جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 32
بررسی اصطلاح تطبیق در تأویلات کاشانی
نویسنده:
فاطمه حاجی اکبری، محمد علی مهدوی راد، حسین ستار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تجربه‌های درونی‌ـ عرفانی سالکان که بر اساس مجاهده (مراقبات معنوی) شکل می‌گیرد، سبب‌ساز گشودن باب فهم و تأویل شهودی جدیدی بر آن‌ها می‌گردد. زبان و نوع گفتمان انتخابی، برای بیان این کشف و شهودها متفاوت است. از سدۀ چهارم تا نهم هجری، تفاسیر صوفیان سهم منحصربه‌فردی در تفسیر قرآن به خود اختصاص دادند. در سنت دوم عرفانی که از سدۀ هفتم آغاز می‌شود، حصول معرفت با هستی‌شناسی پیوند می‌خورد. در این میان، عبدالرزاق کاشانی (م730) در تأویلات که تفسیری انفسی با رویکردی فلسفی‌‌عرفانی است، شناختِ بطن قرآن را تأویل می‌داند و در مواردی از جمله تأویل‌ناپذیر بودن آیه، اصطلاح «تطبیق» را به کار می‌گیرد. آن‌طور که خود کاشانی اشاره کرده، در موارد اندکی این تطبیق‌ها را به کار گرفته است تا راه سلوک را به تازه‌کاران نشان دهد و زمینۀ ترقی و تنشیط آن‌ها را فراهم گرداند. هرچند قبل از وی تأویل‌هایی از جنس انطباق قصص قرآنی با قوای روحی بی‌سابقه نبوده، به نظر می‌رسد عبدالرزاق تطبیق را با کارکردی خاص و شاید به‌عنوان مبنایی برای تأویل به کار گرفته است. این پژوهش با روشی توصیفی‌تحلیلی نمونه‌های به کار گرفته شدۀ اصطلاح تطبیق در این تفسیر را بررسی کرده است تا حیطۀ معنایی دقیق این اصطلاح و ارتباط تطبیق با تأویل را روشن سازد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، اصطلاح تطبیق در تأویلات غیر از تأویل است و محور اصلی کاربرد این اصطلاح نزد کاشانی، خودشناسی یا وجودشناسی صوفیان ـ تأثیر متقابل عناصر وجودی انسان در هنگام اوج یا سقوط روحی ـ است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 54
مدارا در سیره ی انبیا در قرآن کریم
نویسنده:
حسین ستّار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این پژوهش از یک مقدمه و هفت فصل با این موضوعات تشکیل یافته است: فصل اول، کلیات تحقیق: بیان مسئله، اهداف، مشکلات و محدودیت ها؛ فصل دوم، بررسی لغوی مدارا: بررسی واژه ی مدارا، بررسی واژگان همسان (تسامح، تساهل، رفق، لین، رأفت)، بررسی واژگان متضاد مدارا (خشن و خشونت، قسوت، خُرق)؛ فصل سوم، مبانی مدارا: مبانی کلامی مدارا، رحمت عامه ی الهی، رحمت خاصه ی الهی، دین رحمت الهی، سهولت در تشریع؛ فصل چهارم، مدارا در سیره ی تبلیغی انبیا: تقّدسِ وسیله در تبلیغ، راه کارهای تبلیغ در قرآن، مدارا و سختی امر تبلیغ، مدارا و تبشیر و انذار، مدارا لازمه ی خیرخواهی انبیا، مدارا در سیره ی تبلیغی حضرت موسی(ع)، حضرت یوسف(ع)، حضرت ابراهیم(ع) و حضرت نوح(ع)؛ فصل پنجم، مدارا با مؤمنان؛ فصل ششم، مدارا با پیروان ادیان پیشین: وحدت ادیان، وحدت انبیا، تمجید از پیامبران پیشین، مدارا در دعوت به دین جدید، دعوت به اسلام، دعوت به مشترکات ادیان، مدارای مسلمانان با اهل کتاب؛ فصل هفتم، مدارا با کفار و منافقان: آیات مدارا با کفار و منافقان، آیات اعراض در مورد منافقان و مشرکان، ماجرای فتح مکه، عدم مدارا با کفار و منافقان، نهی از دوستی با آنان، نسخ آیات مدارا
بررسی نقش روات مشترک در اخبار منتقله (مطالعۀ موردی؛ جِعّابی از مشایخ صدوق)
نویسنده:
رضا مؤدب ، حسین ستار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نویسندگان در مقالۀ حاضر می‌کوشند از زاویه‌ای جدید و نو، به چگونگی انتقال اخبار اهل تسنن به تشیع و پیامدهای آن بپردازند. به گمان نویسندگان این نوشتار، وجود برخی از راویان مشترکِ مؤلفان جوامع حدیثی از علل انتقال اخبار اهل تسنن به تشیع است. آنان با مطالعۀ موردی جِعّابی از مشایخ مشترک شیخ صدوق و روایات منقول از او در کتب وی سعی کرده‌اند تا شواهدی برای ایدۀ یاد‌شده فراهم کنند. برای این منظور، پس از کاوش در احوال جِعّابی و توثیقات او در فریقین، به بررسی دو خبر منقول از او در باب تحریف قرآن و جهاد در کتب صدوق پرداخته شده است. این دو خبر به واسطۀ او از جوامع حدیثی اهل سنت به کتب شیعی منتقل شده است که با مبانی امامیه سازگار نیست. همچنین به خلط راویان مشترک در سند و متن حدیث به عنوان یکی از زمینه‌های انتقال اخبار توجه شده است.
صفحات :
از صفحه 207 تا 238
مدارا در سیره انبیاء در قرآن کریم
نویسنده:
حسین ستار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
هدف کلی از این تحقیق، تعریف و بررسی و تعیین حدود و میزان کارایی مدارا در سیره علمی انبیاء، بر اساس دریافت نویسنده از گزارش قرآن کریم است. بدین رو نویسنده پس از تبیین کلیات مدارا و مترادفات و متضادهای آن در قرآن به بررسی این مباحث پرداخته است. مبانی کلامی مدارا رحمت الهی مقتضی مدارا با مردمان است. بررسی میزان مطلوب و اهمیت کاربرد مدارا در تبلیغ، مدارا، مهم ترین اصل در سیره تبلیغی انبیاء بوده است؛ اهمیت مدارا در سیره علمی پیامبران الهی در برار مومنان، مدارا و تسامح پیامبران در برابر غیرمومنان است نویسنده در پایان به بررسی موارد عدم مدارا با مخالفان پیامبر پرداخته و نشان داده است که مدارا به هیچ روی به معنایی دست شستن از اصول دعوت انبیاء نیست و تنها، وسیله ای در جهت تحکیم مبانی دین خدا و ارزش های والای آن هاست.
بررسی روایات قرائات ائمه (ع)
نویسنده:
رضوان سادات سادات الحسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با آن که قرآن سیمای خود را در آین? دیده و دل بشریت، تصویر یک منادی وحدت و پیوند‌بخش جامع? انسانی فرا می‌نماید، حاشیه‌هایی پر چون و چرا از پارینه‌ترین روزگار از سوی مسلمانان، سای? سختْ سنگین خود را بر این کتاب آسمانی افکنده که یکی از آن‌ها، فراوانی و گوناگونی قرائات و اختلاف آن‌ها است. این پدید? ناخجسته در درازنای تاریخ، مباحثی تلخ و تند را در پی آورد و به گسستگی و درگیری مسلمانان انجامید؛ گسستگی‌ای که با پیوستگی و توحید کلمه‌ای که قرآن و اسلام به ارمغان آوردند، باورناپذیر و نابرتافتنی می‌نماید؛ اما آنچه پژوهشگر را بیش از باورناپذیری اختلاف قرائات و نیز وفور قاریان، در شگفت می‌کند، پادرمیانی ظاهری و دور از انتظار روایات برخی از پیشوایان شیعه (ع) - به ویژه شش پیشوای نخست - لابه‌لای روایات قرائی است که چه با روح حاکم بر قرآن و چه با رویکرد ائمه (ع) همخوانی ندارد.ولی نگاهی ژرف‌تر به جلو? وحدت‌آفرین قرآن در معرفی‌هایی که خود از خود و ائمه (ع) از آن دارند و نیز واکاوی رویکرد پیوندبخش ائمه (ع) در راستای کارکرد مکملی آنان در کنار قرآن، پذیرش قرائات اهل بیت (ع) را با دشواری رو به رو می‌کند؛ چنان‌که ضرورت سنجش حدیث با قرآن و برهان عقل، کاوشی در رویکرد برخی قرآن‌پژوهان به روایات اهل سنت، جستاری استوار در شیو? نام و کنیه‌گزینی تازیان و سرانجام، نقش حکومت‌ها در دامن زدن به ناسازواری‌های علمی، این دسته از روایات را ناپذیرفتنی‌تر می‌سازد.ژرفساخت بنیادینِ آنچه فرارو دارید، گزارش چند و چون این روایات در برخی قرائتنامه‌های شیعه و سنی و نیز بررسی انداز? درستی یا سستی آن‌ها بر اساس سنجه‌های عقلی و نقلی و با پرتو افکنی به گوشه‌ای از تاریخ پر فراز و نشیب فرود آمدن و گردآوری قرآن و فرهنگ زیست تازیان است.
بررسی پدیده مشترکات در رجال حدیث شیعه و اهل سنت
نویسنده:
زهرا سادات سعادت یار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
پس از مطالعه کتب رجالی شیعه و سنی، به معضل و مشکلی در کتب رجالی شیعه برخورد می‌کنیم که آثار رجالی اهل سنت با وجود گستردگی تألیفات‌شان، از چنین مشکلی به دورمانده‌اند. این پدیده که مشتر کات نام دارد، وجود راویانی دارای اسامی مشترک را نشان می‌دهد که گاه میان ثقه و غیر ثقه مشترک هستند و این اشتراک، ضعف در اسناد حدیث و به دنبال آن طرد حدیث را در بردارد. رویارویی با این پدیده این پرسش را ایجاد می کند که چه علل و عواملی سبب مصونیت آثار رجالی پیروان مکتب خلفا از این پدیده گشته، امامکتب تشیعپس از گذشت قرن ها هم‌چنان با این پدیده دست به گریبان است و این پدیده را به مشکلی، نیازمندِ تحقیق و بررسی بسیار و حتی گاه لا ینحل، مبدل کرده است.عمده این علل و عوامل عبارتند از:1ـ سند محور بودن اهل سنت و متن محور بودن شیعه، اهتمام اهل سنت، به اسناد احادیث و بی‌توجهی شیعه به مسئله اسناد و راویان را در پی داشت.2ـ غلبه فرهنگ شفاهی و نقل سینه به سینه و در نتیجه توجه به راوی و نام او در اهل سنت و کتابت احادیث و دوری از فرهنگ شفاهی و احساس عدم نیاز به بررسی های رجالی در شیعه.3ـ فقدان پیامبر (ص) و دوری از خاندان ایشان در اهل سنت، منجر به گرایش به رجال وبررسی‌های سندی برای کسب صحت احادیث شد، در حالی که شیعه به سبب پذیرش امامت ائمه (ع) و بهره‌مندی از حضور ایشان به مدت چهار قرن، خود را از بررسی سندی بی نیاز می-دانست.4ـ هم‌سویی اهل سنت با حکومت و برخورداری از آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و دشمنی حکومت‌های اموی و عباسی با شیعه و سلب آزادی های سیاسی و اجتماعی آنان، فضا را برای اهل سنت آماده ساخت تا به بررسی‌های رجالی بپردازند و شیعیان را مجبور ساخت که برای حفظ جان راویان خود، از عنصر تقیه استفاه کنند.5ـ توجه یک‌بار? رجالیان متأخر شیعه به اسناد احادیث و بررسی سندی برای کسب صحت احادیث، پس از قرن‌ها متن محوری.
بررسی تطبیقی اساطیر و آیین های خاورمیانه با عهد عتیق
نویسنده:
علی بهاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
چکیده : اسطوره ها روایاتی هستند معمولاً مقدس ، درباره ی خدایان ، موجودات فوق بشری و وقایع شگفت آوری که در زمان های آغازین با کیفیاتی متفاوت از زمان عادی ما رخ داده و به خلق جهان و اداره ی آن انجامیده است یا در دوران های دور دست آینده ، رخ خواهد داد. بدین گونه زمان آغازین و زمان پسین دو عصر اساطیر ویژه اند .اسطوره ها آیینه هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره ها منعکس میکنند و فرهنگ آدمیان را از دور دست ها به زمان ما میآورند و افکار بلند و منطق گسترده‌ی مردمانی ناشناخته ولی اندیشمند، را به زبان نماد در دسترس ما میگذارند. خاورمیانه خاستگاه سه دین بزرگ یهود، مسیحیت واسلام بوده است وهم ازاین رو اساطیروآیین های این منطقه بویژه اساطیر کتاب مقدس (عهد عتیق) تأثیر بی نظیریبر فرهنگ و ادیان بعد از خود داشته است ومطالعه ی آن ها اهمیت بسیاری دارد. بررسی ریشه های تاریخی کتاب مقدس بویژه عهدعتیق وارتباط آنها با اساطیر و آیین های ایران ، بین النهرین،سوریه ، کنعان ، آسیای صغیر ، مصر و به طور کلی خاورمیانه و بررسی تحلیلی وتطبیقی این اسطوره ها و تاثیرآن ها برآیین های رایج این منطقه موضوع این پایان نامه است.روش اجرای این پژوهش روش کتابخانه ی است که ازرهیافت تطبیقی، مردم شناسی و روان شناسی بهره گرفته است.این پژوهش رشد تدریجی باورهای مردم خاورمیانه را در ابعاد خداشناسی، انسان شناسی وکیهان شناسی، مسیرتکامل فکری بشر را ازاسطوره به تاریخ می نمایاند و نشان می دهد که اساطیر و آیین های موجود درکتاب مقدس برگرفته ازدیگر اسطور ه ها و آیین های منطقه ی خاورمیانه است با این تفاوت که معنای جدیدی دراینقالب ها ریخته است.
بررسی اندکی روایات تفسیری عطاء بن ابی رباح با عنایت به تأثیر پذیری ایشان از اهل بیت (ع)
نویسنده:
نفیسه عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نخستین مفسر قرآن به فرمان پروردگار، شخص پیامبر,بوده است که مشکلات و مجملات قرآن را براى اصحاب، تبیین میکرده است، پس از پیامبر,،اصحاب او مفسر قرآن بوده اند. و بعد از اصحاب، تابعین نیز همان روش را در تفسیر پیش گرفتند.عطاء بن ابی رباح شاگرد مکتب تفسیری ابن عباس، از جمله مفسرین قرن دوم هجری و از جمله تابعینی است که روایات تفسیری او مورد توجه مفسرانی همچون طبری قرار گرفته است. در این پژوهش سعی شده که ضمن توجه به منابع و روش تفسیری عطاء به جایگاه مهم او در تفسیر روایی پرداخته و از تأثیر پذیری او از روایات اهل بیت سخن به میان آید.علت کمی گفتار تفسیری عطاء، دوری وی از جریان تفسیر به رأی است. عطاء در مورد تفسیر، رویکردی روایی داشته و در زمینه فقه و احکام شرعی صاحب رأی و نظر بوده است و گاهی در زمینه آیات الاحکام نظری مستقل از استاد خویش ابراز می داشته است.می توان گفت وی بیشتر فقیه بوده تا مفسر، عطاء در تفسیر از روایات اهل بیت تأثیر پذیرفته و بعضی از روایات تفسیری خود را به نقل از اهل بیت] به خصوص امام باقر} و امام صادق} آورده است، و فرزندان وی شاگردان صادقین[گزارش شده اند.ابن عباس حلقه واسطه انتقال تفسیر از اهل بیت به شخص عطاء بوده است.با اینکه می توان گفت عطاء دوستدار اهل بیت] بوده و بعضی از روایات خود را از ایشان نقل کرده، اما روایات تفسیری او مورد توجه مفسرین شیعی قرار نگرفته است.شاید بتوان گفت علت آن این است که از عطاء روایات تفسیری کمتری به نسبت معاصرانش مانند مجاهد و سعید بن جبیر نقل شده و به همین علت روایات تفسیری عطاء در مقابل مجاهد و سایر معاصرینش رنگ باخته است. و شاید دلیل دیگرش نیز، این باشد که چون برخی منابع شیعه مانند قاموس الرجال تستری و معجم رجال حدیث خویی، او را موثق ندانستند مفسران شیعه هم رغبت چندانی به آوردن روایات تفسیری او نشان نداده اند
جستاری در چگونگی طرح مباحث کلامی در مجمع البیان
نویسنده:
سمیه مسعودی نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بخش قابل توجهی از آیات قرآن، آیاتی است که موضوعات اعتقادی و معارفی را دربرمی‌گیرد. پرداختن به این مهم در قرآن از آنجا نشئت می‌گیرد که عقیده، مبنای اخلاق و عمل آدمی است. واکاوی جلوه‌های مهم آیات قرآنیِ معطوفِ به عقید? انسانی، همواره مورد اهتمام مفسران قرآن بوده است. مجمع البیانِ فضل بن حسن طبرسی که تفسیری است جامع و اجتهادی و دارای اعتبار در میان عالمان و قرآن‌پژوهان مسلمان، از زمر? این کوشش‌ها به‌شمار می‌رود. بر این اساس می‌توان گفت: موضوعات عقاید و کلام، در سایه‌سار وحیِ الهی، جلو? مهم و برجسته‌ای در این تفسیر دارد. طبرسی در مجمع البیان به‌مثاب? مفسری جامع‌نگر مطرح است که پس از شیخ طوسی و تفسیر تبیان او، با آراء و دیدگاه‌های عالمان و مفسران متکلم مسلمان، ذیل آیات مربوط مواجه شده و فعالانه برخورد کرده است. این مواجهه گونه های متفاوت دارد. از توضیح و تبیین آن آرا گرفته تا موافقت یا تخطئ? این انگاره‌ها. از جمله دستاوردهای این پژوهش آن است که طبرسی با توجه به مبانی تفسیری خود و با عنایت به دیدگاه‌های کلامی شیعه تلاش کرده تا مبانی کلام شیعه را تحکیم بخشد. دیگر آنکه در مواجهه با قیاس مفسران برخی فرقه‌های مسلمان، دیدگاهش با دیدگاه‌های گروه‌هایی مانند معتزله، قرابت بیشتری دارد. تخطئ? تفسیر جبرگرایان و حشویه نسبت به سایر فرقه‌ها، در این تفسیر برجسته‌تر می‌نماید
تاریخ فلسفه دین
نویسنده:
حسین ستار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
  • تعداد رکورد ها : 32