جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از این رساله، بررسی سیاست خارجی پیامبر(ص) و پاسخ یابی به این سوال است که سیاست خارجی در یک نظام مبتنی بر اندیشه اسلامی چگونه باید باشد و چه عواملی دراین سیاست نقش اصلی را داشته و اهداف آن چه می باشد؟ روش تحقیق دراین رساله، کتابخانه ای بوده و مطالب آن در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول به جفرافیای سیاسی جهان در عصر پیامبزر(ص) می پردازد. درفصل دوم اهداف و زیربناهای نظری سیاست خارجی پیامبر(ص) مورد بررسی قرار می گیرد. ساختار تصمیم گیری پیامبر اکرم(ص) درفصل سوم مطرح می شود و فصل چهارم به استراتژیهای دعوت، جنگ و صلح پیامبر می پردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد که پیامبر(ص) دولتی داشتند که ضمن این که تمام اجزاء متشکله یک دولت را دارابود ویژگی خاص رسالت الهی را نیز دربرداشت. هدف نهایی پیامبر در سیاست خارجی حاکمیت اسلام و بقای آن درسراسر جهان بود. سیاست خارجی پیامبر دارای اصولی ثابت مانند توحید، ولاء، نفی سبیل، عدالت، وفای به عهد و غیره بود. درهمه مراحل، نخستین استراتژی پیامبر(ص)برای نیل به هدف، استراتژی دعوت بود. تقدم این استراتژی بر راهبردهای دیگر جایگاه ویژه ای به آن می بخشد. جنگ به عنوان یک استراتژی موثر توسط پیامبر به کار گرفته می شد که در آن سه عنصر ایمان و توکل، تجهیز و اعدا نیرو و دیپلماسی نقش اساسی داشتند. جنگ و صلح هیچکدام برای پیامبر(ص) هدف نبود بلکه هر یک به عنوان استراتژی برای رسیدن به هدف محسوب می شد و ساختار تصمیم گیری آن حضرت را عناصر وحی، مضورت و رای شخص پیامبر(ص) تشکیل می داد.

هدف از پژوهش حاضر، برسی دین و دنیا زا دیدگاه نهج البلاغه است. تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام یافته و مباحث آن در پنج بخش تنظیم شده است: بخش اول، اختصاص به کلیاتی در باب دین و دنیا دارد. دراین بخش، تعریف لغوی و اصطلاحی دین و نیز ویژگیهای دین از دیدگاه علی (ع) بیان می شود. بخش دوم به صفات واقعی دنیائی که در آن زیست می کنیم می پردازد. در این بخش، دنیا از لحاظ واقع و آنگونه که هست مورد بررسی قرار می گیرد.بخش سوم، رابطه بین دین و دنیارا بیان می کند. بخش چهارم، اززهد به عنوان سلاح برنده در مقابل دنیاپرستی یاد کرده و اهمیت و نقش آن را درایجاد موازنه بین دین و دنیا خاطرنشان می سازد. سرانجام، بخش پایانی به شیوه مقابله علی(ع) با اندیشه دنیاپرستی می پردازد.نگارنده در پایان تحقیق، ‎۲۲ نتیجه پژوهش خود را چنین بیان کرده است: ‎۱- در تعریف دین، ایمان و عمل صالح نیز نهفته است. ‎۲- ویژگیهای کلی دین. ‎۳- صفات لازم دنیا مانند زوال و تغییر. ‎۴- ارائه تصویری زیبا از دنیا توسط دین. ‎۵- لزوم برگرفتن توشه تقوی در دنیا برای سفر آخرت. ‎۶ دنیا میدان مسابقه در خیرات است. ‎۷ دنیا از دیدگاه دین، سرای موعظه و مایه عبرت آدمیان است. ‎۸- دین، دنیا راسرای اختیار و امتحان می داند. ‎۹- از دیدگاه دین تنگدستی مذموم است. ‎۱۰- فقر به خدا و قناعت ممدوح است. ‎۱۱- دین کسب مال و ثروت از راه حلال را جایز دانسته و همگان را به این کار تشویق می کند.‎۱۲- دین از کار و کوشش تجلیل می کند. ‎۱۳- دین سیاست مبتنی بر مکر و خدعه را منکوب می کند، اماسیاست مبتنی بر اجرای حق و عدالت را می ستاید. ‎۱۴- دین انسان فیرفته دنیا را ناپسند می داند نه دنیا را. ‎۱۵- دین دلبستگی به متاع قلیل دنیا را ناپسند می شمارد.‎۱۶- دین میل به جاودانگی در دنیای فانی را ناپسند می داند. ‎۱۷- دین علاقه و عشق مفرط به دنیارا طرد می کند. ‎۱۸- دین آرام گرفتن به دنیایی که هرروز چهره عوض می کند را مصداق بارز دنیاپرستی می داند. ‎۱۹- دین بخل را نمونه ای از دنیاپرستی می داند. ‎۲۰- از نظر دین، زهد عامل برقراری و موازنه بین دین و دنیا است. ‎۲۱- زهد به معنی تنبلی و گوشه گیری و انزوا نیست. ‎۲۲- دین و دنیا کاملا" به هم آمیخته اند.

هدف از این پژوهش، تجزیه و تحلیل مفاهیم، علل و آثار فقر از دیدگاه اسلام است که با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده است. نوشتار حاضر در سه فصل تنظیم شده است: در فصل اول، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد. فصلا دوم، به علل و عوامل فقر می پردازد ودر این راه به عوامل فردی، گروهی و حکومتی فقر اشاره می شود. آخرین فصل تحقیق نیز اختصاص به آثار فقر دارد، دراین فصل، آثار اجتماعی، سیاسی، روانی اقتصادی و بالاخره اعتقادی فقر مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که بین فقیر و مسکین تفاوت وجود دارد. برای نمونه، فقیر به معنی کسی است که درزندگی خود کمبود مالی دارد، هرچند مشغول کسب و کاری باشد و هرگز از کسی سوال نکند. اما مسکین کسی است که به علت نقص عضو، بیماری و پیری خانه نشین و یاازکار افتاده است. درمورد علل فقر از دیدگاه اسلام می توان به سه نوع علل اشاره کرد: علل فردی فقر، علل گروهی فقر و نیز علل حکومتی فقر. کاهلی در کسب، بی نظمی و اسراف و تبذیر از علل فردی فقر محسوب می شوند. ربا، ترک انفاق، احتکار و ... نیز از علل گروهی فقر هستند. ار علل حکومتی فقر نیز می توان ترک عدالت اجتماعی، فساد اداری و مالی حکومت و سوء مدیریت کارگزاران را نام برد. بر اساس یافته های تحقیق، آثار فقر را می توان از جنبه های مختلفی چون آثار اجتماعی، آثار سیاسی، اثار روانی، آثار اقتصادی و نیز آثار اعتقادی بررسی نمود. غربت دروطن، پایه های نامتناسب سیاسی، نابرابری اجتماعی، بی اعتنایی جامعه به فقیر مهمترین آثار اجتماعی فقر به حساب می آیند. آثار سیاسی فقر عبارتند از : وابستگی به شبکه جهانی استعمار و تشکیلات نامتناسب سیاسی. دررابطه با آثار روانی فقر، می توان از مواردی چون زوال شخصیت، احساس حقارت و ناتوانی در احقاق حق نام برد. اظهار نیازمندی و همچنین جهل و بی سوادی از آثار اقتصادی فقر هستند. در نهایت، تمایل به کفر را می توان مهمترین اثر اعتقادی فقر ذکر کرد. بنابرمطالب فوق می توان گفت که اسلام براساس اقتصاد عزت آفرین خود می کوشد تاجامعه ای بسازد که در آن از فقر و مضیقه اقتصادی خبری نباشد. اسلام می خواهد سیستم های استعماری و استکباری، سلطه جوئیهای ظالمانه و اختلاف فاحش طبقاتی را به کلی برچیده وبه جای آن، سیستم اقتصادی عادلانه ای که شایسته جامعه متعالی انسانی است بوجود بیاورد.

هدف از این پژوهش، بررسی مفهوم قدرت از دیدگاه امام علی (ع) است. بنابراین سعی می شود به این سوال پاسخ داده شود که مفهوم قدرت سیاسی از دیدگاه علی (ع) چیست و اصولا" امام (ع) چگونه بدان می نگریسته و به خدمت می گرفته اند؟ تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای از نوع توصیفی - تحلیلی انجام یافته و مباحث آن در دو بخش کلی تنظیم شده است. بخش اول شامل چهار فصل است. درفصل اول به دیدگاههای معاصر در مورد قدرت سیاسی پرداخته می شود. فصل دوم، اختصاص به دیدگاه افلاطون و ارسطو در مورد قدرت سیاسی دارد. فصل سوم، نگرش ادیان یهودیت و مسیحیت را پیرامون قدرت سیاسی مورد بررسی قرار می دهد. در این فصل به دیدگاههای فیلون یهودی و اگوستین مسیحی اشاره می شود. فصل چهارم نیز به دیدگاههای قرآن کریم و پیامبر اسلام (ص) اختصاص دارد. بخش دوم، طی فصلهای پنجم تا نهم به دیدگاههای امام علی (ع) پیرامون قدرت سیاسی می پردازد. درفصل پنجم، ویژگیهای قدرت مورد بررسی قرار می گیرد. منابع قدرت در فصل ششم، انواع قدرت در فصل هفتم و کار ویژه های قدرت سیاسی از دیدگاه امام (ع) در فصل هشتم مورد بحث قرار می گیرد. سرانجام، فصل نهم، به ابزارها، آفات و روشهای کنترل قدرت سیاسی از دیدگاه علی (ع) می پردازد. براساس نتایج حاصل از تحقیق، قدرت سیاسی از دیدگاه علی (ع) عبارتست از: برترین ابزار در جامعه مدنی که حق برخورداری از آن به طور امانت، ابتدا از جانب خداوند و سپس مردم به افرادی لایق و شایسته که از مرجعیت دینی برخوردار بوده و در راه اعمال آن از علوم مربوط به مدیریت اجتماعی نیز بهره می گیرند، اعطا شده است تا بدین وسیله بتوانند با اولویت دادن به نیروی اقناع و براساس منطق و استدلال برای کسب اطاعت، اولا" در تامین نیازهای طبیعی انسانها به مطلوبترین وجه عمل کنند و ثانیا" جوامع انسانی را به سوی کمال، معرفت و شناخت حقیقت هدایت کنند و دراین راه علاوه بر هدایت تشریعی که دلیل بر عصمت دینی است، از هدایت تکوینی و بکارگیری عقول بشر در راه ساختن حیات معقول کمال استفاده را بنمایند.