جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه درصدد آن است که ارتباطات الهی ازجمله وحی را ازدیدگکاه قرآن کریم و علم ارتباطات مورد بررسی قراردهد. نگارنده به منظور دستیابی به تصاویری روشن از برخی مفاهیم اصلی علم ارتباطات، ابتدا به معرفی اجمالی این علم پرداخته و پیرامون برخی مسایل عمده دانش ارتباطات و از آن جمله تعریف و تارخچه ارتباطات، مطالعات ارتباطی، الگو و مدل ارتباط توضیح داده است . دربخش بعدی که به معرفی مقدماتی زمینه دیگری ازبحث مربوط می گردد، سعی کرده است با مراجعه به کتب و منابع موجود در زمینه علوم و معارف اسلاکی، موضوع ارتباطات الهی و ازآن جمله وحی را مورد توجه قرار داده، ضمن بیان ضرورتهای وجودی آن به تعریف و توضیح موضوع و نیز ذکر سابقه و نمونه هایی از این ارتباط بپردازد. دربخش سوم، سعی دارد با توجه به توضیحات مقدماتی که در دوبخش گذشته ارائه کرده است، موضوع ارتباطات الهی را با جزئیات بیشتری مورد توجه قرارداده و طی چهار فصل و با مراجعه به آیات قرآن کریم انواع مختلف ارتباطات خدا و مخلوقات را معرفی نموده و با ارائه شواهد لازم به توضیح آنها بپردازد. نگارنده در بخش چهارم، عناصر ارتباطات را مورد توجه قرارداده و سعی کرده است طی فصول متعدد همه عناصر نه گانه ارتباطی را توضیح دهد و وجوه اختلاف و تمایز هریک از آنها را با عناصر مورد بحث در سایر انواع ارتباطات و ازآن جمله ارتباطات انسانی تبیین نماید. وبالاخره در بخش آخر، نظام کلی ارتباط الهی را مورد توجه قرار داده است . درفصل اول این بخش به موضوع وحی پرداخته است و در فصل دوم سعی کرده است ضمن بیان ویژگیهای لازم جهت طراحی و پیشنهاد مدل خاصی جهت ارتباطات الهی، مدل گونه ای را بصورت شفاهی و بیانی ارائه دهد.

هدف از این پژوهش بررسی مساله متعه یا نکاح موقت از نظر اسلام است که دراین مساله، میان امامیه و مذاهب دیگر اسلامی، اختلاف نظر است. این پایان نامه مشتمل بر ‎۱۰فصل است.درفصل اول بحث تفسیری آیه‎۲۴ سوره نساء مطرح شده است و از نسخ این آیه بوسیله آیات ارث، طلاق، عده، احصان، ازواج، تعدد زوجات و تحریم بحث شده است. درفصل دوم به روایات راجع به متعه اختصاص دارد و در فصل سوم از حلیت و جواز متعه از نظر اجماع بحث شده است. در این فصل در پاسخ ب این سوال که آیا متعه با اجماع علماء نسخ شده است؟ نظر آیه ا... خویی، صاحب جواهر، توفیق الفکیکی و جعفر مرتضی مطرح شده است. فصل چهارم درباره تحریم و نهی خلیفه دوم از متعه می باشدو فصل پنجم به حکمتهای متعه که توسط عقل درک می شوند اختصاص دارد. فصل ششم سابقه حلیت و حدود متعه از نظر فقهای شیعه و سنی را بررسی کرده است. درفصل هفتم بحث فقهی وجوه اشتراک و افتراق ازدواج دائم و موقت مطرح شده است و درفصل هشتم بحث حقوقی نکاح منقطع آمده است. فصل نهم به بحث اجتماعی ایرادات وارده برمتعه اختصاص دارد و طی آن اسشکالاتی از قبیل: مجاز شمردن ازدواتج موقت، مساوی با مجاز شمردن حرمسراست، تشریع ازدواج موقت برای تامین هوسرانی است، متعه همان فحشاء است، نکاح منقطع برخلاف حیثیت و احترام زن است و .... بررسی شده است. در فصل دهم از فواید، ضرورت و علت عدم استقبال از متعه بحث شده است و درپایان از قانونمند کردن متعه سخن به میان آمده است.

هدف از این پژوهش کاوش در مساله علم غیب از دیدگاه آیات و روایات است .سوالات اساسی تحقیق عبارتند از: آیاممکن است حوادث و رویدادهایی که درآینده به وقوع می پیوندد در حیطه آگاهی افراد بشر قرار گیرد؟ آیا می توان با غیب ارتباط برقرار ساخت و آنچه نسبت به دیگران غیب است را مشاهده نمود؟ آیا می شود انسان از ضمائر و قلوب افرادی آگاه کردیده، اعمال و انگیزه های آنان را بداند؟ اگر چنین چیزی امکان پذیر است تنها برای پیامبران بزرگ و یا امامان معصوم ممکن است یا برای غیر آنان نیز امکان دارد؟ نگارنده برای دستیابی به پاسخ این سوالات، پایان نامه را در چهار بخش تنظیم گکرده است . دربخش نخست به تعریف غیب پرداخته و تلاش کرده است. دربخش نخست ب تعریف غیب پرداخته و تلاش کرده است آن قسم از غیب را که مورد بحث پایان نامه است از اقسام خارج از بحث متمایز سازد. دربخش دوم ضمن جمع بین آیات غیب نافی و مثبت علم غیب، درباره علم امامان و پیامبران عموما" و پیامبر گرامی اسلام(ص) خصوصا" به بحث پرداخته است. دربخش سوم کوشیده شده است روشن سازد که آیاراهی براس دستیابی به غیب و آگاه شدن از آن برای غیر امام یا پیامبر وجود دارد یا خیر و اگر دارد کدام است؟ دربخش چهارم تلاش نگارنده بر فهم این نکته است که ایمان به غیب شامل ایمان و اعتقاد و علم نسبت به چه اموری است. در پایان پژوهش ‎۱۱ گزاره به عنوان نتیجه تحقیق ارائه شده است. عمده ترین این نتایج عبارتند از: امام و پیامبر دارای علم غیب می باشند. علم غیب امام و پیامبر ذاتی نیست بلکه خدای متعال به آنها اعطاء کرده است. علعم ایشان بر همه غیبها بطور مطلق نیست. برای انسانها( غیرامام و پیامبر) نیز امکان دستیابی به غیب وجود دارد. ایمان به غیب با عقل ظاهربین همیشه سازش نداشته بلکه بینشی وسیع تر را می طلبد. ایمان داشتن به غیب با تزکیه نفس ارتباط مستقیم داشته و با توجه کردن به هواهای نفسانی نسبت معکوس دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل ضرورت بعثت انبیاء است. روش تحقیق در این رساله، روش کتابخانه ای بوده و اطلاعات آن از طریق فیش برداری گردآوری شده است. دربخش اول رساله در رابطه با ضرورت بعثت انبیاء سه فرضیه مطرح شده است. ‎۱) بعثت انبیاء محال است، چراتکه حسنی برآن مترتب نمی باشد. ‎۲) بعثت انبیاء امری پسندیده و جایز می باشد، لکن تحقق آن واجب نیست. ‎۳) بعثت انبیاء نه تنها امری پسندیده و شایسته است، بلکه تحقق آن نیز واجب می باشد. درادامه این بخش دلائل مثبتان و منکران ضرورت بعثت انبیاء از دیدگاه عقل بررسی شده است. بدین صورت که نخست ادله منکران حسن بعثت انبیاء مطرح و مورد نقد تحلیل واقع شده است و براساس آن جواز بعثت انبیاء و عدم استحاله آن به اثبات رسیده است. به دنبال آن دلایل منکران وجوب بعثت انبیاء مطرح شده و معناییاز واجب که قطعا" مورد اتفاق فرق مختلف کلامی می باشد ارائه شده است. سپس با بیان این معنی که بحث از بعثت انبیاء نیز می تواند بحثی فلسفی باشد. طریقه حکماء در اثبات وجوب بعثت انبیاء بررسی شده است، و پس از بیان اشکالات وارد بر آن تقریری دیگر از این طریقه ارائه شده استکه اشکالات طریق سابق را ندارد. همچنین به تفصیل، پیرامون لطف و ماهیت آن بحث شده و به اثبات وجوب آن پرداخته شده است، آنگاه از آن در اثبات وجوب بعثت انبیاء استفاده گردیده است. در بخش دوم رساله بعضی از آیات قرآن که بر ضرورت بعثت انبیاء دلالت دارند مورد بحث قرار گرفته است. بدین صورت که نگارنده نخست آنچه را خود از آن آیات قابل استفاده می دانسته عرضه کرده و آنگاه به ذکر آراء و اقوال مفسران در مورد آنها پرداخته است. ضرورت بعثت انبیاء از دیدگاه نهج البلاغه آخرین بخش تحقیق را تشکیل می دهد. بیانات امام علی (ع) پیرامون ضرورت بعثت انبیاء در قالب چهار علت دسته بندی شده است و بااستفاده از شروح معتبر نهج البلاغه، موضوع مورد نظر بررسی شده است. این علتها عبارتند از : ‎۱- عبث نبودن آفرینش انسان. ‎۲- اکمال معرفت فطری انسان. ‎۳- دستیابی انسان به حقیقت عبادت و بندگی خدا. ‎۴- اتمام حجت الهی .

هدف از این پژوهش، اثبات ضرورت و لزوم حجاب در اسلام و ادیان الهی و ارائه آن به عنوان یکی از اساسی ترین و اولین راه حل های بحران اخلاقی نسل حاضر می باشد. تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته، مشتمل بر سه بخش است . بخش اول، اختصاص به فلسفه پوشش در اسلام دارد و به مباحثی چون فطری بودن پوشش، غریزه جنسی و خودآرائی، صیانت خانواده، بهداشت روانی جامعه، حفظ شخصیت زن و برهنگی و فساد اشاره می کند. بخش دوم، حجاب از نظر قرآن و روایات و فتاوی را مورد بررسی قرار می دهد. نهایتا" بخش پایانی، به اهمیت حجاب و عفاف در دیگر ادیان الهی می پردازد. براساس یافته های تحقیق در فرهنگ اسلامی زن و مرد به مثابه دو بال زندگی معرفی شده و مکمل یکدیگر می باشند. مظلومیت زن را باید در آنجا جستجو کرد که دستهای پلیدان یک روز تاسرحد حیوانیت اورا به زیر کشیده و روزی به عنوان دفاع از او درمیدان شهوت و شیطنت قبله گاه آمالش ساخته اند. حجاب زن مانع کسب علم و هنر و آزادی زن نیست بلکه موجب تحرک بیشتر و علو درجه و مقام او نیز می شود. زن در پوشش اسلامی، خوا، خانواده و جامعه را از فواید گرانبهایی نیز برخوردار می کند. نکته قابل توجه دیگر این است که تنها رعایت ظاهری حجاب از طرف بانوان در ایجاد سلامت و عفاف آنان و جامعه کافی نیست بلکه مردان نیز باید دل و دیده خود را پا کرده وسوسه های شیطانی را از خود دور کنند و باید آگاه بود که اشاعه فحشاء و فساد یکی از کاری ترین حربه هائی است که دشمن در مقابله با فرهنگ و انقلاب اسلامی به کار گرفته تا نسل فعال و آینده ساز جامعه اسلامی را فرسوده کرده و دوباره سلطه خویش را اعمال کند و همچون گذشته از آن بهره کشی کند.

هدف از این پژوهش، تحقیق و بررسی در زندگانی سیاسی اجتماعی امام سجاد (ع) به منظور زدودن برداشتهای غلطاز زندگانی آن حضرت و نیز از مساله تقیه است. زیرا در خصوص زندگانی حضرت سجاد (ع)، برداشتهای غلط و نسبتهای ناروایی وجود دارد که به موجب آن، آن حضرت را از هرگونه بعالیت اجتماعی، سیاسی و .... بدور دانسته، و در نتیجه از اثرات پربار اعمال و رفتار امام سجاد(ع) غفلت ورزیده اند و این برداشت ناصحیح از زندگانی حضرت سجاد (ع) در برداشت نادرست از مساله تقیه نیز بی تاثیر نبوده است. این نوشتار شامل سه بخش است که هر یک به نوبه خود فصلهایی رادربردارد. مباحث اصلی که هدف این نوشته را تامین می کند دربخش سوم آن منظور گردیده و دو بخش نخست، حکم مقدمه را دارند. بخش اول به بررسی وضع مردم در عصر امام سجاد(ع) می پردازد و مسایلی همچون جهل و نادانی در مردم ، فساد اخلاقی در جامعه، موضع گیری مردم دربرابر حکومتها و موضع گیری مردم دربرابر امیرالمومنین علی (ع) و امام سجاد را مطرح می کند . بخش دوم به بررسی وضع حکومتها درعصر امام سجاد اختصاص دارد و طی آن مسایلی چون سیاست حکومتها و موضع گیری حکومتها در برابر اهل بیت (ع) مورد کاوش قرار می گیرد. نگارنده، در بخش سوم ابتدا به مطرح ساختن راههایی که پیش روی امام سجاد قرار داشت پرداخته و سپس خود به داوری نشسته است و بابررسی هریک از آن راهها، بهترین و مناسب ترین آن را با توجه به وضعیت جامعه اسلامی در عصر امام سجاد (ع) معین نموده است. آنگاه در فصلی دیگر موضع حضرت سجاد (ع) رابرابر هریک از آن راهها جویا شده است و چون درپایان این فصل اثبات نموده است که آن حضرت (ع) در دوران امامت خویش سیاست تقیه را به شدت دنبال نموده و این امر ممکن بود این سوال را درذهن ایجاد کند که امام سجاد (ع) با اتخاذ چنین سیاستی چگونه مسؤولیت امامت خویش را ایفا می نمود، فصل بعدی رابه بیان آثار مثبت و پربار فعالیتهای آن حضرت (ع) اختصاص داده است .

هدف از این پژوهش، تجزیه و تحلیل مفاهیم، علل و آثار فقر از دیدگاه اسلام است که با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده است. نوشتار حاضر در سه فصل تنظیم شده است: در فصل اول، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد. فصلا دوم، به علل و عوامل فقر می پردازد ودر این راه به عوامل فردی، گروهی و حکومتی فقر اشاره می شود. آخرین فصل تحقیق نیز اختصاص به آثار فقر دارد، دراین فصل، آثار اجتماعی، سیاسی، روانی اقتصادی و بالاخره اعتقادی فقر مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که بین فقیر و مسکین تفاوت وجود دارد. برای نمونه، فقیر به معنی کسی است که درزندگی خود کمبود مالی دارد، هرچند مشغول کسب و کاری باشد و هرگز از کسی سوال نکند. اما مسکین کسی است که به علت نقص عضو، بیماری و پیری خانه نشین و یاازکار افتاده است. درمورد علل فقر از دیدگاه اسلام می توان به سه نوع علل اشاره کرد: علل فردی فقر، علل گروهی فقر و نیز علل حکومتی فقر. کاهلی در کسب، بی نظمی و اسراف و تبذیر از علل فردی فقر محسوب می شوند. ربا، ترک انفاق، احتکار و ... نیز از علل گروهی فقر هستند. ار علل حکومتی فقر نیز می توان ترک عدالت اجتماعی، فساد اداری و مالی حکومت و سوء مدیریت کارگزاران را نام برد. بر اساس یافته های تحقیق، آثار فقر را می توان از جنبه های مختلفی چون آثار اجتماعی، آثار سیاسی، اثار روانی، آثار اقتصادی و نیز آثار اعتقادی بررسی نمود. غربت دروطن، پایه های نامتناسب سیاسی، نابرابری اجتماعی، بی اعتنایی جامعه به فقیر مهمترین آثار اجتماعی فقر به حساب می آیند. آثار سیاسی فقر عبارتند از : وابستگی به شبکه جهانی استعمار و تشکیلات نامتناسب سیاسی. دررابطه با آثار روانی فقر، می توان از مواردی چون زوال شخصیت، احساس حقارت و ناتوانی در احقاق حق نام برد. اظهار نیازمندی و همچنین جهل و بی سوادی از آثار اقتصادی فقر هستند. در نهایت، تمایل به کفر را می توان مهمترین اثر اعتقادی فقر ذکر کرد. بنابرمطالب فوق می توان گفت که اسلام براساس اقتصاد عزت آفرین خود می کوشد تاجامعه ای بسازد که در آن از فقر و مضیقه اقتصادی خبری نباشد. اسلام می خواهد سیستم های استعماری و استکباری، سلطه جوئیهای ظالمانه و اختلاف فاحش طبقاتی را به کلی برچیده وبه جای آن، سیستم اقتصادی عادلانه ای که شایسته جامعه متعالی انسانی است بوجود بیاورد.

هدف از این رساله، بررسی مساله ابتلاء در قرآن کریم و روایات است. منظور از ابتلاء همان آزمایش های الهی نسبت به بندگان می باشد که هم شامل سختی ها و مصائب و هم رفاه و نعمت های مادی زندگی می باشد. لذا سعی در پاسخ یابی به سوالاتی از این قبیل دارد که هدف از آفرینش انسان چیست؟ برای رسیدن به این هدف انسان با چه مسائلی روبرو می شود و چگونه باید با این مسائل برخورد کند؟ تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته مشتمل برچهار بخش می باشد بخش اول شامل کلیاتی از قبیل بحث لغوی فتنه، ابتلاء، تمحیص و دیدگاه عرفا، متکلمین و فلاسفه در ابتلاء است. در بخش دوم از هدف افعال الهی و اقسام آزمایش در قرآن، آثار ابتلائات و نکاتی درباره ابتلاء انبیاء گذشته درقران بحث می شود. بخش سوم به جایگاه ابتلاء درروایات می پردازد. نهایتا" بخش چهارم به رمز موفقیت در ابتلائات می پردازد. براساس نتایج حاصل از تحقیق می توان گفت که باید به این باور برسیم که وجود مابه خاطر امتحان و ابتلاء آفریده شده و این سنت الهی است و این حقیقت باید از جنبه های نظری و عملی دروجود انسانها جای گیرد. از طرفی شناخت علل و عوامل ابتلائات موجب می شود انسان با تعمق در افعال گذشته خود دریابد که اگر عامل برخی بلایا به خود او برمی گردد با تصحیح اعمال گذشته به رفع آنها اقدام کند. درهرحال اگر انسان مساله آزمون بندگان را دائما" در نظر داشته باشد تمامی حرکات و سکنات او الهی می گردد. برخی از راه های موفقیت در این امتحانات بدین شرح است: ‎۱) داشتن جهان بینی الهی، یعنی وقتی توجه داشته باشیم همه هستی از خداست دیگر دلیلی ندارد در برابر مشکلات شکننده باشیم. ‎۲) آگاهی از سنت های الهی، آیات بسیاری در بیان احوال پیشینیان است. اطلاع از احوال اقوام گذشته در پرورش روحی انسان در برابر آزمایش های خداوند موثر است. ‎۳) توجه به حضور خدا در جریان تمام امور، اگر انسان بداند خداوند مصائب و مشکلات اورا شاهد و ناظر است، تحمل برای انسان آسان می شود. ‎۴) توجه به اجر و پاداش. ‎۵) استمداد از نیروی ایمان و الطاف الهی . ‎۶) یادآوری نعمت ها. ‎۷) صبر و استقامت.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی آثار غصب د حقوق ایران و تطبیق آن با فقه شافعی است. رساله حاضر، بااستفاده از روش کتابخانه ای انجام یافته و مباحث آن درسه فصل تنظیم شده است: فصل اول، با عنوان " مفهوم غصب و ارکان تحقق آن " به تعریف غصب پرداخته و ضمن طرح نحوه شکل گیری آن، به بررسی تلفیقی مواد قانون مدنی با نظرات و مباحث حقوقی نظام حقوقی اسلام در جهت هماهنگی هرچخ بیشتر با فقه اسلامی می پردازد. فصل دوم به مغصوب و اقسام آن می پردازد. در فصل سوم، آثار غصب که هدف اصلی نحقیق می باشد، طی سه مبحث مورد بررسی قرار می گیرد. مبحث اول، به بررسی لزوم اعاده عین مغصوب از سوی غاصب پرداخته و در هر وضعیت غاصب را مجبور به ایفای تعهد اصلی خویش می نماید، اگرچه از این باب هزینه ای سنگین بروی متحمل گردد. لیکن، بعضا" کسانی که در اثر اشتباه بر مال دیگری دست یازیده اند، برخلاف مفاد قانون مدنی از این قسم جدا گردیده و باروشی متعادل تر با آنها برخوردشده است، مانند ماده واحده ‎۲۷ آذرماه ‎۱۳۵۸ تحت عنوان لایحه قانونی راجع به دفع تجاوز و جبران خسارت وارده به املاک. مبحث دوم با عنوان "دادن بدل" در راستای تعهد اصلی غاصب به اعاده عین مغصوب به بررسی مواردی که موضوع تعهد از بین می رود و یاامکان وصول به آن در جهت انجام تعهد مقدور نمی باشد، می پردازد. لازم به تذکر است که رجوع به عرف می تواند به عنوان یک معیار اصلی یا تکمیلی حائز اهمیت باشد. در نهایت با توجه به آنکه اصولا" ارزش هر مال به انتفاعی است که از آن مال برده می شود و نشز با عنایت به اینکه منافع اموال غالبا" قابل داد و ستد به پول بوده و دارای مالیت می باشند. بنابراین، باغصب مغصوب به وسیله غاصب و یا تصرف مال غیر در اثر اشتباه درهر صورت قاعده ضمان ید موجب ضمان غاصب و یا متصرف غیر عدوانی نسبت به منافع ممکن الوصل اعم از مستوفات یاغیر مستوفات خواهد شد که در مبحث سوم به آن اشاره می شود. اما باید در نظر داشت، که درهر صورت به نظر می رسد که غاصب را نمی توان ضامن منافع مبدل منه پس از دادن بدل دانست، زیرا غاصب ملزم به ابفای تعهد اصلی بوده است که به علت ممکن نبودن انجام آن به خسارت ناشی ازعدم انجام، تعهد خویش را به مالکک پرداخت می نماید، که این خسارت چیزی جز محرومیت مالک از انتفاع از مال خویش نمی باشد که بدین وسیله( استیفاء منفعت بدل به وسسیله مالک) جبران می گردد.