جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الفهرست، معروف‌ترين كتاب شيخ منتجب‌الدین است كه علامه مجلسى نيز تمام آن را در جلد 105 بحار الانوار نقل كرده است. اين كتاب با وجود حجم كم، بسيار مفيد است، به طورى كه يك مرجع كاملا معتبر براى شناسايى وثاقت و اعتبار علماى گذشته و كتب آنان به شمار مى‌آيد. گرچه كتاب، شامل دوران شيخ طوسى‌م 460 هجرى، تا عصر مؤلف، حدود 600 هجرى است؛ اما اعتبار و وثاقت اين كتاب است كه به آن بها داده است.

کتاب اربعین به همت ابو الحسن علی بن عبیدالله بن حسن بن بابویه رازی قمی ملقب به شیخ منتجب الدین(زنده در ۶۰۰ ق) است که شیوۀ نگارش و تدوین آن منحصر به فرد بوده و وی برای نخستین بار بدین شکل کتاب اربعین را تنظیم کرده است؛ محتوای کتاب شامل چهل حدیث و چهارده حکایت در فضائل امیر المؤمنین(علیه السلام) است. در شیوۀ نگارش علاوه بر ذکر سند، چنین بوده است که الف) این چهل حدیث از چهل تن از مشایخ و اساتید منتجب الدین روایت شده اند؛ ب) این چهل حدیث هر کدام از طریق صحابه رسول خدا است اهتمام منتجب الدین به این امور در حدی بوده که حتی مشایخ حکایات چهارده گانه در آخر تابش نیز اشخاص مختلفند؛ جلد اول شامل 19 حدیث از مجموعه چهل حدیث می باشد

کتاب اربعین به همت ابو الحسن علی بن عبیدالله بن حسن بن بابویه رازی قمی ملقب به شیخ منتجب الدین(زنده در ۶۰۰ ق) است که شیوۀ نگارش و تدوین آن منحصر به فرد بوده و وی برای نخستین بار بدین شکل کتاب اربعین را تنظیم کرده است؛ محتوای کتاب شامل چهل حدیث و چهارده حکایت در فضائل امیر المؤمنین(علیه السلام) است. در شیوۀ نگارش علاوه بر ذکر سند، چنین بوده است که الف) این چهل حدیث از چهل تن از مشایخ و اساتید منتجب الدین روایت شده اند؛ ب) این چهل حدیث هر کدام از طریق صحابه رسول خدا است اهتمام منتجب الدین به این امور در حدی بوده که حتی مشایخ حکایات چهارده گانه در آخر تابش نیز اشخاص مختلفند؛ جلد دوم از حدیث شماره 20 (حدیث طیر) تا حدیث چهلم + 14 حکایت پیرامون امیرالمومنین امام علی علیه السلام است

الأربعون حديثاً عن أربعين شيخاً من أربعين صحابياً في فضائل الإمام أميرالمؤمنين عليه‌السلام، اثر شيخ منتجب‌ الدين على بن عبيدالله بن بابويه رازى، از علماى قرن ششم است كه چهل حديث در فضيلت اميرالمؤمنين و 14 داستان در فضيلت ايشان نقل كرده است. در مقدمه كتاب به معرفى مؤلف، كتاب حاضر و جريان چهل حديث پرداخته و از نسخ كتاب و تحقيق در آن سخن گفته است. در ابتدا چهل حديث با اسناد كامل نقل كرده و در ادامه 14 داستان در فضيلت اميرالمؤمنين نقل شده است. تعداد مؤلفاتى كه براى نايل شدن به ثواب‌هاى وعده داده شده، رسول خدا به جمع‌آورى چهل حديث پرداخته‌اند، بسيار است. اما در اين ميان برخى طرحى نو در انداخته و شيوه‌اى جديد در چهل حديث‌نويسى ايجاد كرده‌اند. مؤلف گرانقدر در اين كتاب چهل حديث را از چهل نفر از صحابه رسول خدا گرد آورده است كه همگى درباره فضايل اميرالمؤمنين است. اولين حديث اين مجموعه از ابوبكر، دومين از عمر، سومين از عثمان، چهارمين از اميرالمؤمنين، پنجمين از سعد وقاص و ام‌السلمه و پس از آن از عبدالرحمن بن عوف، عبدالله بن سعد، ابن عباس، امام حسن و امام حسين، فاطمه زهرا، سلمان فارسى و ساير صحابه نقل كرده است. وى پس از پايان چهل حديث، چهارده حكايت تاريخى در فضيلت اميرالمؤمنين را نيز ذكر كرده است. تمامى روايات مجموعه با اسناد متصل ذكر شده‌اند و در بسيارى از روايات افزون بر متن حديث كيفيت نقل حديث نيز ذكر شده است كه آن را به صورت قصه‌اى تاريخى در آورده و بر جذابيت كتاب افزوده است. مؤلف گرانقدر دو بخش روايات و حكايات را از يكديگر جدا كرده است. ابتدا به ايراد چهل حديث كه هدف اصلى كتاب است، مى‌پردازد و در پايان چهارده حكايت در فضيلت مولا بيان مى‌كند. او حتى در نقل حكايات سند كامل و متصل خويش را به گوينده حكايت نقل مى‌كند. اين شيوه حديث نگارى به خوبى بيانگر كثرت اطلاع و گستردگى دانش نويسنده است كه در يك موضوع چهل حديث را از چهل صحابى رسول اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) با اسناد متصل بيان مى‌كند. اولين حديث اين مجموعه در فضيلت على، فاطمه، حسن و حسين عليهم‌السلام است كه پيامبر(ص) جنگ با آنها را جنگ با خود و صلح و سازش با آنها را صلح و سازش با خود مى‌داند و دوستان آنها را طيب المولد و دشمنان آنان را ناپاك مى‌خواند.

«الاربعون حديثا» اثر شيخ منتجب الدين على بن عبيدالله بن بابويه رازى، از علماى قرن ششم است كه چهل حديث در فضيلت اميرالمومنين و 14 داستان در فضيلت ايشان نقل كرده است. مولف گرانقدر در اين كتاب چهل حديث را از چهل نفر از صحابه رسول خدا گرد آورده است كه همگى درباره فضايل اميرالمومنين است. اولين حديث اين مجموعه از ابوبكر، دومين از عمر، سومين از عثمان، چهارمين از اميرالمومنين، پنجمين از سعد وقاص و ام‌ السلمه و پس از آن از عبدالرحمن بن عوف، عبدالله بن سعد، ابن عباس، امام حسن و امام حسين، فاطمه زهرا، سلمان فارسى و ساير صحابه نقل كرده است. وى پس از پايان چهل حديث، چهارده حكايت تاريخى در فضيلت اميرالمومنين را نيز ذكر كرده است.