جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 50
نیروانه در هینه یانه و مهایانه
نویسنده:
یحیی نصرتی، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
هدف غایی دین ورزی و سلوک بودایی نجات از رنج و چرخه بازپیدایی است. آموزه نیروانه اصلی ترین آموزه مشترک مکاتب و طریقت های بودایی در تبیین آن هدف است. چندین رویکرد در تفسیر معنای این آموزه وجود دارد. رویکردهای سلبی، اثباتی و متناقض نما از مهم ترین آنهاست. هر کدام از طریقت های هینه یانه و مهایانه، علی رغم اشتراک شان در پذیرش این اصل، از این آموزه تفسیرهای خاص خودشان را دارند. می توان گفت مفهوم نیروانه در طریقت مهایانه نسبت به طریقت هینه یانه بسط معنایی بیشتر داشته است.
صفحات :
از صفحه 169 تا 193
امام علی (ع) در متون صوفیه (با تأکید بر متون تصوف تا قرن پنجم قمری)
نویسنده:
زهرا ابراهیمی، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
سیمای امام علی (ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس می‌توان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت به‌شمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی (ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتند از: الف- اوصاف شخصیِ امام علی(ع) در روایات و احادیث مورد استفاده صوفیه که اغلب ماخوذ از منابع سنی هستند. ب- نسبت امام علی (ع) با خلفا. ج- کرامات منقول از حضرت در متون عرفانی. د- تصویر امام علی(ع) در خواب‌ها و رویاهای صوفیه. مطالب فوق بر اساس ماثورات امام در متون متصوفه تا قرن پنجم قمری بررسی شده است. قابل ذکر است که در جمع‌بندی این مباحث می‌توان دریافت که درک صوفیان از مقام حضرت تا اندازه زیادی به تصورات شیعی از امام علی (ع) نزدیک بوده و بر این مبنا، می‌توان بر تقریب هر چه بیشتر میان تصوف و تشیع تأکید کرد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مکشا از دیدگاه مکتب بهکتی ویشنویی (از رامانوجه تا نانک)
نویسنده:
ابوالفضل محمودی، سمانه تولیتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
انسان ها در طول تاریخ همواره به دنبال رسیدن به نجات و سعادت ابدی بوده اند و از آن به تعابیر مختلف یاد کرده اند. هندوان نیز در پی اعتقاد به آموزۀ تناسخ و کرمه، این هدف را مترادف با مکشا یا نجات از چرخۀ سمساره و کرمه دانسته اند که روح در این حالت به اتحاد غایی با برهمن می رسد و می تواند سعادت و زندگی جاوید را تجربه کند. در این میان، اندیشمندان مکتب بهکتی با تکیه بر تعالیم بهگودگیتا (یکی از کتب مقدس هندو )، تفاسیر مختلفی را از راه های رسیدن به مکشا و چگونگی این جایگاه بیان کرده اند. این نوشتار بر آن است تا ضمن معرفی مکشا و انواع گوناگون آن، مختصری از دیدگاه ها و نظرات شخصیتهای برجسته مکتب بهکتی همچون رامانوجه، نیمبارکه، مدهوه، ولبهه، کبیر و نانک را ارائه دهد.
صفحات :
از صفحه 201 تا 220
مقایسه عرفان عملی شیعی با عرفان عملی مسیحیت ارتدکس با تاکید بر عنصر سکوت
نویسنده:
الیاس عارف زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان در دو دیانت اسلام و مسیحیت اهمیّت زیادی دارد.عرفان، به خصوص عرفان عملی، که همان طریقت است، مورد توجه خاص مذهب شیعه و مسیحیت ارتدکس است. این نوشتار، دیدگاه شیعه و مسیحیت ارتدکس درباره عرفان عملی را، در سه گستره تبیین کرده است:1- گستره اسلام 1-1- طریق درختی؛1-2- طریق پلکانی. 2- گستره مسیحیت ارتدکس. 3- گستره سکوت.در مسیحیت ارتدکس برای تبیین سکوت و خاموشی از آموزه «Hesychasm» استفاده می‌‌شود؛ که می‌تواند با سکینه در عرفان شیعی همسان باشد. در این گستره تمام مقامات و حالات برای سالک قابل دسترسی است. به عبارت دیگر، جغرافیای سیر و سلوک در مقامات و حالات، سکینه و سکوت، و به تعبیر ارتدکسی «Hesychasm» است.
قرآن کریم و کتاب مقدسی هندوها (اوپانیشادها)
نویسنده:
اشهد حسین نقوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله با عنوان «قرآن کریم و کتاب مقدس هندوها» در چهار بخش و ده فصل تنظیم شده است: بخش اول: این بخش در دو فصل به معرفی قرآن کریم و اوپانیشادها پرداخته است؛ فصل اول: تاریخچه پیدایش اوپانیشادها، علت پیدایش و تعداد آن‏ها، شرح‏هایی که بر آن نوشته شده، اهمیت و ارزش آن‏ها نسبت به کتاب‏های دیگر هندو و نگاهی به محتوا و مفاهیم آن‏ها را دربر دارد و فصل دوم: به بررسی موضوعاتی از قبیل: اهمیت قرآن نزد مسلمانان، وحی و اقسام آن، آغاز نزول قرآن کریم و چگونگی نزول آن، اهتمام رسول اکرم| در حفظ و نگهداری قرآن از تحریف و تاریخ نگارش قرآن پرداخته است. بخش دوم: این بخش در سه فصل به معرفی آتمن و برهمن، اهمیت، حقیقت و خصوصیت‏های ذات خداوند متعال و مقایسه هر دو کتاب پرداخته است. بخش سوم: این بخش به بررسی اوصاف خداوند از نگاه اوپانیشادها و از نگاه قرآن پرداخته و جنبه‏های مشترک آن‏ها را مورد بررسی قرار داده است. بخش چهارم: این بخش در دو فصل، نظریات هر یک از این کتاب‏ها را مورد بررسی قرار داده است. فصل اول به سرنوشت انسان‏ها پس از مرگ از نگاه اوپانیشادها و فصل دوم به اهمیت و ضرورت معاد، مرگ، برزخ، حساب، بهشت، دوزخ، گروه بهشتیان ودوزخیان و جاودانگی با استناد به آیاتی که به وقوع و فلسفه معاد دلالت دارند پرداخته است.
دَرشَنَه‌های هندی و براهین اثبات وجود خدا
نویسنده:
ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نظام‌های فکری و یا دَرشَنَه‌های هندی را می‌توان به دو دسته الهی و یا باورمند به وجود خدا و غیرالهی و یا غیرمعتقد به خدا تقسیم کرد. از دسته اول می‌توان به دو مکتب نیایه و دانته اشاره کرد. در این مکاتب به‌ویژه اولی، برهان‌هایی بر وجود خداوند اقامه شده است که برخی از آنها معادل‌هایی در فلسفه اسلامی و غربی دارند و برخی دیگر نیز در زمینه‌ خاص فرهنگ و آموزه‌های هندویی مطرح شده‌اند. این برهانها عموماً از جانب مکاتب رقیب که خود، گاه از مکاتب الهی و باورمند به خدا به شمار می‌روند، مورد نقد و بررسی‌های جدّی واقع شده است. تقریر مهم‌ترین این براهین و مطرح‌ترین نقدهای آنها به منظور آشنایی خواننده مسلمانِ پارسی‌زبان با نوع و شیوه طرح این مباحث در اندیشة هندی، و نه درگیرشدن در خود مباحث و یا ردّ و قبول استدلال‌ها، هدف اصلی این نوشتار است.
صفحات :
از صفحه 189 تا 208
ابن عربی، مولانا و اندیشه وحدت وجود
نویسنده:
ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این بخش چینگ به اصطلاح وحدت وجود از دیدگاه مولفان و مخالفان توجه کرده در ضمن اشاره ای نیز به وحدت شهود و نظریه احمد سرهندی کرده است . موضوع اصلی این بخش که هدف اصلی این مقاله را نیز تشکیل میدهد بحث در مسئله مشهور تاثیر با عدم تاثیر ابن عربی بر مولاناست
صفحات :
از صفحه 107 تا 120
تبیین و تحلیل مراتب بندگی در اندیشه مولانا و فخر رازی با تأکید بر مثنوی و تفسیر کبیر
نویسنده:
ابراهیم نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
براساس آیات قرآن، جهان هدفمند و برای انسان آفریده شده است. خلافت و آزمون الهی، رسیدن به رحمت خداوند، عبادت و معرفت، تفکّر، تعقّل، تقوا، تذکّر، هدایت، رستگاری و نجات و رسیدن به مقام عبودیّت از مهمترین اهداف آفرینش انسان است.درجات عبودیّت تابع درجات معرفت عبادت کننده و میزان توجه او به خداوند است. این پژوهش به تبیین و تحلیل ماهیّت بندگی و مراتب آن از دیدگاه دو اندیشمند و مفسّر قرآن کریم، براساس دو کتاب مثنوی معنوی و تفسیر کبیر می‌پردازد. با تأمّل در سخنان مولوی و فخر رازی در می‌یابیم که آن دو به طور کلی عبودیّت را دارای سه مرتبه می‌دانند: عامیانه، عالمانه و عارفانه. رکن اساسی عبودیّت از نظر آنها معرفت است، از این رو عبودیّت عامیانه را مصداق عبادت واقعی ندانسته و عبودیّت را در دو قسم اخیر مندرج می‌دانند. همچنانکه انسانها از نظر ایمان به خدا و تقوا و کمال قوای نظری و عملیِ نفس در سطوح و مراتب متفاوتی قرار می‌گیرند، از نظر بندگی نیزدارای مدارج و مراتب متفاوت هستند. ازدیدگاه آنها بندگی الهی نحوه‌ای از زندگی است و حقیقت آن چیزی جز تسلیم در برابر‌ آموزه‌های دینی نیست. هرکس به بندگی خدا جهت رسیدن به سعادت و لذت دنیوی یا اخـــــروی، تن دهد معــــــبود حــــقیقی او همان سعـــــادت و لذّت می‌باشد نه خداوند متعال، چنیـن فـردی خدا را ابزاری برای رسیدن به مقصود و مطلوب خود قرار داده است، بندگی این دسته عمدتاً از سر تقلید و به دور از معرفت، و پایین‌ترین درج? بندگی است. افرادی که با تن‌دادن به بندگی خدا خواستار شرافت وجودی هستند و در واقع می‌خواهند با انتساب به خدا به عظمت و جایگاه شریفی برسند، گرچه نسبت به مرتبه قبلی برترند، ولی در اینجا نیز مطلوب بالذات غیر خداست، بنابراین عبودیّت حقیقی محسوب نمی‌شود، برترین مرتب? بندگی خداوند، عبارت است از عشق به حق‌ از آن رو که او اِله بوده و دارای جلال و عزّت و هیبت، و شایسته عبودیّت است. این مرتبه از بندگی حاصل نمی-شود مگر با پیدایش عشق به خدا، و عشق تنها از رهگذر شناخت معبود پدید می آید. از عمده-ترین تفاوتهای فخر و مولوی در مسأل? مذکور، می‌توان به تأکید فخربر عقلانیّت و انحصارگرایی دینی در نیل به مدارج عالیّ? بندگی و تمرکز بر مبانی کلامی و جبری دانستن مراتب فوق، و در مقابل، تأکید مولوی بر عشق و پذیرش نوعی کثرت‌گرایی دینی در وصول به درجات بندگی و بهره‌گیری از مبانی عرفانی و اختیاری دانستن سلوک الی الله اشاره کرد.
مقایسه مثنوی و گیتا با تأکید بر مسأله طریقه‌های وصول به حق
نویسنده:
سعید گراوند
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در پژوهش حاضر در بحث از چگونگی وصول به حق از سه طریقه اصلی سخن رفته است. این طریقه ها عبارت اند از: طریقه معرفت، عمل و محبت . معرفت از جنس شهود است که با علم رسمی تفاوت دارد. برای وصول به این معرفت آدمی باید لوح دل را از علوم رسمی پاک کند. ازنظر مولوی بنیاد حقیقت عمل در توجه به حق است. و اگر آدمی در انجام عمل به چیزی غیر از حق توجه کند گویی که عملی انجام نداده است.و اگر کسی معرفت حقیقی داشته باشد نه از سر ترس و عادت عمل می کند و نه به خاطر شهرت یا توقع پاداش . محبت نیز در مثنوی ، طریقی متمایز از دیگر طریقه ها معرّفی شده است.این طریقه سالک را زودتر و آسانتر به حق می رساند. در نزد مولوی، محبت که زاده معرفت است با پناه جستن به حق نسبتی پیدا می کند.فصل چهارم با عنوان "طریقه های وصول به حق در گیتا" به تفسیر طریقه معرفت ، عمل و ترک عمل می پردازد. البته در ضمن این دو فصل از چیستی معرفت،عمل و نیز از نسبت عمل با معرفت و محبت سخن رفته است. در فصل پنجم، با عنوان"مقایسه و تحلیل : شباهتها و اختلافها "آمده است که مثنوی و گیتا اگرچه مبانی متفاوتی دارند ، اما هر دو از منتقدان دانش ظاهری اند. دراین دو متن همواره این نگرش باقی می ماند که در وجود آدمی نیرویی نامحسوس وجود دارد که بر عقل و دانش ظاهری برتری دارد و می تواند آدمی را به نجات غایی برساند. این نیرو یا توانایی "شهود" نام دارد. این شهود متعلّق به ساحتی است غیر از معرفت فلسفی و رسمی . و ازاین جهت در گیتا معرفت جاویدان و در مثنوی معرفت کشفی یا علم ادیان ،علم اهل دل ،علم تحقیقی و باطنینام دارد. همچنین درعرفان اسلامی و آیین هندو انسان باید عمل خود را فارغ ازهر گونه غرض زاید بجز حق انجام دهد.از اینرو عدم دلبستگی به نتایج عمل اصلی بنیادین است که در عرفان اسلامی و آیین هندو ترک عمل نام دارد.عاشق حقیقی هم کسی است که تسلیم حق باشد و به او پناه جوید. بدین ترتیب می توان گفت که درعرفان اسلامی و آیین هندو هم به محبت توجه شده است و هم به انجام تکالیف دینی و اعمال شرعی. پس طریقه های وصول به حق در عرفان اسلامی و آیین هندو مکمّل یکدیگرند . معرفت زاده عمل است .عمل بی غرض عین معرفت داشتن است. معرفت و عمل نیز با محبت به تکامل می رسند. در این پژوهش پس از بررسی سابقه بحث ، ویزگی ها و مشخصه های سه طریقه اصلی ازطریقه های وصول به حق درعرفان اسلامی و آیین هندو، سعی برآن است که به وجه شباهت و اختلاف این دو سنت عرفانی نیزاشاره شود.
وجوه تشابه حکیم ترمذی و ابن عربی در بحث ولایت
نویسنده:
مینا باهنر,ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از مهم ترین مباحث عرفان نظری،بحث ولایت است.شاید عامل اصلی پرداختن به این بحث معرفتی در عرفان اسلامی، ریشه در متون اسلامی به ویژه قرآن کریم دارد و همین امر موجبات تفاسیر متعددی را در دیدگاه مفسران فراهم آورده است.در این میان تفاسیر عرفانی نقش چشمگیری در تحول معنا و مفهوم و طرح بحث های متنوع در این زمینه داشته است. از جمله این دیدگاهها می توان به نظر حکیم ترمذی ،صوفی ایرانی قرن پنجم و دیدگاه ابن عربی ، پایه گذار مکتب عرفان نظری در قرن هفتم اشاره کرد.اهمیت این بحث در آن است که مشابهات اعتقادی و گفتاری قابل توجهی میان این دو صوفی به نام وجود دارد، به گونه ای که نمی توان تاثیرابن عربی را از دیدگاههای حکیم ترمذی نادیده گرفت یا انکار کرد.طرح نظریه ی ضرورت نیاز به ولی و ولایت ،مفهوم تفاضل ولایت بر نبوت،ویژگیهای ولی حق الله و بالاخره مفهوم و مصداق ختم نبوت و ختم ولایت از مباحث کلیدی بحث ولایت است که به دلیل اهمیت خاص آنها ،سعی در بررسی این مباحث از نظر حکیم ترمذی و ابن عربی شده است تا هم نظر این دو را جویا شده هم به میزان مشابهات اعتقادی ایشان اشاره گردد.
  • تعداد رکورد ها : 50