی (بوشهر، شبانکاره، دیر، گناوه و برازجان) و اطلاعات هواشناسی سال های (1970 تا2000) برای ایستگاه های جدید (بوشهرساحلی، بندرطاهری) و همچنین بعضی ایستگاه های پیرامونی منطقه به پهنه  بندی اقلیمی ( سنتی و جدید ) استان بوشهر پرداخته  است.بررسی ها نشان داد  که در پهنه  بندی استان با روش های تجربی، توانایی سیستم  های پهنه بندی دمارتون با تفکیک استان به دو ناحیه اقلیمی (خشک و نیمه خشک)، سلیانینوف با دو ناحیه اقلیمی (بیابانی و استپی خشک) و کوپن با دو ناحیه اقلیمی (خشک جنب حاره و نیمه خشک جنب حاره) از سایر روش های پهنه بندی تجربی بیشتر است.با توجه به نارسایی های موجود در روش های طبقه بندی تجربی، برای پهنه بندی اقلیمی استان بوشهر از شیوهای جدید طبقه بندی متکی بر تکنیک های آماری تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای به روش ( Ward) استفاده شده است; که اثرات متقابل تعداد زیادی از عناصر اقلیمی را ملاک تقسیم بندی قرار می دهد و به کمک نرم افزارهای (Excel)، (S-plus) و (Surfer) بر روی ماتریس30 *114 در مساحت23167 کیلومتری استان بوشهردرمقیاس زمانی12 ماهه و سالانه پهنه بندی انجام گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد  که مهمترین عوامل تشکیل دهنده اقلیم استان بوشهر به ترتیب اهمیت عبارتند از: 1ـ عامل رطوبی ـ بادی 2ـ عامل ابری ـ بارشی 3 ـ عامل گرمایی ـ دید 4ـ عامل بادی ـ غباری و نواحی اقلیمی استان بوشهر به شرح زیر تقسیم بندی می شود: 1ـ ناحیه دشتی 2ـ ناحیه پارس جنوبی 3ـ ناحیه ساحلی 4ـ ناحیه کوهستانی شمال شرقی 5 ـ ناحیه گناوه ای ـ دشتستانی 6 ـ ناحیه دیلمی.

آب بعنوان در ِگرانبهای برنامه ریزی، محور توسعه محیطی است و می تواند توزیع ساختاری - فضایی توسعه را تحت تاثیر قرار دهد به همین دلیل چگونگی مهار، تنظیم، توزیع و بهره برداری از پتانسیلهای آبی در چارچوب اهداف مکانی - زمانی سلسله مراتبی منطق ای، ملی و محلی نیازمند یک ایدئولوژی جامع و چند منظوره اجرایی است.قرار گرفتن ایران در منطقه نیمه خشک و توزیع ناهمگون زمانی – مکانی بارش و رواناب در حوضه های آبی، در کنار عواملی چون حفظ محیط زیست، وضعیت خاص اکولوژیکی، حفظ الگوی فعلی پراکنش جمعیت و ایجاد تعادل منطقه ای متناسب با نیازهای توسعه، توزیع متوازن منابع آب و اجرای طرحهای انتقال بین حوضه ای آن را در کشور ضروری ساخته است. در نتیجه انتقال آب از حوضه ای به حوضه دیگر می تواند یکی از راه کارها برای رسیدن به تعادل منطقه ای قلمداد شود.حوضه زاینده رود به دلیل تامین آب شرب بخشی از استانهای اصفهان و چهارمحال و بختیاری و یزد، دارا بودن پتانسیلهای بالای کشاورزی، توریستی و نیز در برگرفتن قطبهای بزرگ صنعتی و جمعیتی از اهمیت زیادی برخوردار است. رشد و توسعه عوامل فوق سبب شده است تا نیاز آبی حوضه زایندرود به سرعت افزایش یابد و به دلیل کمبود منابع آبی درون حوضه، بحث انتقال بین حوضه ای آب از مناطق مجاور، بخصوص حوضه آبریز کارون بزرگ مورد توجه قرار گیرد.این پژوهش سعی دارد تا با روش آماری، توصیفی و اسنادی، ضمن بررسی چالشها و فرصتهای انتقال بین حوضه ای آب چون ملاحظات فنی – اقتصادی – اجتماعی، زیست محیطی و استانداردها و ضوابط قانونی و .... در چهارچوب یک تحلیل سیستمی راهکارهای مناسبی جهت برنامه ریزی بهینه انتقال منابع آب از حوضه کارون یزرگ به حوضه زاینده رود ارایه کند.نتایج حاصله از این پژوهش نشان می دهد که طولانی بودن مسیر، نیاز به سازه های سنگین، سرمایه گذاریهای کلان، گستردگی مناطق تحت تاثیر، مسایل حقابه  بران، مسایل سیاسی – اجتماعی و اقتصادی و مسایل زیست محیطی از مهمترین موارد بحث انگیز طرحهای انتقال آب از حوضه کارون بزرگ به حوضه زاینده رود می باشد که چالشهای مهمی را برای برنامه ریزان و مدیران بوجود آورده است و مهمترین عوامل موثر بر تصمیم گیریهای مربوط به انتقال آب از حوضه کارون به حوضه زاینده رود عبارتند از: افزایش جمعیت و شهر نشینی، ارتقای سطح زندگی، توسعه کشاورزی، توسعه صنایع، آلودگی منابع آب، مسایل استراتژیکی و محیط زیست که در اجرا، رهبری و هدایت پروژه مذکور باید لحاظ شوند. در نهایت برنامه ریزی و مدیریت انتقال بین حوضه ای آب از کارون به زاینده رود باید بر اساس مدیریت توامان و واقع بینانه عرضه و تقاضا، جامع نگری در کل چرخه آب و اصول توسعه پایدار و آمایش سرزمین باشد.