جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

گمانه زنی و فرضیه سازی معمولا ذاتی انسان هاست به طوری که در ذهن فرد رشته‌ای از احتمالات، فرض ها و امکان‌ها برای فکر کردن در مورد رویدادهای گذشته شکل می‌گیرد. انسان‌ها همچون رویدادها در بعد زمان معنا پیدا می‌کنند و در تعامل با هم هستند. اما دیدی که انسان‌ها هنگام وقوع رویداد دارند با دیدی که بعد از رویداد در ذهن آنها شکل می گیرد متفاوت است.این دید دوم اهمیت به‌سزایی دارد و همانی است که در سطح کلان و تفکر تاریخی معنادار می‌شود. مثلاً شخص بعد از یک رویداد و آنچه بر او گذشته، ممکن است از خود بپرسد که اگر فلان عامل در کار بود یا اگر آنگونه عمل نمی‌شد چنین اتفاقی نمی‌افتاد یا چنین و چنان نمی‌شد. در چنین مواردی معمولاً در ذهن فرد این پرسش طرح می‌شود که اگر چنین نمی‌شد یا اگر چنان می‌شد چه چیز دیگری ممکن بود روی دهد ؟