جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور پدیدآورندگان
>
سلطانی, مصطفی ( استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب قم دانشکده مذاهب وهابیتشناسی، گروه: مذاهب اسلامی (کلامی))
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 45
عنوان :
سنجه دریافت عقل کلامی و عقل فلسفی از صفات خبری از منظر سید مرتضی، قاضی عبدالجبار معتزلی و نصیرالدین طوسی
نویسنده:
مصطفی سلطانی ، محمد معینی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فلسفی
,
عقل کلامی
,
صفات خبریه
,
الصفات الخبریة
,
عقل گرایی کلامی
,
صفات خبریه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
توحید و مباحث مربوط بدان، مانند اسما و صفات، از جمله مسائل بحثبرانگیز میان مذاهب اسلامی است. صفات خبری که در لسان آیات و روایات به آن اشاره شده، میان فرق مختلف اسلامی جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده و باعث شده است بعضاً مقوله مشبهه یا مجسمه، حربهای برای بیرونراندن از میدان اسلام باشد. فارغ از مذاهب مختلف اسلامی که در صفات خبری اختلاف نظر دارند، برخی از مکتبها نیز، مانند دو مکتب متکلمان و فلاسفه، علیرغم همسوبودن برخی از مبانی فکری و اعتقادیشان، دیدگاههای مختلفی مطرح کردهاند. در این میان، از شیعه یک متکلم (سید مرتضی) و یک فیلسوف (نصیرالدین طوسی) و از اهل سنت نیز یک متکلم (قاضی عبدالجبار معتزلی) انتخاب کردهایم تا بهرهوریشان از عقل فلسفی و عقل کلامی در بحث صفات خبری بررسی شود و اختلافات ایشان مقایسهای برای مبحث مد نظر باشد. هرچند این اندیشمندان، صفات خبری را قبول داشته و قائل به تأویل آنها هستند، اما روش هر کدام در ورود، خروج، استدلال و چگونگی تأویل، متفاوت بوده و اختلافات بسیار ظریفی دارند که در نوشتار حاضر بررسی میشود. روش بهکاررفته در این نوشتار توصیفی و تحلیلی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 78 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فهم متن (قرآن) و جایگاه عقل درآن از نگاه نصر حامد ابوزید و علامه طباطبایی
نویسنده:
مهدی فرمانیان؛ شعبانعلی خان صنمی؛ مصطفی سلطانی
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
فهم معنای قرآن کریم به عنوان معجزه جاوید پیامبر اکرم (ص) همواره از زوایای گوناگون مورد توجه قرآن پژوهان قرار گرفته است. برخی در رابطه با نقش عقل در فهم معنا و مفهوم متن قرآن راه افراط در پیش گرفته و همانند مجسمه و حنابله عقل را تعطیل و تمسک به ظاهر را در فهم قرآن حجت دانستهاند و گروهی دیگر از جمله برخی نومعتزله راه تفریط پیموده و با بشری خواندن وحی، بر آن شدند تا قرآن را با عقل بشری محک زنند. سؤال پیش رو این است که علامه طباطبایی و نصر حامد ابوزید در کدام طیف قرار میگیرند و در فهم متن قائل به چه منزلتی برای عقلند؟ پژوهش حاضر بر آن است که علامه طباطبایی با اتخاذ راهی بین افراط و تفریط با پیش فرض الهی بودن متن، الفاظ و معانی قرآن کریم، عقل را در خدمت وحی میداند نه ملاک فهم آن. این در حالی است که ابوزید با پیش فرض الهی بودن مبدأ وحی، قائل به بشری بودن الفاظ و معانی قرآن و تاریخمندی آن بوده، عقل را ملاک فهم قرآن قرار داده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد دیدگاه وهابیت درباره انبیا
نویسنده:
پدیدآور: سید کاظم کاظم موسوی ؛ استاد راهنما: مصطفی سلطانی ؛ استاد مشاور: مهدی فرمانیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی و زبانهای دیگر
زبان :
فارسی
چکیده :
در این تحقیق، دیدگاه وهابیت درباره انبیا با تکیه بر آیات قرآن و روایاتی که در منابع اهلسنت ذکر شده است، مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. مباحث این رساله به شیوهی تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کلامی وهابیان و پژوهشهایی که در این زمینه صورت گرفته، سامان یافته است. سلفیه و وهابیت عنوان جریانی از اصحاب حدیث اهلسنت با گرایشهای گوناگون است که بر نقل تأکید فراوان دارد. این جریان فکری معتقد است که فهم سلف صالح سه قرن اول هجری از همه فهمها بالاخص عقل گرایان و شهودیان بهتر و به حقیقت نزدیکتر است و دیگر فهمها خالی از خلوص است. وهابیت، تابع محمد بن عبدالوهاب و در واقع و حقیقت تابع ابن تیمیه هستند و دیدگاههایی بر خلاف همهی امت اسلام دارند. وهابیان فضائل انبیاء از قبیل عصمت، علم غیب و شفاعت و دیگر فضائلی که موهبت الهی به آنها میباشد را انکار میکنند و برای آنان قداستی قائل نبوده و در حد انسان عادی تنزل میدهند. آنان با برداشت نادرست از قرآن و روایات و با تحمیل عقیدهی افراطی خود، اسلام را دین خشونت در دنیا معرفی نموده و موجب اختلاف در بین امت اسلامی شدهاند. در این پایان نامه قصد بر این است که: نظرات آنان را درباره انبیاء بررسی نموده و به گوشهای از انحرافات آنها پرداخته و آن را مورد نقد و بررسی قرار دهیم، تا هم امت اسلام از دسایس و وساوس این اقلیت مطلع گردند و شاید فریب خوردگان آنان هم دست از تکفیر مسلمین برداشته و به جانب حق روی نمایند و تفرقه و اهانت و اسائهی ادب به ساحت انبیای الهی و مسلمین را رها کنند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه اسلام و مدرنیته از منظر دکتر عبدالمجید شرفی، نقد و بررسی
نویسنده:
پدیدآور: مرتضی صبوری ؛ استاد راهنما: مصطفی سلطانی ؛ استاد مشاور: ابوذر ابراهیمی ترکمان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
زبان :
فارسی
چکیده :
امروزه سازگاری یا عدم سازگاری دین و مدرنیته با یکدیگر، یکی از بزرگترین چالشها و دغدغههای فکری دینداران بهویژه مسلمانان است. در دنیای اسلام، بویژه در میان اهل سنت این بحث همپای اندیشه دینی و خاصه در چند قرن اخیر تحت تأثیر تحولات فکری،اجتماعی اندیشمندان مسیحی در غرب و بویژه از عصر خردگرایی (قرن هیجدهم) شکل یافته و تا امروز به حیات و پویایی خود ادامه داده است. یکی از مهمترین سوالات کلیدی در اذهان متفکرین اسلامی این است که در مواجهه جهان امروزی اسلام با تمدن غرب یا حداقل پیشرفت مادی غرب، راههای جلوگیری از انحطاط جوامع اسلامی در مقابل انحصارگری و فرهنگ تهاجمی غرب چیست؟ چگونه میتوان تمدن اسلامی را دوباره شکوفا کرد؟ همچنین چگونه میتوان ضمن گسترش تعامل سازنده ملل مسلمان با سایر ملل، پیشرفت و تعالی مادی و معنوی را نیز در پیکره جهان اسلام تحقق بخشید؟ و در عمل اثبات کرد دین اسلام دین جاودان و تامین کننده حیات مادی و معنوی بشر در همه زمانها است؟ بررسی رابطه اسلام و مدرنیته و راههای بهرهگیری از مؤلفههای مدرنیته، خاصه عقلانیت خودبنیاد انتقادی و سکولاریسم در باب آموزههای اسلامی بخشی از تلاشها برای پاسخ به این سؤالات است که عمدتاً از دوره سید جمالالدین اسدآبادی رقم خورده و زمینهساز شکلگیری اندیشههای متعددی در جهان اسلام گردیده است. عدهای از اندیشمندان اهل سنت بر این باورند: اسلام هر چند که آخرین دین آسمانی است و به حق، مدعی کارآمدی در مدیریت حیات مادی و معنوی ابنای بشر در طول زمان است، برای نجات بشر در شرایط متفاوت تاریخی، نمیتواند به نسخه زمان ظهور خود اکتفا کند؛ فلذا در اسلام امروزی ، رعایت مقتضیات زمانی و توجه به عقل و تجربه دینی و تاثیرات مدرنیته در جریان فکری اسلامی، محوریت بنیادین و زیرساختی دارد. در مقابل، عدهای اسلام اصیل را همان اسلام عصر پیامبر گرامی اسلام (ص) و صحابه و نهایتا تابعین صحابه میدانند و رجوع به اسلام آن عصر را وظیفه اساسی مسلمانان معرفی میکنند. هر یک از این دیدگاهها در طول تاریخ، نتایج تلخ و شیرین فراوانی ببار آوردهاند، لذا امروزه توجه دقیق به ابعاد این مهم در حفظ و دفاع موثر از اسلام ناب محمدی (ص) و مقابله با اسلام هراسی از اهمیت وافری برخوردار است. عبدالمجید شرفی اندیشمندی تونسی، عقلمحور، شبهمعتزلی و ضدسلفی است که ضمن بازخوانی تاریخ فکر و اندیشه اسلامی، تلاش دارد رابطه و نسبت دین و مدرنیته را در چارچوب اندیشه عقلانیتمحور انسان مسلمان تبیین نماید. وی، هیچ تباینی میان مدرنیته (این مدل فرهنگی نوساخته بشر) با حقیقت اسلام نمیبیند و تلاش میکند تا ضمن بازنگری میراث مکتوب، قرائتی انتقادی، تحلیلی، تأویلی و آیندهنگر از دین ارائه نماید تا مسلمانان با حفظ هویت مسلمانی خود، حیات مدرن و جهانی و قابل دفاع و عزتمند داشته باشند. از منظر شرفی، توجه به ارزشهای برخاسته از دمکراسی که از جمله نتایج مدرنیته است، از مهمترین مبانیای است که امروزه باید مورد توجه مسلمانان قرار گیرد و آنان نیز همانند پیروان سایر ادیان، دارای حقوق اساسی همچون آزادی اندیشه و انتخاب باشند؛ حقوقی که نمیتوان در آن دخل و تصرف کرد یا بر سر کاستن آن چانه زد و بر دولتمردان اسلامی است که این حقوق را در جوامع خود ساری و جاری سازند و بر حفظ و پاسداشت واقعی آن متعهد باشند. در این تحقیق ، ابعاد و زوایای مختلف اندیشه دکتر عبدالمجید شرفی در باب اسلام و مدرنیته مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و نکات مثبت و منفی آن مورد توجه خواهد بود ولی در باب لزوم بهرهگیری از پیامدهای مثبت مدرنیته این نکته را هم باید گفت اگر پلورالیزم معرفتی، مهمترین ویژگی این عصر است، ما نیز بر همان اساس باید از بنیان معرفتی دینی خود به طرز صحیح دفاع کنیم و دچار افراط و تفریط معرفتی و در نتیجه خودباختگی و ضعف در نظر و عمل نشویم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کلام الاهی از منظر ابوالحسن اشعری و محمدحسین طباطبایی
نویسنده:
علی بهجتی ، علی اللهبداشتی ، حمید ملکمکان ، مصطفی سلطانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
مراجع
نسخه PDF
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
کلام الاهی یکی از مسائل مهم، درازدامن و بحثبرانگیز در میان مذاهب اسلامی است. اندیشمندان مسلمان تفاسیر مختلفی از این مفهوم و کیفیت اتصاف خدا به کلام مطرح کردهاند. این پژوهش به صورت تطبیقی آرای ابوالحسن اشعری و محمدحسین طباطبایی درباره کلام الاهی را بررسی میکند. هر دو شخصیت خدا را متکلم میدانند، ولی هر یک تفسیر متفاوتی از کلام الاهی دارند. ابوالحسن اشعری کلام الاهی را از مقوله کلام نفسانی میداند و آن را کلام ذاتی خدا و وصفی قدیم معرفی میکند. طباطبایی مفهومی متفاوت و موسّع از «کلام» مطرح میکند و آن را به تمام اموری که کاشف مقاصد الاهی باشد توسعه میدهد. کلام الاهی از منظر طباطبایی دارای مراتب و مصادیق بسیار است. بر این اساس تمام آفرینش، که با کلمه وجودی «کن» پدید آمد، کلام خداوندی است و نزول وحی بر پیامبران، مرتبه و مصداق دیگری از کلام است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 262 تا 282
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تطوّرات کلامی شیخیه از آغاز تاکنون
نویسنده:
پدیدآور: محمد محمدی ؛ استاد راهنما: مسلم محمدی ؛ استاد راهنما: عزالدین رضانژاد ؛ استاد مشاور: مصطفی سلطانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع انسانی
متن ناقص پایان نامه
زبان :
فارسی
چکیده :
فرقه شیخیه و پیروان آن در دوره های بعد، به نظریات تازهای در حوزه مسائل کلامی باورمند شدند. لذا در قالب نگاهی نظاممند، بررسی آرای کلامی این فرقه وسیر تطور آن ضروری می نماید. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و با بهرهگیری از تحقیقات کتابخانهای و میدانی، به بررسی تطورات کلامی شیخیه متقدم (دوره تاسیس) و میانی(توسعه) و سپس به بررسی تطورات کلامی شیخیه معاصر و در ضمن در پایان فصل اول نیز به تفاوت اعتقادات آنان، با نحله بابیت پرداخته است. فرضیهای که در این رساله دنبال شده این است که در عقاید کلامی این فرقه از زمان پیدایش تا کنون، تطوراتی همچون هور قلیایی، معاد جسمانی، معراج پیامبر اکرم 9، امامت و حیات امام عصر 7 در عالم هور قلیایی، رکن رابع، وحدت ناطق صورت گرفته است. یافتههای تحقیق گویای آن است که فرقه شیخیه یکی از انشعابات جدید شیعه است که بر اساس اعتقادات خاص شیخ احمد احسائی به وجود آمد. وی در مسائل کلامی مختلفی، از جمله معاد جسمانی، معراج پیامبر 9 ، شئون ائمه : و هورقلیا، به باورهایی معتقد شد که مخالفت عالمان و فقیهان امامیه را برانگیخت و صدور حکم تکفیر خود و طرد پیروانش را باعث گردید. پس از او، شاگردش، سید کاظم رشتی نیز که دچار همان باورها و نیز باور رکنیت بود، به این فرقه، رسمیت بیشتری بخشید و پس از آن، برخی دیدگاه هایش موجبات جدایی این فرقه از پیکره شیعه را فراهم ساخت. پس از رشتی، این فرقه دچار انشعاباتی گردید که میتوان از شیخیان کرمان، آذربایجان و باقریان نام برد. در ضمن یکی از شاگردان سید کاظم، علی محمد باب شیرازی بود که با سوء استفاده از آموزههای رکنیت و باب پایهگذار بابیه و بهائیه شد؛ ولی شیخیه او را مطرود و ملعون میدانند. این سه انشعاب، از بدو شکلگیری تاکنون، در حوزه مباحث کلامی دچار تطورات مختلفی شدند؛ به حدی که به رغم ادعای پیروی از دو رهبر اصلی خود (احسائی و رشتی) باورهای جدیدی را مطرح میکنند. این پژوهش، آن است که میان این گروه نوظهور چالشها و تطورات گوناگون کلامی، عقیدتی و فکری به چشم میخورد که در این رساله اهم آنها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. در زمان معاصر نیز برداشتهای فردی، باعث جدایی بعضی از پیروان گروههای شیخیه و حتی لعن و تکفیر برخی از آنان توسط برخی دیگر را موجب گردید.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل لوازم و پیامدهای دیدگاه سلفیه در معناشناسی صفات خبری
نویسنده:
کمیل شمس الدینی مطلق؛ علی اله بداشتی؛ مصطفی سلطانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات خبریه
,
سلفیه (فرق اسلامی)
,
صفات خبریه
چکیده :
از سدههای نخست قمری، در جهان اسلام، دیدگاههای مختلفی درباره تفسیر برخی از آیات و روایات نبوی پدید آمد که بعدها صفات مذکور در آنها به صفات خبری شهرت یافتند. صفاتی که در متون دینی به خدا انتساب یافتهاند، اما از نظر عقلی انتساب آنها به معنای ظاهری به او محال مینماید. چگونگی انتساب این صفات به خدا دیدگاههای تشبیهگرایی، تأویلگرایی و تفویضگرایی را پدید آورده است. سلفیان در تحلیل این صفات از دیدگاه تفویضگرایی، به معنای اثبات بلا تأویل، پیروی میکنند. آنان صفات خبری را به معنای ظاهری و حقیقی به خدا نسبت میدهند، اما خود را از فهم کیفیت آنها ناتوان میدانند. تعطیلگرایی، انکار اعجاز زبانی قرآن و امکان نداشتن شناخت خدا لازمه دیدگاه سلفیان در معناشناسی صفات خبری است. این مقاله با رویکرد تحلیلی- انتقادی، دیدگاه سلفیه در معناشناسی صفات خبری را بررسی کرده است. دیدگاه آنان بر خلاف مفاد و حتی ظاهر آیاتی است که در آنها به تدبر و تعقل امر شده است. انکار اعجاز زبانی قرآن نیز بر خلاف فصاحت و بلاغت آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 56 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه امامت قاسم رسی
نویسنده:
بنیامین آبراهامف؛ مترجم: مصطفی سلطانی
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشیع بصره در قرون نخستین
نویسنده:
مصطفی سلطانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
چکیده :
منابع تاریخى بصره را شهرى سنى و طرفدار عثمان معرفى کرده اند, در حالى که بصره قدیم فى الجمله شیعه عثمان بوده نه بالجمله. استعمال واژه شیعه على(ع) در مقابل شیعه عثمان در محاورات مردم بصره و... گویاى این مدعا است که شیعیان از آغاز در حیات سیاسى ـ مذهبى شهر تإثیر گذار بوده اند; از این رو باید پیشینه تشیع بصره را همگام با تولد شهر دانست, هر چند این گروه از جمله اقلیت هاى مذهبى شهر به شمار مىآمدند. در قرن پنجم, تفکر شیعى در این شهر بسط و گسترش یافت و مذهب غالب شهر شد. مقاله حاضر به ارائه شواهدى در اثبات وجود تشیع در بصره در قرون نخستین مى پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی اندیشه های کلامی قاضی عبدالجبار و قاضی عضدالدین ایجی در باب توحید و صفات الهی
نویسنده:
مصطفی جلیلی فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید صفاتی
,
توحید نظری
,
براهین توحید(حکمت نظری)
,
توحید صفاتی(فلسفه))
کلیدواژههای فرعی :
توحید و صفات الهی ,
چکیده :
موضوع نوشتارحاضر«بررسی تطبیقی اندیشههای کلامی قاضی عبدالجبار همدانی (م415هـ) و قاضی عضدالدین ایجی (م756هـ) در باب توحید و صفات الهی» است که در چهار فصل نگارش شده است. در فصل اول با توجه به اهمیت این دو شخصیت و متعلق بودنشان به دو فرقه کلامی مهم معتزله و اشاعره ضمن تعریف علم کلام به شرح حال کامل زندگانی قاضی عبدالجبار و ایجی اختصاص یافته است. فصل دوم در باب توحید و معانی و مراتب آن است. هر دو شخصیت به «جزء نداشتن و مرکب نبودن پروردگار» و «نفی تشبیه و تجسیم او »قائلند. ایندو معرفتشناسی خداوند را واجب دانسته با این تفاوت که قاضی عبدالجبار این وجوب را عقلی دانسته و قاضی ایجی آن را شرعی میداند. در باب ایمان عبدالجبار، عمل را که شامل طاعات، واجبات و مستحبات است، داخل در ایمان نموده و آن را قابل زیادت و نقصان میداند لیکن قاضی ایجی عمل را در آن داخل نکرده و ایمان را تصدیق بما جاء النبی میداند و طبق اکثر اشاعره آن را قابل زیادت و نقصان نمیداند. در فصل سوم پس از بیان معانی لغوی و اصطلاحی اسم، صفت و ذات، و تقسمیات صفات از منظر عبدالجبار و ایجی، سخن از رابطه ذات و صفات شده که در این موضوع عبدالجبار قائل به نظریه «نیابت ذات از صفات» ابوعلی جبائی(م303ق) است. قاضی ایجی دیدگاه «زیادت صفات بر ذات» را بیان داشته در حالی که ادلهی قدمای اشاعره بر این امر را رد کرده و خویش نیز بر آن استدلالی ننموده است. برخلاف ایجی، قاضی عبدالجبار قائل به عدم توقیفی بودن اسماء خداوند است. فصل چهارم در موضوع صفات خبریه و رؤیت خداوند است که قاضی عبدالجبار معانی صفات خبریه را تأویل کرده، و حمل معانی ظاهری این آیات و روایات را بر معانی حقیقیشان ممنوع دانسته است. لیکن قاضی ایجی به دلیل عدم قطع به معانی تأویلی، ضمن نفی تشبیه و تجسیم و عدم پذیرش صفت بودن معانی ظاهری، قائل به توقف است. در موضوع رؤیت در قیامت، قاضی عبدالجبار، آن را به دلیل «مجاوره» و «حال» واقع شدن در صورت رؤیت، رد میکند این درحالی است که قاضی ایجی رؤیت را صحیح میداند و قائل است که مؤمنین در قیامت با چشم سر خداوند را خواهند دید.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 45
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید