جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله به بررسی تحلیلی و نقادانه تاثیر فلسفه مهندسی بر گردآوری تاریخ مهندسی پرداخته می شود و به دنبال پاسخی تفصیلی به این پرسش هستیم که «آیا تاریخ مهندسی به فلسفه مهندسی نیاز دارد». از این رو، ابتدا رابطه میان مهندسی و فن (/تکنیک) و سپس رابطه میان مهندسی و فناوری (/تکنولوژی) تعریف می شود. بر این اساس، فناوری به منزله نظام معرفتی تحقق یافته و مهندسی به منزله دانش، مهارت و فعالیت خلاقانه بالقوه در چارچوب و در تعامل با نظام فناورانه مفروض تعریف می شود. در ادامه، فلسفه مهندسی به عنوان حوزه توسعه یافته ای از فلسفه فناوری معرفی شده و یادآوری می گردد فلسفه مهندسی دست کم با برخورداری از پرسش اصیل «مهندسی چیست؟» می تواند به عنوان حوزه فلسفی مستقلی شناخته شود. از این رو، برخی از مسائل و موضوعات فلسفه فناوری درون حوزه فلسفه مهندسی نفوذ یافته و تعمیم می یابد، مسائلی از قبیل تحدید حدود میان مصنوع مهندسی شده و شیء طبیعی، تحدید حدود میان مهندسی و علم، تقدم وجودی و تاریخی میان مهندسی و علم، و خودمختاری معرفت مهندسی از بافت اجتماعی. سرانجام، با طرح برخی نمونه پرسش های قابل بررسی و گشوده، تاثیر هر یک از مسائل مذکور بر آغاز و انجام گردآوری تاریخ مهندسی آشکار می شود. در نتیجه به نظر می رسد، محققان و مورخان تاریخ مهندسی شایسته است خود را مخاطب چنین مسائل و پرسش هایی قرار داده و موضعی نقادانه و راهبردی نسبت به هر یک از آن ها اختیار کنند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

زمینه: این مقاله در چارچوب نظریه اخلاق اطلاعات به تعبیر لوسیانو فلوریدی و به عنوان حوزه توسعه یافته ای از اخلاق رایانه ارایه می گردد و به ضرورت طبقه بندی مسایل اخلاقی مطرح در حوزه اخلاق اطلاعات پرداخته و رویکردی روش مندانه در تحلیل هر طبقه از این مسایل عرضه می نماید. فلوریدی در نظریه توسعه یافته اخلاق اطلاعات، استدلال می کند که قلمرو اخلاق رایانه بایستی به مراتب بیش از دربرگیرندگی موجودات انسانی، فعالیت ها، تمایلات و خصوصیات آنان گسترش داده شود. وی اخلاق اطلاعات توسعه یافته را به منزله اخلاقی کلان طرح می نماید و بر آن است تا در تمامی موقعیت های اخلاقی، کاربست پذیر باشد.روش کار: ابتدا با نگاهی مساله محور به معرفی برخی از مسایل اخلاقی شاخص در عصر اطلاعات پرداخته و روند تکامل و توسعه حوزه اخلاق رایانه به حوزه اخلاق اطلاعات مورد تصدیق قرار می گیرد. در خصوص معرفی تفصیلی اخلاق اطلاعات و تبیین هر طبقه از مسایل مطرح در آن، به طور کلی به معرفی چهار رهیافت بنیادین ممکن به علم اخلاق (اخلاق فلسفی، اخلاق هنجاری، اخلاق توصیفی، و اخلاق کاربردی) پرداخته می شود، سپس اخلاق اطلاعات به مثابه حوزه بررسی مسایل اخلاقی متاثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات در عصر اطلاعات تلقی شده و چنین مسائلی از رهیافت اخلاق کاربردی در سه دیدگاه متمایز (اخلاق اطلاعات از دیدگاه های اخلاق فلسفی، اخلاق حرفه ای و اخلاق توصیفی) به همراه موضوعات شاخص و مثال هایی ارایه و معرفی می شود.نتیجه گیری: با ارایه جدولی، دیدگاه های مذکور در اخلاق اطلاعات، طبقه بندی و رشته های تخصصی مورد مشارکت، زمینه های موضوعی شاخص و روش تحلیل موضوعات مرتبط با هر طبقه از مسایل مذکور بر اساس رهیافت های ممکن به علم اخلاق به طور خلاصه گردآوری، تبیین و ارایه می شود.