جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

بررسی تطبیقی روش‌شناسی فهم و نقد روایات در تفاسیر المنار و الفرقان

نویسنده:

محمدعلی رضایی کرمانی ، محمد مولوی، مهدی جلالی، علی اسدی

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

مسایل جدید روش شناسی

چکیده :

یکی از منابع تفسیری، بهره‌گیری از روایات است. برخی از مفسران تنها به نقل روایات بسنده کرده و گروهی دیگر به تحلیل و نقد و بررسی آن‌ها پرداخته‌اند. تفسیر المنار عبده و رشیدرضا و الفرقان آیت‌الله صادقی تهرانی جزء گروه دوم هستند که با نگاهی نقادانه به روایات، به بررسی سند و متن آن‌ها پرداخته‌اند. هدف این پژوهش کاوشی تطبیقی دربارۀ روش‌های تحلیل و نقد و بررسی روایات در دو تفسیر المنار و الفرقان است تا از این رهگذر، نحوۀ مواجهه و تعامل شیخ عبده، رشیدرضا و صادقی تهرانی را با روایات تفسیری مشخص و همچنین شباهت‌ها و تفاوت‌های روشی این مفسران در برخورد با روایات متعارض را بیان کند. این تحقیق نشان داده است: الف. برخلاف دیدگاه مشهور، نه تنها در هر دو تفسیر، برای تفسیر قرآن از روایات بهره گرفته شده، بلکه مفسران به نقد و تحلیل روایات نیز پرداخته‌اند. ب. هرچند مفسران هم از روش نقد سندی و هم روش نقد متنی بهره برده‌اند، ولی روش نقد متنی عمده روش تحلیل روایات در این تفاسیر است. برای این منظور از معیارهایی همچون موافقت روایت با قرآن، سنت قطعی و مبانی شریعت، عقل، تاریخ قطعی و... بهره برده ‌و از روایات متعارض نیز غافل نبوده و از راه‌های گوناگونی به حل تعارض پرداخته‌اند.

صفحات :

از صفحه 33 تا 78

مشخصات اثر

عنوان :

روش شناسی محمد جواد مغنیه در شرح فی ظلال نهج البلاغه محاوله لفهم جدید

نویسنده:

زهره حق پناه

نوع منبع :

رساله تحصیلی , شرح اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , تفسیر , نوآوری , مسایل جدید روش شناسی , روش شناسی , interpretation , innovation , innovation , مغنیه , محمد جواد , فی ظلال نهج البلاغه محاوله لفهم جدید (کتاب) , روش‌‌شناسی , methodology , innovation , زندگی‌نامه , Methodology , مغنیه , innovation , محمد جواد , فی ظلال نهج البلاغه محاوله لفهم جدید (کتاب)

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمدجواد مغنیه

چکیده :

در این نوشتار به بررسی روش‌شناسی شرح فی ظلال نهج البلاغه پرداخته شده که در آغاز نگاهی به زندگی نامه‌ی فردی، علمی - پژوهشی و اجتماعی مولف می‌شود و سپس روش شناسی این شرح در دو بخش ساختاری (صوری) و محتوایی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ که عناصری چون بیان معانی لغات، تبیین اعراب کلمات مختلف، آوردن مقدمه‌ای توضیحی در ابتدای هر بخش و ارائه‌ی خلاصه‌ای از مطلب در انتهای آن، بیان مورد صدور حدیث و مواردی نظایر این‌ها از مختصات ساختاری فی ظلال نهج البلاغه محسوب شده و مواردی همچون استناد به منابع و مآخذ مختلف مانند قرآن، تفاسیر، جوامع روایی و استناد به نتایج علوم مختلف همچون اخترشناسی و زیست شناسی، فلسفه و کلام، منطق، بیان، اخلاق، تعلیم و تربیت و تاریخ در حوزه‌ی روش محتوایی ارائه شده است. در ضمن یکی از ویژگی‌های روش‌شناختی مغنیه در شرحش، تطبیق سخنان امام بر مصادیق امروزی آن است که خصوصا در حوزه‌ی مباحث سیاسی - اجتماعی اهمیت ویژه‌ای دارد؛ و همچنین از امتیازات و نوآوری‌های فی ظلال نهج البلاغه، تطبیق معارف نهج البلاغه بر مسائل سیاسی اجتماعی روز، بررسی تطبیقی مباحث فقهی و کلامی، تحکیم مبانی وحدت و ترویج اتحاد در مقابل استعمار گران، بهره گیری از منابع جدید و به روز و همچنین ارائه‌ی بخشی به نام للمنبر برای استفاده‌ی اهل منبر از مهمترین موارد نوآوری‌های این شرح دانسته شده است.

مشخصات اثر

عنوان :

تبیین اعجاز تشریعی قرآن در تفاسیر معاصر (مطالعۀ موردی تفاسیر المنار و نمونه)

نویسنده:

محمد مولوی، معصومه خلیلی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

نقد و بررسی جایگاه و کارکرد روایات در تفسیر فی ظلال القرآن

نویسنده:

احمد رضا فلاح

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

نقد , روایت , تفسیر , معارف اسلامی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , هنر و علوم انسانی , فی ظلال القرآن (کتاب) , قطب، سید

چکیده :

یکی از منابع تفسیر قرآن روایاتی است که از معصومان(ع) و صحابه به دست ما رسیده است. در طول تاریخ تفسیر نیز برخی مفسران تنها با تکیه بر روایات به تفسیر پرداخته، به گونه‌ای که تفاسیر آنان به تفسیر روایی مشهور شده است. در مقابل، در قرن چهاردهم و اوایل قرن پانزدهم، بهره‌گیری از روایت در برخی از تفاسیر قرآن رو به کاهش نهاده، تا جایی که به تفریط در این باره متهم شده‌اند. از جمله علل کاهش بهره‌گیری از روایت در این گروه از تفاسیر را، می‌توان در گرایش‌های اصلاحی، اجتماعی و سیاسی، و نیز رویکرد علمی به قرآن، رشد و توسعه عقل‌گرایی و در برخی توجه فراوان به روش تفسیر قرآن به قرآن دانست. تفسیر فی ظلال القرآن سید قطب از جمله تفاسیری است که در سده چهاردهم و پانزدهم به خاطر دلایل پیش‌گفته، بهره‌گیری از روایات در آنها کاهش یافته است. با این وجود، روایات در این تفسیر دارای کارکردهای گوناگونی هستند که در این پایان نامه به چند کارکرد مهم آنها اشاره شده است، مانند: بهره‌گیری از روایت در تبیین سبب نزول آیه، شرح قصص قرآن، بیان مکی و مدنی آیات و سور، بیان معنای واژه‌ها و اصطلاحات قرآن، شرح جزئیات آیات الاحکام، و ... . همچنین مفسر فی ظلال القرآن به خاطر دیدگاه تقریباً منفی که نسبت به روایات دارد بسیاری از آنها را هم از نظر سند و هم از نظر متن مورد نقد و بررسی قرار داده‌ است. از این رو، در این پایان نامه به روش‌ها و معیارهای نقد سندی و متنی روایات نیز پرداخته شده است. بررسی‌ها در این تحقیق نشان می‌دهد که نقد متنی روایات در این تفسیر نسبت به نقد سندی از اهمیت بالاتری برخوردار است. برخی از مهمترین معیارهای نقد متنی روایات در این تفسیر عبارتند از: ضرورت موافقت روایت با قرآن، سنت قطعی، دلایل عقلی و مسلمات تاریخی

مشخصات اثر

عنوان :

جایگاه و نقش سیاق در ترجمه قرآن (مطالعه موردی معنای واژه «أنّیٰ» در قرآن و بررسی لغزش های مترجمان قرآن در ترجمه آن)

نویسنده:

محمد مولوی,عبدالله غلامی,مرضیه مهری ثابت

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

سیاق , مترجمان , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ترجمه قرآن , انی

چکیده :

سیاق به عنوان مبنای اصلی ساخت کلام نقش عمده ای در فهم مراد متکلم دارد. از همین رو سیاق، مطمئن ترین و مهم ترین ابزار مفسر و مترجم برای فهم آیات قرآنی است. ازاین رو، فهم آیات بدون توجه به جهت گیری کلی آیات و سیاق و آهنگ جملات، جز لغزش و دوری از مقصود قرآن نتیجه دیگری ندارد. اهمیت این امر هنگام ترجمه برخی واژگان و اصطلاحات مشکل در قرآن بیشتر آشکارتر می شود. واژه «أنّیٰ» از جمله این واژگان است که در بیست و هشت آیه از قرآن به کار رفته است. در ترجمه هجده مورد تقریباً اختلافی نیست؛ اما در ده مورد دیگر، بسیاری از مترجمان قرآن لغزیده اند؛ به طوری که در ترجمه آیه 223 بقره، پنج دسته ترجمه مختلف دیده می شود که بیشترین نقد و بررسی را در این تحقیق به خود اختصاص داده است. این پژوهش درصدد است تا از طریق بازکاوی دقیق موارد استعمال «أنّیٰ» در قرآن؛ معنای دقیقتر این واژه را در موارد اختلافی؛ با توجه به نظر لغویین، نظماهنگ آیات قرآن، و مخصوصاً سیاق آیات و جملات، دیدگاه های مفسران و فقها و روایات رسیده از اهل بیت مشخص نماید

مشخصات اثر

عنوان :

درنگی در مستندات قرآنی کثرت گرایان و نقد آن

نویسنده:

محمد مولوی,نبی الله صدری فر,سید ابوالقاسم موسوی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

نقد , کثرت گرایی(کلام جدید) , اصطلاحنامه علوم قرآنی , نقل (معرفت شناسی) , مدعای قرآنی , مدعای قرآنی

چکیده :

«پلورالیسم»در لغت به معنای کثرت گرایی و مقصود از آن در فلسفة دین، پذیرش حقّانیّت ادیان مختلف است. طرفداران پلورالیسم برای مشروعیّت دینی بخشیدن به مدّعای خود، ظواهر برخی از آیات قرآن مجید را مورد استناد قرار داده اند تا بدین سان نظریّة خود را همخوان با آن جلوه دهند. این مقاله در سه محور حرکت نموده است. محور اوّل، بر محور مفهوم شناسی و اشارة اجمالی به پیشینة تحقیق شده است. در محور دوم، که هدف اصلی این مقاله است، به نُه دسته از مدّعیات کثرت گرایان از آیات قرآنی، و در ذیل آیات به نقد آنها پرداخته شده است. عناوین کلّی این دسته به این قرار است: آیات اسلام، آیات سورة کافرون، آزادی در انتخاب دین، نداشتن اکراه در پذیرش دین، تعلّق ارادة الهی به تکثّر ادیان، آیات صراط مستقیم، کثرت شاهدان در قیامت، جزیة اهل کتاب، حلّیّت طعام اهل کتاب و ازدواج با آنان. در محور سوم نیز به دلایل نقلی در نقد کثرت گرایی و نیز آیات و روایات این قسمت اشاره شده است.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی تطبیقی اسلوب های بیان قصص قرآن در تفاسیر المنار و نمونه

نویسنده:

محمد مولوی,معصومه خلیلی

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

تفسیر نمونه , رشیدرضا , تفسیر المنار , قصص قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قَصص ( قرآن ) , آیت الله مکارم شیرازی

چکیده :

قرآن کریم به عنوان کامل ترین کتاب آسمانی، برای هدایت انسان ها از فنون گوناگونی استفاده کرده است. از جملة این فنون، بهره گیری از اسلوب داستان است که در مواضع و مناسبت های گوناگون مطرح می کند. هدف قرآن در بیان این داستان ها، بیان داستان تخیّلی نیست، بلکه سرگذشت پیشینیان را آیینه ای برای عبرت آیندگان قرار داده است و سراسر آن حقّ است. مفسّران قرآن، به ویژه در دوران معاصر، به این بُعد از قرآن توجّه خاصّی نموده اند تا جایی که از آن، با اعجاز غیبی یا اعجاز قصصی یاد می کنند. از جملة این مفسّران رشیدرضا در تفسیر المنار و آیت الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه است که عبارتِ «اعجاز قِصَصی قرآن» در بسیاری از مجلّدات آنها به صورت گسترده ای به چشم می خورد. بررسی این تفاسیر نشان می دهد که دیدگاه تمثیلی و تخیّلی مفسّران المنار نسبت به برخی از قصص قرآن باعث گردیده تا نظرات خاصّی را مطابق عقل گرایی افراطی و سلفی خودشان به قصص تحمیل کنند. در مقابل، تفسیر نمونه با دیدگاهی معتدلانه، بی تأثیر از عقاید مذهبی خاص و با دلیل و برهان، واقعی بودن همة قصص را اثبات نموده است و تمثیلی دانستن آنها را با صراحت رد کرده اند. ایشان هدف عبرت آموزی و تربیتی از قصص قرآن را برخلاف تمثیل بودن آنها دانسته است.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی دیدگاه های خاورشناسان درباره وحیانی بودن قرآن

نویسنده:

محمد مولوی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید