جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با وجود رشد چشمگیر گرایش امروز به سینمای مستند و اهمیت آن، تاکنون پژوهشی فراگیر در باب گونه‌های روایی در سینمای مستند صورت نپذیرفته است. این در حالی که این بررسی می‌تواند به نتایج مهمی در تبیین رویکردهای روایی در مستند بیانجامد. با نظر به سیر نظریه‌های روایت و این نظریه در سینما، بررسی گونه‌های روایی در مستند را باید با بررسی مواضع و رویکردهای آن نسبت به واقعیت مورد توجه قرار داد. در نگره کلاسیک مستند به مثابه حرکت تصویرهای واقع نمای واقعیت قائل به واقع نمایی بود. در عصر مدرن گفتمان تصویر واقعیت به گفتمان واقعیت تصویر بدل شد از اینرو به باور بازنمایی در تصویر مستند رسید. اما آنچه در نگره پسامدرن مورد مناقشه است بحث واقعیتِ وانمایی شده است. بهرو شیوه‌های مستند را می‌توان به دوره اصلی تقسیم نمود. نخست، مستند سنتی که قائل به دستیابی به واقعیت و وجود یک واقعیت ذاتی است، و دوم مستند نو که واقعیت را امری دستکاری شده و نسبی می‌داند. در مستند سنتی رویکردهای روایی به گزارش واقعیت یا تفسیر واقعیت می‌پردازند. در مستند نو رویکردهای روایتی به تعبیر و تأویل واقعیت می‌پردازند. از سوی دیگر انسان شناسی تصویری نیز با نظر به همین تقسیم بندی به دو دوره سنتی با رویکردهای مشاهده‌ای (اتیک) و مشارکتی (امیک) و دوره نو با رویکردهای تعبیری و تأویلی تقسیم می‌گردد. که در رویکردهای روایی متأخر فیلمساز- انسان شناس با خود بازتاب دهندگی و یا ادغام شدن در جهان ابژه خود، بدنبال ایجاد موقعیتی بینافرهنگی، بینازبانی و بیناذهنی است.