جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف این پژوهش عبارت بود از معرفی الگوی تنظیم رغبت در اسلام (مبتنی بر مفهوم زهد) به عنوان یک الگوی شناختی هیجانی برای کاهش اضطراب و مقایسه آن با درمان شناختی رفتاری مراجعان بود؛ این الگو، رغبت به دنیا را تابعی از رغبت به آخرت وزندگی دنیا را مقدمه زندگی آخرت و رغبت مستقل به‌دنیارا آسیب می‌داند. این الگو با روش اجتهادی از متون اسلامی استخراج و در قالب یک برنامه درمانی برای مداخله بالینی طراحی شد. از بین مراجعان به مرکز درمانی بود، افرادی که در مصاحبه بالینی (DSM5)، تشخیص اضطراب تعمیم‌یافته گرفتند، انتخاب شدند؛ برای پیش ­آزمون، پس­ آزمون و پیگیری از پرسشنامه اضطراب کتل استفاده شد. مراجعان، به سه گروه تقسیم شدند؛ دو گروه، برنامه درمانی خود را در طی هشت هفته دریافت کردند و با گروه کنترل مقایسه شدند. مقایسه سه گروه درمانی توسط مدل آماری کواریانس و اندازه ­های مکرر انجام شد. یافته­ ها نشان داد که هر دو روش درمان در کاهش اضطراب تأثیر داشتند ولی تأثیر روش درمانی تنظیم رغبت براساس مفهوم زهد به‌طور معناداری بیش از تاثیر گروه شناختی رفتاری بود.

مقدمه: سازگاری و عوامل مرتبط با آن از موضوعات مهمی است که در حوزه های مختلف روانشناسی به آن پرداخته می شود. گستره مفهوم سازگاری تا جایی است که گاهی تعیین حدود و نوع رابطه آن با مفاهیمی نظیر شخصیت با ابهام همراه است. بر این اساس پژوهش حاضر برآن است تا نوع و میزان ارتباط میان هریک از عوامل شخصیت و سازگاری نوجوانان را مورد بررسی قرار دهد.روش: در این پژوهش سطوح مختلف سازگاری با استفاده از مدل همبستگی و رگرسیون بر اساس ویژگیهای روانشناختی مورد پیش بینی قرار گرفته است. تعداد 456 دانش آموز در دسترس از میان دانش آموزان پایه سوم دبیرستان های پسرانه منطقه 3 تهران به پرسشنامه ویژگیهای روانشناختی کالیفرنیا و پرسشنامه سازگاری دانش آموزان پاسخ دادند. از مدل رگرسیون لجستیک برای پیش بینی سطوح سازگاری بر اساس ویژگیهای روانشناختی و از مدل تحلیل عاملی و مدل حذف گام به گام برای کاهش تعداد عوامل پیش بینی کننده و استخراج کمترین ترکیب عاملی با بیشترین توان پیش بینی استفاده شد.یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده از میان هجده ویژگی روانشناختی یک ترکیب پنج عاملی شامل هویت جنسی، اشتراک، انعطاف پذیری،اجتماعی شدن و سلطه گری در مقایسه با سایر ترکیب ها بیشترین توان را در پیش بینی سطوح سازگاری نشان داد.نتیجه گیری: با توجه به ماهیت مجموعه پنج عاملی فوق، سازگاری را می توان بعنوان بخشی از تعریف شخصیت و یا محصول ارتباط ویژه میان برخی از عوامل آن در نظر گرفت و نیز بر اساس مجموعه رفتارهای مرتبط با عوامل فوق بنظر می رسد برای افزایش سطح سازگاری نوجوانان لازم است تا به شرایط سنی و جنسیت نوجوانان و نیز نوع ارتباط آنها با گروه همسالان بیشتر از هر عامل دیگر توجه شود.

مقدمه: پژوهـش حاضر به بررسی اثربخـشی روش آمـوزش جرات ورزی و ایمن سازی در مقابل تنیدگی بر احساس غربت دانشجویان دختر، با توجه به ویژگی شخصیت و سبک دلبستگی آنان پرداخته است.روش: 249 دانشجوی دختر سال اول مراکز تربیت معلم، با محدوده سنی 17 تا 35 سال، از طریق پرسش نامه های احساس غربت، سبک دلبستگی و ویژگی های شخصیت مورد ارزیابی قرار گرفتند. 90 دانشجو بر اساس اکتساب نمره بالاتر از میانگین (1 واحد انحراف معیار بالاتر) و 30 نفر بر اساس اکتساب نمره پایین تر از میانگین (1 واحد انحراف معیار پایین تر) در پرسش نامه «احساس غربت» انتخاب شدند. سپس گروه نمونه (کسانی که نمره احساس غربت آنان 1 واحد انحراف معیار بالاتر از میانگین بود)، به طور تصادفی به 3 گروه دسته بندی شده و در دو گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت شیوه های آموزشی قرار گرفتند. پس از آموزش، احساس غربت 3 گروه مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: نتایج آزمون t نشان داد که شیوه های آموزشی به کار رفته در تغییر احساس غربت دانشجویان موثر بوده است. احساس غربت با ویژگی های نوروزگرایی بالا و برون گرایی پایین تعیین گردید. میان سبک دلبستگی و احساس غربت تفاوت معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: برنامه های آموزش جرات ورزی و ایمن سازی در کاهش احساس غربت و استرس ناشی از حادثه انتقال موثر است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی روش آموزش فرزندپروری مثبت بر کاهش نشانه های کودکان 7-6 ساله مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای است.روش: نمونه ها از بین والدین 330 کودک مقطع پیش دبستانی و اول ابتدایی طی دو مرحله انتخاب شد. در مرحله اول، مادران کودکانی انتخاب شدند که در فهرست رفتاری کودک نمره آنها بالاتر از نقطه برش مواد اختلال نافرمانی مقابله ای بود. در مرحله بعد و به منظور انتخاب نهایی، تحت مصاحبه تشخیصی ساخت یافته مبتنی بر ملاک هایDSM-IV-TR  قرار گرفتند. مادرانی که وجود نشانه های اختلال در کودکان آنها توسط مصاحبه تشخیصی نیز تایید شد به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شدند. در نهایت، 46 نفر انتخاب شده و در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایش در جلسات گروهی آموزش فرزندپروری مثبت شرکت کردند و بر روی گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت.یافته ها: تحلیل یافته ها مبتنی بر آزمون t برای گروه های مستقل نشان داد که کودکان مادران گروه آزمایش، در نشانه های بی اعتنایی مقابله ای کاهش معنی داری دارند.نتیجه گیری: علیرغم وجود تفاوت های فرهنگی اجتماعی میان گروه مورد بررسی نسبت به گروه های مورد بررسی در جوامع و فرهنگ های دیگر، نشانه های اختلال بی اعتنایی مقابله ای در کودکان مادران گروه آزمایش کاهش معنی داری را نشان داد.

مقدمه: هدف از پی ریزی این پژوهش، بررسی مهم ترین عوامل شخصیتی موثر در رضایت مندی زناشویی زوجین بود.روش: 600 نفر (300 زوج) به روش نمونه گیری تصادفی (چندمرحله ای) از میان دانشجویان 3 دانشگاه به عنوان گروه نمونه انتخاب شده و پرسش نامه های NEO-FFI و رضایت زناشویی ENRICH را تکمیل کردند. داده ها به کمک رگرسیون چندگانه، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون T مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: چهار عامل مسوولیت پذیری، روان آزرده خویی و سازگاری مردان و مسوولیت پذیری زنان، %29.2 واریانس رضایت مندی زناشویی مردان را به طور معنی داری تبیین کردند (p<0.03). همچنین، مسوولیت پذیری و روان آزرده خویی زنان و روان آزرده خویی مردان، %27 از تغییرات رضایت مندی زناشویی زنان را تبیین نمودند (p<0.002). نتیجه گیری: از میان ویژگی های شخصیتی، دو عامل مسوولیت پذیری و روان آزرده خویی بیشترین نقش را در تبیین تغییرات رضایت مندی زناشویی زوجین به خود اختصاص می دهند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سه سازه روان شناختی افسردگی، اضطراب و تنیدگی با راهبردهای مقابله با تنیدگی در دانشجویان اجرا شد.روش: نمونه ای مشتمل بر 251 نفر از دانشجویان (194 زن و 57 مرد) به طور تصادفی انتخاب شد و با استفاده از مقیاس DASS و پرسش نامه راهبردهای مقابله کارور مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای بررسی داده ها ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون گام به گام و نیز تحلیل واریانس یک طرفه به کار گرفته شد.یافته ها: بین راهبرد مقابله ای مساله مدار و افسردگی و اضطراب و تنیدگی رابطه منفی معنی دار و بین راهبرد مقابله ای هیجان مدار منفی و افسردگی و اضطراب و تنیدگی رابطه مثبت معنی دار وجود داشت.نتیجه گیری: مقابله های مساله مدار و هیجان مدار مثبت می تواند در درازمدت نقش موثری در کاهش سطح اضطراب و افسردگی و تنیدگی فرد ایفا نماید.

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی الگوی چند بعدی در مورد درد مزمن با استفاده از ارزیابی رابطه یک متغیر روانشناختی (خودکارآمدی مربوط به درد) با شدت درد در بیماران مالتیپل اسکلروزیس بود.روش: در یک مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی، 249 بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس با روش نمونه گیری در دسترس از بین بیماران مراجعه کننده به انجمن ام. اس شهر اصفهان، انتخاب شدند و به پرسشنامه چند وجهی درد و پرسشنامه خودکارآمدی مربوط به درد پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش های ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و تحلیل مانوا استفاده شد.یافته ها: بین خودکارآمدی مربوط به درد و شدت درد ادراک شده در بیماران مالتیپل اسکلروزیس رابطه منفی معناداری مشاهده شد. تحلیل مانوا نیز نشان داد که در نوع پیشرونده ثانویه، بیشترین میزان شدت درد و کمترین میزان خودکارآمدی مربوط به درد گزارش شده است.نتیجه گیری: این پژوهش شواهد تجربی در حمایت از الگوی زیستی- روانی- اجتماعی فراهم آورده و نشان می دهد که عوامل روانشناختی نیز در تجربه شدت درد موثرند.

 مقدمه: هدف از تحقیق حاضر مقایسه میزان اثربخشی روان درمانگری شناختی - تحلیلی همراه با دارودرمانگری، روان درمانگری شناختی همراه با دارودرمانگری و دارو درمانگری به تنهایی در کاهش بی ثباتی هیجانی، رفتار تکانشگری و بی ثباتی اجتماعی در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی نوع دو بود.روش: در این مطالعه، سه گروه 16 نفری از مراجعه کنندگان به مراکز درمانی انتخاب شده و به طور تصادفی به سه گروه آزمایشی روان درمانگری شناختی - تحلیلی همراه با دارودرمانگری، روان درمانگری شناختی همراه با دارودرمانگری و دارودرمانگری بدون مداخله روانشناختی گمارده شدند. قبل و پس از دوره درمان، پرسشنامه فایل روان درمانگری توسط آزمودنی های تکمیل شد. این پرسشنامه آزمودنی ها را از لحاظ سه الگوی دام ها، دوراهی ها و موانع بررسی کرد. داده ها به کمک روش تحلیل کوواریانس تحلیل گردید.یافته ها: در متغیر دام ها، دوراهی ها و موانع در گروه روان درمانگری شناختی - تحلیلی همراه با دارودرمانگری کاهش معناداری نسبت به گروه شناخت درمانی همراه با دارودرمانگری و گروه دارودرمانگری به تنهایی مشاهده شد. در گروه شناخت درمانگری همراه با دارو درمانگری این کاهش نسبت به گروه دارودرمانگری به تنهایی معنادار بود و کاهش معناداری در گروه دارودرمانگری به تنهایی مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد اثربخشی روان درمانگری شناختی - تحلیلی درکاهش الگوی ناسازگارانه دام ها، دوراهی ها و موانع در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی دو، بیش از شناخت درمانگری همراه با دارودرمانگری و دارودرمانگری به تنهایی می باشد و به دنبال آن انتظار می رود که کاهش معناداری در سطح بی ثباتی هیجانی، رفتار تکانشگری و بی ثباتی اجتماعی در این گروه مشاهده شود. ولی این کاهش معنادار در گروهی که تنها دارودرمانگری را دریافت نمودند، مشاهده نشد.

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مهارت های حل مساله در کاهش تمایل به فرار، میزان تنیدگی، عزت نفس و راهبردهای مقابله ای دختران نوجوان در معرض فرار می باشد. نمونه اولیه شامل 760 دانش آموز دبیرستانی بود که به وسیله نمونه گیری تصادفی خوشه ای از شهر تهران، مناطق 2، 4، 14، 15، 16، 19، انتخاب و با پرسشنامه تمایل به فرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. از بین این افراد تعداد 54 نفر از افرادی که دقیقا بالای برش با تفاوت دو انحراف استاندارد بودند، انتخاب و در گروه های کنترل و آزمایش به صورت تصادفی قرار داده شدند. سپس گروه آزمایش به طور میانگین 10 جلسه تحت آموزش قرار گرفت. بعد از اجرای آموزش ها، پس آزمون روی هر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. تحلیل نتایج نشان داد که آموزش مهارت های حل مساله در کاهش میزان تنیدگی و افزایش عزت نفس دختران در معرض فرار تاثیر داشته است. در مورد کاهش تمایل به فرار و راهبردهای مقابله ای اگر چه کاهش وجود داشته ولی از نظر آماری معنادار نبود.