جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسبحات گروهی از سوره‌های قرآن هستند که سرآغاز آنها کلمه‌ای از ماده‌ی «سبّح» به معنی تسبیح خداوند می باشد. این سوره‌ها عبارت‌اند از: سوره‌ی اسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اَعلی. در این پروژه به بررسی محتوای سوره‌ی حدید، که یکی از سور مسبحات است، می‌پردازیم. سوره-ی حدید دربردارنده‌ی معارف بلند الهی است. این سوره شامل موضوعات مختلف است، که کلیدی‌ترین آنها توحید، ایمان به خدا و رسول او، مبدأ و معاد، انفاق و قرض‌الحسنه و عدالت-اجتماعی می باشد. با این که در ظاهر 29 آیه‌ی سوره‌ی حدید به بیان مطالب گوناگون می‌پردازد ولی در کل یک هدف را دنبال می‌کند و آن شناساندن آفریدگار بی‌نیاز و ستوده به همه‌ی موجودات جهان است که اگر این شناخت، شناختی بر پایه‌ی عقل و دل باشد موجب زهد و ایمان و تقوا و انفاق می‌شود. با خط و مشی گرفتن درست عقیده، عمل نیز به نوبه‌ی خود رنگ و بوی الهی می‌گیرد و انسان در راه عدالت، انفاق و کمک به هم‌نوع قدم می‌گذارد. در این پژوهش برای بسط مطالب سوره با مراجعه به تفاسیری که به سیما و محتوای سوره توجه داشته‌اند، کوشش شده نگاه‌های مختلف و متفاوت مفسرین درباره‌ی محتوای این سوره در کنار یک‌دیگر به نمایش گذاشته شود تا از خلال آنها بتوان صورتی جدید و چند بُعدی از این سوره را ارائه کرد. چنان‌چه خواهید دید، «نگاه خاص» به این معنا نیست که هر مفسر بنا به مبنای خاص در تفسیر قرآن و یا تفسیر خاصی از یک آیه، خود را از دیگر مفسران جدا کرده و مطالب متفاوت‌تری نسبت به دیگران بیان کرده باشد، بلکه اختلاف همان اختلاف منظر و نگاه مفسر به سوره می‌باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

بررسي تناسب آيه اکمال با اجزاء آيه و دريافت حکيمانه اين ارتباط از مباحث مهم در تفسير قرآن است. پيرامون صدر و ذيل آيه اکمال که از جمله آيات مشکل در بحث تناسب است،‏ نظريات مختلفي ازسوي مفسران بيان شده است. بعضي از مفسران آيه اکمال را معترضه و براي تأکيد بر اجتناب از محرمات در آيه بيان کرده¬اند .گروهي نيز معترضه به اين معنا که با صدر و ذيل آيه به هيچ گونه ارتباطي ندارد،‏ تفسير کرده¬اند. ديدگاه ديگر اين که قرار گرفتن آيه اکمال در آيه تحريم خوردني¬ها به دليل مصونيت قرآن از تحريف توسط معاندين ولايت است. بعضي نيز تا آن¬جا پيش رفته¬اند که محل اين آيه را در جاي ديگر قرآن دانسته و معتقدند که اين تغيير مکان آيه توسط معاندين ولايت انجام گرفته است. به عقيده نگارنده آيه اکمال در محل حقيقي خود قرار گرفته و تناسب اين آيه با ما قبل خود يک تناسب واقعي حقيقي مبتني بر حکمت الهي است