جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده: مراکز علمی به جهت آن که زمینه رشد علوم و تربیت دانشمندان را فراهم می آورند از جایگاه والایی برخوردار بوده ، یکی از دستاوردهای مهم فرهنگ و تمدن محسوب می شوند. موضوع این پژوهش مقایسه نظام آموزشی و مراکز علمی آل بویه و سلجوقیان از منظر میزان اثر بخشی تعصب یا تساهل مذهبی آنان است. محقق ضمن بررسی مولفه های اساسی نظام آموزشی در این دو ساختار حکومتی ، به واکاوی میزان اثر گذاری تساهل یا تعصب مذهبی این دو خاندان بر شکل گیری وتوسعه مراکز علمی ومحصول نظام آموزشی در این دو دوره پرداخته است. حاکمان آل بویه با سایر ادیان و مذاهب با تساهل برخورد می کردند اما حاکمان سلجوقیان رفتاری متعصبانه داشته و به تقویت مذهب شافعی و حنفی می پرداختند. این تنوع سیاست مذهبی بر مراکز علمی از قبیل : مساجد، خانقاه ها ، رصدخانه ها ، بیمارستان ها، کتابخانه ها، دارالعلم ها و مدارس؛ همچنین بر نظام آموزشی این مراکز از قبیل: متون آموزشی، گزینش استادان و شاگردان اثر گذار بوده است. کلید واژه ها: نظام آموزشی، مراکز علمی، آل بویه، سلجوقیان،تساهل مذهبی و تعصب مذهبی.

مراکز علمی به جهت آن که زمینه رشد علم و تربیت دانشمندان را فراهم می‌آورند، همواره از جایگاه والایی برخوردار بوده‌اند و یکی از دستاوردهای مهم فرهنگ و تمدن محسوب می‌شوند. موضوع این پژوهش، مقایسه نظام‌های آموزشی و مراکز علمی آل بویه و سلجوقیان از منظر میزان اثربخشی و تساهل و تعصب مذهبی آنان است. در این تحقیق، ضمن بررسی مؤلفه‌های اساسی نظام آموزشی در این دو ساختار حکومتی، به واکاوی میزان اثرگذاری تساهل یا تعصب مذهبی این دو خاندان به شکل‌گیری و توسعه مراکز علمی و محصول نظام آموزشی در این دوره، پرداخته می‌شود. حاکمان‌ آل بویه با سایر ادیان و مذاهب با تساهل برخورد می‌کردند، اما حاکمان سلجوقی رفتاری متعصبانه داشته و به تقویت مذهب شافعی و حنفی می‌پرداختند. این تنوع سیاست مذهبی بر مراکز علمی از قبیل مساجد، خانقاه‌ها، رصدخانه‌ها، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، دارالعلم‌ها و مدارس، همچنین بر نظام آموزشی این مراکز از قبیل متون آموزشی، گزینش استادان و شاگردان اثرگذار بوده است.