جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پژوهش پس از تبیین معنای فلسفه در تربیت به تعیین نسبت حقیقت با ساخت معنا و ارتباط آنها با نسبی گرایی پرداخته، و میزان سازگاری و ناسازگاری این برنامه با تعلیم و تربیت اسلامی در بستر فلسفه صدرایی واکای می شود. طبق نظریه حرکت جوهری ملاصدرا، سیالیت هویت انسان برخلاف نگرش پست مدرنی که بستر ظهرو برنامه فلسفه برای کودکان است، تغییرات متزلزل معقولیت و تنوع معرفت در حیطه امور قراردادی، بدون التزام به حقیقت قلمداد نمی شود؛ بلکه آن جوشش و کششی ذاتی، برخاسته از معیار وزین عقل و باور ایمانی در راستای کشف و درک حقیقت است و در مسیر استکمال نفس انسان قرار دارد. هدف این مقاله تبیین، تحلیل و تصحیح برنامه فلسفه برای کودکان متناسب با بسترهای فرهنگی جامعه ایرانی با روش توصیفی – تحلیل است. به نظر می رسد بهره گیری از نظام فلسفه صدرایی در تبیین چگونگی تکوین و به کارگیری باورهای عقلی و ایمانی در زمینه تربیت به درستی می تواند توان دیدگاه اسلام را در زمینه ایجاد و تقویت نظام آموزشی رسمی و غیر رسمی نشان دهد.

مشخصات کتاب: سرشناسه : عبداللهی علی محمد عنوان و نام پدیدآور : عاقبت بخیران عالم نویسنده علی محمد عبداللهی مشخصات نشر : قم نشر روح 1373. مشخصات ظاهری : ص 368 شابک یادداشت : کتابنامه به صورت زیرنویس موضوع : توبه کاران رده بندی کنگره : ‌‮‌BP225/7 ‌‮‌/ع2ع2 1373 رده بندی دیویی : ‌‮‌297/464 شماره کتابشناسی ملی : ‌م 73- 2616مقدّمه توبه نصوح جريان اسلام آوردن فخرالاسلام توبه بشر حافى توبه شعوانه اگر تو مرا نمى شناسى من تو را مى شناسم ناراحتى مادر موجب بسته شدن زبان پسر شد گناه نكردن از توبه كردن آسانتر است فضيل بن عياض در حال احتضار هم شعر مى خواند! چه هم غذاى خوبى چرا ابن سيرين بوى خوش مى داد؟ فاسقى كه از راهب پيشى گرفت جايى كه غير از من و تو كسى نباشد چرا وليعهدى پدر را نپذيرفت ؟ تبعيد گناهكار از شهر معاويه پسر يزيد چرا به خلافت پشت پا زد؟ همسايه ابوبصير در محضر قاضى پس تو كيستى ؟ پدر و مادر و فاميلم همه نصرانى هستند دو راهى بهشت و دوزخ استادى كه شاگرد شد نمك شناس يا نمك به حرام ؟! اگر آن زن شما را بخشيد من هم شما را بيامرزم توطئه قتل پيامبر نمك خوردن و نمكدان شكستن آيا زيبا را از زشت و زشت را از زيبا تشخيص ‍ داد؟ هنوز از شراب سير نشده ام حنظله غسيل الملائكه حكم نادرشاه دوستى على - عليه السلام - در هر سرزمينى قبرى خواهد بود رضايت مادر علقمه خدايا مرا ديگر به اين خانه بر مگردان اسلام آوردن عميربن وهب يا بگو نه تا به خانه ام بروم يا بگو آرى تا به خانه ات بيايم تغيير داديم قضا را پس تو همشهرى برادرم هستى ؟! سلام عليكم بهترين تحيت سفير پيامبر - ص - در مدينه مى خواهم مسلمان شوم تو هم قدرى به حرفهاى مصعب گوش ‍ بده شهادت مصعب اصحاب رقيم ! كار كدام بهتر بود؟ اين دو نفر دزدند! خانه بهشتى كفن دزدى كه سوزانده شد و خاكسترش را باد برد سر بريده دعاى مستجاب مقام سادات آيا عمل خوبى هم داشت حكايت زن عبدالله بن سلام قرض دادن به على (ع ) من مريضم ، نه شما هدايت شدم توبه بهلول (برو معرفت آموز) زيارت مقبول كار نيك گم نمى شود ادعاى پيامبرى يا ابراز حقيقت ؟ محبت على (ع ) خير دنيا و آخرت مسلمان شدن ، نه از روى ترس ! من تنهايت نمى گذارم دلقك فرعون از يهودى كه كمتر نيستم آيا اوصاف او مطابق تورات بود يا نه ؟ فرق مؤمن و منافق بچه است يا جادوگر؟ توبه ابراهيم ادهم عاقبت دروغگو حلم امام حسين (ع ) وفاى به عهد يا...؟ دستى كه به صورت پيامبر - ص - سيلى زد! چرا شيعه شدى ؟ خون يا شير؟ مقام توبه كننده نزد خدا چرا انتقام مرا نمى گيرى ؟ آن چه عددى است كه ...؟ پنجاه سال در جستجوى تو بوده ام چرا رنگت پريد چهل سال گناه تمام اعضاى بدنم عاشق تو است توبه ابولبابه آتش حسد مگر خداى تو سخاوت را دوست مى دارد؟ مرا از خدايى تو ننگ و عار آيد توبه دوست على بن حمزه عبدالله ذوالبجادين حق همسفر چگونه شتر رميده اش را رام كرد؟ من دين خود را فروختم شر و بدى شخص شرور به خودش بازگشت به خدا قسم نزديك است كاخهاى سفيد در اختيار مسلمانان قرار گيرد نرجس - س - كنيز يا شاهزاده ؟ خدايا از رسول تو گذشت تو هم ... پيامبرانى كه نامشان روى سنگ بود! صوت خوش قرآن هيچ چيز از خدا پنهان نيست صبر بر همين زندگانى بهتر است او توبه كرد و خدا او را آمرزيد چرا سگ را بر خود مقدم داشتى ؟ كدام حال را براى سعد مى پسندى ؟ خدا بهتر مى داند رسالتش را كجا قرار دهد ما امام زمان داريم غير من پروردگارى ندارد آيا دوست دارى ؟ مرغ بريان من صد سال او را روزى دادم تو تحمل يك ساعت او را نداشتى ؟ من خودم به گفته هايم سزاوارترم تنها خدا گناهان را مى بخشد آنجا كه كنيز رقاصه ، عابد ساجد مى شود حق با كيست ؟ كار عالم بهتر بود يا عابد؟ او اهل بهشت است باقر يعنى چه ؟ مبارزه منفى دانه دادن به پرندگان يزدگرد سوم نجاشى پادشاه حبشه راه رفتن روى آب يك نفر ما را مى بيند عبرت از سر گوسفند سم الاغ حضرت عيسى (ع ) نفرين پدر آيا قرآن خوانده اى اين گونه براى تفريح بيرون رويد؟ به مادرم قول داده ام كه دروغ نگويم از همه جا رانده ! از هوادارى عثمان تا شهادت در كربلا!

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین نظریات در باب تحلیل مفاهیم و گزاره های اخلاقی نظریه طبیعت ناگرایی اخلاقی است. این نظریه که در حوزه فرااخلاق نضج یافته است، از مبانی نظری اخلاق زیستی است. این مطالعه با هدف تحلیل و نقد نظریه اخلاقی جرج مور درباره «ناطبیعت گرایی اخلاقی» صورت گرفته است. مواد و روش ها: در این پژوهش تحلیلی، پس از توصیف و تحلیل مفاهیم پایه، نظریه اخلاقی جرج مور درباره «ناطبیعت گرایی اخلاقی» تفسیر و نقد می گردد. یافته ها: بر اساس این نظریه اصطلاحات اخلاقی، علامت و نشانه ویژگی های اشیا محسوب می گردد، و لیکن نمی توان پذیرفت اوصافی که با کلماتی نظیر «خوب یا بد» و «باید یا نباید» به آن ها اشاره می شود، بر اساس اصطلاحات غیر اخلاقی قابل تعریف باشند. بر اساس این دیدگاه، احکام و مفاهیم اخلاقی را نه با استفاده از مشاهده تجربی یا استدلال مابعدالطبیعه، بلکه تنها از راه شهود عقلانی است که می توان شناخت. نتیجه اصلی این پژوهش آن است که زایش مکتب احساس گرایی را می بایست در وجود مشکلات ساختاری و درونی نظریه ناطبیعت گرایی جستجو کرد. مشکلاتی نظیر تعریف ناپذیری اوصاف بسیط، نوع خاص ویژگی های غیر طبیعی، مفاهیم غیر تجربی (پیشینی) و شهود باعث شد، علی رغم دو قرن یکته تازی ناطبیعت گرایی در فلسفه اخلاق مغرب زمین، نظریه افراطی احساس گرایی ظهور نموده و این نظریه را به انزوا بکشاند، به گونه ای که ناطبیعت گرایی علی رغم ارائه طرحی نوین، به دلیل وجود مشکلات متعدد هستی شناختی و معرفت شناختی، نتوانست انتظارات حوزه تحلیل مفاهیم و گزاره های اخلاقی را برآورده سازد. نتیجه گیری: نظریه های ناطبیعت گرایی اخلاقی و احساس گرایی هر دو زمینه هایی را برای نظریات دیگری در حوزه اخلاق زیستی را فراهم آورده اند

نظریه احساس‌گرایی یکی از مهم‌ترین و در عین حال افراطی‌ترین نظریات غیرشناختی در حوزه اخلاق محسوب می‌شود. این نظریه از طرف آلفرد آیر (1910 ـ 1989) و تحت تأثیر آموزه‌های حلقه وین و فلاسفه تحلیلی کلاسیک دوره اول نظیر: فرگه، راسل، مور و ویتگنشتاین به مهم‌ترین نظریه اخلاقی قرن بیستم مبدل شد. این نظریه معتقد است که اخلاق چیزی جز ظهور احساسات و عواطف فردی نیست. چنین نگرشی به اخلاق صرف نظر از ازاله عقلانیت و سوق دادن احساسات در وادی معرفت‌شناسی به نسبی‌گرایی اخلاقی منجر خواهد شد. در این پژوهش ما صرفاً به بررسی و نقد احساس‌گرایی در پرتو توجه به اصل تحقیق‌پذیری به‌عنوان مهم‌ترین آموزه حلقه وین خواهیم پرداخت. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی به این نتیجه نائل شده که نظریه احساس‌گرایی چیزی غیر از آموزه تحقیق‌پذیری حلقه وین ندارد. در واقع با نقد این اصل، عملاً نظریه احساس‌گرایی فاقد هرگونه وجاهت علمی در حوزه اخلاق قلمداد می‌شود.

تمایز میان وجود و ماهیت یکی از قدیمی‌ترین تمایزها در فلسفه است؛این تمایز، کاربرد بسیار وسیع و پرفایده‌ای دارد.در سراسر تاریخ تفکر فلسفی،گاهی اندیشه‌ی‌ اصالت وجود و گاهی اندیشه‌ی تقدم ماهیت حاکم بوده است.فلسفه‌ی وجودی‌ (اگزیستانسیالیسم) با دفاع از انضمامی بودن وجود و تقدم آن در برابر آن‌چه که‌ می‌توان آن را اصالت ماهیت فلسفه‌ی هگل نامید،آغاز می‌گردد. ژان‌پل سارتر و مارتین هایدگر هر دو به نحوی نماینده‌ی تفکر مکتبی هستند که از آن به‌ اگزیستانسیالیسم تعبیر می‌شود. هر دو در نظام فلسفی خود،از تقدم وجود بر ماهیت‌ سخن می‌گویند،اما هر یک،معنای خاصی از وجود و تقدم آن را اراده کرده‌اند و نتایج متفاوتی گرفته‌اند.در این نوشتار،ضمن شرح و توضیح مراد این دو فیلسوف از«اصل تقدم وجود بر ماهیت»به سنجش و مقایسه‌ی تفکر آنان پرداخته‌ایم.

نظریة افعال گفتاری(Theory of Speech Acts) نظریه‌ای فلسفی است که جان لنگشاو اَستین استاد فلسفة اخلاق دانشگاه آکسفورد در سال 1962 عرضه کرد و پس از او شاگردش جان سرل، فلیسوفِ ذهن و زبان معاصر در کتابی با عنوان افعال گفتاری آن را بسط و توسعه داد. هدف این نظریه ارائه تحلیل جامعی از نحوة ارتباط زبان با عالم خارج است و در نهایت، به این پرسش اساسی و مهم در حوزة فلسفة زبان پاسخ می‌گوید که چگونه می‌توان از یک سلسله پدیده‌های طبیعیِ نه چندان پیچیده‌ای چون خروج اصوات از دهان یا ایجاد علائم و نشانه‌ها بر کاغذ به یک سلسله اوصاف معناشناختی عجیب چون معناداری، بی معنایی، صدق ، حکایت، حمل ، ارتباط با عالم خارج، دست یافت؟ اهمیت این نظریه از آن جهت است که شاید نخستین تلاش جانانه‌ای است که پس از حملة ویران گر ویتگنشتاین به هر گونه نظریه پردازی در فلسفه، صورت می‌گیرد و تا حدودی نیز موفق است. فیلسوفان اکنون پس از گذشت چهل سال از طرح این نظریه هنوز به استخراج لوازم و نتایج آن مشغول‌اند.

در ادیان توحیدی، خدا با اوصافی نظیر «قادر/عالم/خیرخواه مطلق»، توصیف می‏شود. در این بین، اختلافاتی در معناشناسی این اوصاف ظهور کرده است. در این نوشتار سعی خواهد شد تا با توجّه به تصوّر سنّتی «خدا»، شیوه‏ای برای معناشناسی اوصاف مذکور ارائه گردد. در این شیوه از معناشناسی، تصوّر «خدا» به عنوان موجود مطلق، تحلیل می‏شود به «خدا» به عنوان موجود کامل حداکثری. پس از آن، در تبیین مفهوم «مطلقاً برخوردار» از «قدرت/علم/خیرخواهی»، با تمسّک به تصوّر موجود کامل حداکثری روشن می‏شود که خدا، باید این اوصاف را به نحوی داشته باشد که امکان تصوّر برتری موجودی دیگر نسبت به خدا منتفی باشد. این در صورتی ممکن است که خدا، این اوصاف را به صورت ضرورت بالذات یا بسیط و یا تغییرناپذیر دارا باشد. در نتیجه، در معناشناسی اوصاف خدا، باید شرط ضرورت بالذات یا بساطت و یا تغییر ناپذیری را مدّ نظر قرار داد؛ به طوری که هر گونه معناشناسی دیگری جز این، با تصوّر خدا ناسازگار است.

چکیده (فارسی): چکیده یکی از مهم ترین موضوعات مطرح شده در معارف بشری و الهی«انسان کامل» می باشد. نظر به اهمیت این موضوع در طول تاریخ پژوهش های متعددی پیرامون آن صورت گرفته است. مسأله انسان کامل همواره در آراء و افکار فیلسوفان مهم بوده و جایگاه بسیار والایی داشته است. اگرچه در آثار فلاسفه اعم از شرق و غرب فصلی به عنوان«انسان کامل» به چشم نمی خورد امّا در لابلای مباحث فیلسوفان مطالبی بیان شده است که قابل انطباق بر انسان کامل می باشد. در رساله حاضر دیدگاه دو فیلسوف الهی یعنی افلاطون و فارابی پیرامون انسان کامل بررسی شده است. هرچند افلاطون در فلسفه خود بابی به عنوان انسان کامل مطرح ننموده است ولی ویژگی هایی که او برای حکیم حاکم یا فیلسوف پادشاه بیان نموده قابل مطابقت با انسان کامل می باشد. افلاطون بعد از مشاهده نظام های مختلف عصر خودش و ناتوانی آن ها در تحقق عدالت در جامعه، مدینه فاضله ای را طراحی نمود که با قرارگرفتن فیلسوف راستین در رأس آن عدالت و سایر فضائل در جامعه محقق می شوند. فیلسوف راستین افلاطون شیفته هستی یگانه ابدی حقیقی است و تلاش می کند ماهیت حقیقی اشیاء را با سیر عقلانی مشاهده نماید. لازمه این کار هرچه بیشتر شبیه شدن به «مثال نیک» یا خدا می باشد. حکیم حاکم افلاطون(انسان کامل) از کلیه صفات رذیله مبرّی بوده و مزیّن به فضائل اخلاقی می باشد. خصوصیات این رهبر دولت آسمانی شبیه خصوصیات انسان کامل در مکاتب عرفانی می باشد. فارابی فیلسوف مسلمان نیز در عصر خودش شاهد ظلم و ستم حکام فراوانی بود به تأسّی از افلاطون مدینه فاضله ای را طراحی می کند که در آن خبر از ظلم و ستم نباشد. رهبری این مدینه را، انسان کاملی به عهده می گیرد که فارابی از او به عنوان«فیلسوف»،«نبی» و «امام» تعبیر می نماید. درست است اوصاف و ویژگی های رهبر مدینه فاضله فارابی کاملاً شبیه اوصاف رهبر مدینه فاضله افلاطون می باشد، ولی فارابی در طرح این مدینه فاضله مقلّد صرف نیست بلکه در این مسأله نیز مانند سایر مسائل منظومه فلسفی اش متأثر از آموزه های دین اسلام و مکتب تشیّع می باشد، چرا که؛ فیلسوف مدنظر فارابی پس از اتّصال به عقل فعّال و دریافت وحی و رسیدن به مرحله عقل مستفاد به مرتبه انسان کامل می رسد. نگارنده رساله حاضر تلاش نموده با جستجو در آثار دو فیلسوف الهی و بیان شباهت ها و تفاوت های آن ها در مورد رئیس مدینه فاضله