جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با عنوان صله رحم در اندیشه اسلامی با هدف تبیین صله رحم و آثار و و کارکردهای آن و قطع رحم و علل و پیامدهای سوء آن تنظیم شده است. صله ی رحم یکی از واجبات شرعی است و دلیل آن آیات و روایات متعددی است که به وضوح به این حکم دلالت می کند. یکی از دلایل وجوب صله رحم اولین آیه ی سوره نساء است که خداوند می فرماید: بترسید از مخالفت امر خداوندی که به نام او یکدیگر مسئلت می کنید و درباره ارحام کوتاهی نکنید که همانا خداوند مراقب خداوند اعمال شماست. ارحام در این جا تمام خویشانند نه طایفه ی خاصی. بنیانی ترین و طبیعی ترین واحد اجتماعی خانواده است. دومین واحد اجتماعی بعد از خانواده عشیره می باشد که در فارسی تحت عناوینی همچون فامیل، خویشان، خوشاوندان و ... یاد می شود. در قرآن کریم آیات متعددی بیان کننده ی صله رحم است. آیاتی که به موضوعاتی همچون احسان و نیکی به پدر و مادر، ارحام و خویشان در کنار خداوند مطرح اند دستور به حفظ پیوندهای خانوادگی، حق خویشاوندان، قطع رحم گناهی در ردیف فساد در زمین مورد نفرین خداوند می پردازد. سفارش حضرت مهدی ( عج) در نیکی به پدر و مادر به شخصی که پدر پیر و سال خورده ای داشت، قبولی توبه انسان در اثر نیکی به پدر و مادر ، معاشرت با خویشان در نهج البلاغه ، راز صله رحم و طول عمر همه و همه بیان کننده اهمیت و ضرورت صله رحم در سیره معصومین ( ع) می باشد. قرآن کریم قطع رابطه با خویشان و نزدیکان را مایه ی سرافکندگی و بدبختی و سیه روزی می داند و حضرت علی ( ع) آن را جلوه ی از جاهلیت شمرده است. این قطع رابطه عللی دارد که می توان به ضعف اعتقادات مذهبی و عدم بهره گیری از تعالیم مذهبی در زندگی اجتماعی ، تحصیلات و تقسیم کار تخصصی، تحرک اجتماعی از یک منزلت اجتماعی به منزلت اجتماعی دیگر و عواملی از این قبیل اشاره کرد. در روایات معصومین ( ع) نیز بخشی به معرفی صله ارحام و تبیین جایگاه آن در نظام رفتاری دین و بخشی به بیان آثار و کارکرهای صله رحم و بخشی به بیان پیامدهای سوء قطع رحم پرداخته می شود. کلیدواژه ها: صله رحم- قطع رحم- خویشاوند

موضوع این پژوهش « ارتباط دختر و پسر از دیدگاه اسلام» می باشد در شرایط کنونی کثرت جمعیت و تکثر نیازمندی های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی موجب شده که حضور زنان همگام با مردان در صحنه های مختلف جامعه فزونی یابد، با توجه به ارتباطات اجتماعی فراوانی که به ضرورت در جامعه ایجاد شده و عدم رعایت بسیاری از شئونات اسلامی و اجتماعی، ضروری است حدود این روابط از دیدگاه اسلام مشخص شده و راه حل های مناسب و واقعی برای ارتباط صحیح و به دور از ابتلا به گناه و آلودگی ارائه گردد. این پژوهش به منظور دستیابی به چنین هدفی تدوین شده است. ارتباط دختر و پسر، از جمله ارتباط های میان فردی است که به حسب شرایط خاص ضرورت پیدا می کند. این ارتباط به دو صورت کلامی و غیر کلامی صورت می گیرد. براساس قواعد کلی حاکم بر ارتباط میان فردی، دوستی دختر و پسر به ارتباطی گفته می شود که بین دو جنس مخالف وجود دارد و در این ارتباط، محبت، صمیمیت، عشق و علاقه ی قلبی ویژه وجود دارد. در زمینه رابطه ی دختر و پسر سه نظریه ی ضرورت و اضطرار، اختلاط و عادی سازی روابط و نظریه معروف و حاکم بودن عرف پسندیده وجود دارد. نظریه صحیح و قابل قبول نظریه سوم است یعنی روش پسندیده ای که جامعه آن را می پسندد و موافق با عقل، شرع و طبع انسان است. اسلام در زمینه ی رابطه ی دختر و پسر معیارهایی از قبیل کنترل چشم از نگاه های حرام، پوشش مناسب و خصوصاً حفظ حجاب از سوی بانوان و حفظ حدود و شرایط درهنگام گفتگو با نامحرم و همچنین کنترل اندیشه و قلب از خطورات گناه آلود را قرار داده است. در قرآن و سیره معصومین نیز الگوهای فراوانی از قبیل رابطه ی حضرت موسی ( علیه السلام) و دختران شعیب و رابطه ی حضرت یوسف ( علیه السلام) و زلیخا و... به عنوان راهنما و سرمشق جوانان معرفی شده است. مسائل مختلفی از قبیل متعادل نبودن خانواده، بحران هویت، آموزش و پرورش نادرست، به تأخیر افتادن ازدواج جوانان و همچنین تبلیغات غرب و تهاجم فرهنگی را می توان گوشه ای از عوامل به وجود آورنده ی ارتباط ناسالم دختر و پسر دانست. ارتباط ناسالم و غلط دختر و پسر پیامدهای خطرناکی برای افراد و جامعه در پی دارد. از جمله ناامنی در فضای جامعه، تزلزل خانواده، فساد جنسی و آثار اقتصادی و بازداشتن از کار و تولید و فعالیت. تقویت باورهای دینی و تعلیم و تربیت، ازدواج مناسب و به هنگام و توجه به اصل کرامت انسان و کرامت زن از راهکارهای اسلام در ایجاد روابط صحیح و سالم دختر و پسر می باشد. این مجموعه در قالب سه بخش و 8 فصل به بیان مطالب فوق می پردازد. در این تحقیق از منابع روایی مانند بحارالانوار و اصول کافی و از کتب نویسندگان معاصر همچون روابط دختر و پسر اثر محمد علی رضایی اصفهانی و روابط پسر و دختر اثر محمد رضا احمدی استفاده گردیده است. در ضمن این تحقیق بر اساس نوع و هدف بنیادی و به اعتبار جمع آوری مطالب کتابخانه ای و به اعتبار ماهیت و روش تحلیلی کاربردی می باشد. واژگان کلیدی عبارتنداز: ارتباط، ارتباط دختر و پسر، دوستی دختر و پسر، حجاب، پوشش، نگاه و ازدواج .

با استعانت ذات اقدس الهی نوشتاری با نام « اخلاق و عرفان اسلامی» گردآوری شد. این نوشتار به بررسی ارتباط بین دو مقوله ی اخلاق و عرفان در محدوده ی دین مبین اسلام پرداخته و برای برآورده شدن این حاجت از جمع آراء و نظرات ائمه ی اطهار ( عَلَیهم السّلام)، علما و عرفای اسلامی استفاده شده است. نبودن اطلاعاتی منسجم در پیوند اخلاق وعرفان، کشف ارتباط بین اخلاق و عرفان و چگونگی ورود اخلاق به حوزه ی عرفان، روشن شدن نقاط ابهام در پیوستگی دو علم اخلاق و عرفان و مشخص نمودن نقطه ی شروع در تهذیب و تطهیر نفس برای جلوگیری از سردرگمی طالبان کسب کمالات عالیه در کتب اخلاقی و عرفانی، از جمله علل اهمیت و ضرورت این پژوهش بوده اند. مجموعه ی حاضر در سه بخش گردآوری شده که در بخش اول؛ اخلاق شامل: فلسفه ی اخلاق، مبانی و آموزه های بنیادین اخلاقی و طریق تهذیبی که علم اخلاق پیش گرفته، راه اعتدال قوا و تنظیم اخلاق با اصول انسان شناسی می باشد. در بخش دوم؛ عرفان، که در آن فلسفه و مبانی و آموزه های بنیادین عرفانی گردآوری شده است. آنچه در قسمت های ذکر شده بیان شد، علاوه بر پاسخ دهی به پرسش های اساسی که در ذهن افراد در رابطه ی با هر یک از این علوم ایجاد می شوند، به عنوان مقدمه برای برقراری صحیح ارتباط بین این دو مقوله لازم می نمود. در مورد هر یک از این علوم سعی شده است مهمترین مسایل مربوط به آن بررسی شود تا بتواند اطلاعاتی منسجم از هر دو علم برای خواننده حاصل آورد. سپس در بخش آخر با معرفی عرفان با نام اخلاق خاص به بررسی تفاوت های اساسی بین اخلاق و عرفان پرداخته شده که در این بخش خواننده می تواند با این مسایل آشنا شود: عناصر و اصول خاص عرفان ( اخلاق خاص)، طریقه ی عرفان در تهذیب نفس، نقش تجربه ها و اصول عرفانی در اخلاق و در قسمت عرفان در سیمای اخلاق با اهم عناصری از عرفان که می توانند مبنای اخلاق پسندیده واقع شوند، و اخلاق عارفانه شامل: جلوه هایی از اخلاق عارفان، اخلاقی که عرفا و متصوفه مروج آن بوده اند و اخلاق عارفان از دیدگاه مولای متقین حضرت علی ( عَلَیهِ السَّلام) آشنا شود و در قسمت عرفان و سیره ی معصومین ( عَلَیهم السَّلام) ؛ پیامبر اکرم ( صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلهِ وَسَلَّم) به عنوان مؤسس عرفان اسلامی و حضرت علی ( عَلَیهِ السَّلام) به عنوان بزرگ مؤسس عرفان شیعی معرفی شده اند و اقدامات عرفان گسترانه ی هر کدام از این بزرگان، رابطه ی عرفان اسلامی و شیعی، پیامبر اکرم ( صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلهِ وَسَلَّم) و رسیدگی به حالات و دغدغه های اصحاب، معرفی تربیت یافتگان هر یک از این بزرگواران وساری بودن عرفان شیعی نزد باقی ائمه ( عَلَیهِ السَّلام) از مطالبی است که در این بخش به آن پرداخته شده است. در پایان معرفی عارفانی چون: امام خمینی ( رضوان الله تعالی علیه) و استاد علامه طباطبایی ( رحمه الله علیه) به عنوان مظاهر انسان واصل، در عصر حاضر لازم می نمود، تا روشن شود عرفان و رسیدن به شناخت و شهود قلبی باری تعال، در عصر حاضر نیز امری دست نیافتنی و دور از انتظار نبوده و نخواهد بود. تدوین این رساله با روش کتابخانه ای و تحقیق و مطالعه در کتب فلسفی و اخلاقی وعرفانی بوده که سعی شده در نهایت صداقت و امانت و بدون مخدوش ساختن اندیشه ی اصلی افراد به تلخیص و تلفیق یافته ها با ساده ترین ساختار ممکن پرداخته شود. از نتایج حاصله از این تحقیق می توان این موارد را برشمرد: 1.اخلاق عام، پایه و مبنای عرفان ( اخلاق خاص) است. 2.نمی توان بدون ملزم شدن به رعایت اخلاقیات عام، وارد حیطه ی عرفان شد. 3.عرفان، نوعی اخلاق است ولی به صورت متعالی تر، که ازآن می توان به اخلاق خاص یاد کرد. و نتایج دیگری که بسیار گسترده اند و از مطالعه ی هر قسمت در باب مقایسه ی اخلاق یا عرفان با دیگر مقوله ها، یا مطالعه ی تفاوت ها، برای خواننده، با اندک تأمل به راحتی حاصل می شوند. کلید واژه ها: اخلاق، عرفان، نفس، تهذیب، شهود، علم حصولی، علم حضوری، حب

با توجه به اینکه اخلاص در جامعه کنونی کمرنگ شده و افراد در اعمال و رفتار خود چندان توجهی به این اصل مهم ندارند تصمیم به انتخاب این موضوع گرفته و تحقیقی مختصر به صورت کتابخانه ای انجام داده ام. منابعی که در این تحقیق استفاده شده به سه دسته تقسیم می شوند ابتدا منابع تفسیری مانند: « المیزان فی تفسیرالقرآن» از محمدحسین طباطبائی و همچنین « تفسیر نمونه» از مکارم شیرازی و همکاران و دسته دوم منابع روایی هستند که شامل « غررالحکم و دررالکلم» از عبدالواحد آمدی و « میزان الحکمه» از محمد محمدی ری شهری می باشد و بعد منابع اخلاقی که شامل « اخلاق عبادی» از علی اصغر الهامی نیا و غلام عباس طاهرزاده و « مبانی اخلاق اسلامی» از مجید رشیدپور و چند کتاب دیگر می باشد. اخلاص، پاک و خالص ساختن قصد و نیت از غیر خدا است و اینکه عمل از هرگونه شائبه ای کم یا زیاد، خالی باشد. این همان چیزی است که در همه شئون زندگی از ما خواسته شده و وجود آن باعث رسیدن به رستگاری ابدی و نبودنش موجب خسران خواهد بود و همانا اخلاص با آمدن ریا از بین می رود یعنی رابطه اخلاص و ریا به این گونه است که اخلاص با آمدن ریا که همان انجام دادن عمل به قصد تقرب به خلق و رضایتمندی آنهاست عمل باطل شده و از بین می رود و همچنین ارزش و اهمیتی که اخلاص دارد بیان شده است و اخلاص در احادیث که از سه جهت قابل بررسی است: نشانه های اخلاص، اسباب و عوامل اخلاص، و آثار و فواید اخلاص می باشد و اخلاص در آیات قرآن بیان شده است به دنبال آن از انواع اخلاص سخن گفته شده که به این شرح است: اخلاص در نیت، اخلاص در عقیده، اخلاص در عمل که این نوع اخلاص به دو صورت اخلاص قبل از عمل و اخلاص بعد از عمل می باشد و اخلاص در عبادت و آثار و زمینه های اخلاص در عبادت بیان شده است و اخلاص در دعا و آثاری که اخلاص می تواند در دعا کردن داشته باشد. همچنین، آثار و فواید اخلاص و راه های به دست آوردن اخلاص و موانعی که بر سر راه کسب اخلاص وجود دارد بیان شده است. کلیدواژه : اخلاص ریا مخلَص مخلِص

در پژوهش انجام شده با موضوع اخلاص از دیدگاه قران و سنّت؛آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن با توجه به اینکه اخلاص و صدق نیّت مقامی است رفیع از مقامات مقربین و منزلی است منیع از منازل راه دین که هر که توفیق وصول آن را یافت به مرتبه عظمی فایز گردد و با توجه به اینکه اهمیت این موضوع با توجه به آیات کریمه قرآن و احادیث بر کسی پوشیده نیست ،هدف از انجام این پژوهش ان است که ببینیم که قرآن و سنّت چه مطالبی را در رابطه با اخلاص و آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن دارد برای این کار باید ابتدا اخلاص را در قرآن و سنّت بررسی کنیم تا مشخص شود این صفت چقدر اهمیت دارد پس از آن به راههای کسب اخلاص و درمان ریا می پردازیم . همچنین دامنه و محدوده تحقیق مربوط به یک قشر خاصی نمی شود بلکه تمام افراد بشری را تحت سیطره خود دارد در گرد آوری این تحقیق از کتب تفسیری معتبری همچون تفسیر نمونه ،المیزان و نور و کتب حدیثی معتبر همچون اصول کافی ،بحار الانوار و .... و کتب اخلاقی مانند معراج السعاده ، اخلاق در قرآن ،قلب سلیم و .... استفاده شده است . این اطلاعات بدست آمده که جمع آوری آن به صورت کتابخانه ای بوده ما را به این نتیجه می رساند که اگر اخلاص در وجود آدمی نهادینه شود باعث می شود عواملی چون ریا و هوای نفس بسیار کمرنگ شود و به تبع آن مشکلات فردی و اجتماعی حل شود و هنگامی که کسی مقام مخلصان را بداند انگیزه او در کسب مقام اخلاص بیشتر می شود و به جای تلاش ریا کارانه خواهد کوشید مراتب اخلاص خویش را بیفزاید. کلید واژه های این تحقیق عبارتند از:اخلاص،قرآن،سنّت،پیامد،فردی،اجتماعی. اما از باب مقدمه آنچه به عنوان کلید اصلی تحقیق معرفی شده است همان اخلاص است و بقیه واژگان بعداز این کلید قرار گرفته اند.

نوشتار حاضر با عنوان « اخلاق در نهج البلاغه» در جست و جوی بیان ارزش و اهمیت اخلاق در زندگی بشری می باشد. از آن جا که هزاره ی سوم میلادی عصر بحران معنویت و بی داد انحطاط های اخلاقی، عصری که دین ورزی و پژوهش در مقوله های دینی از سوی شیفتگان دنیای مدرن و ظواهر خوش آب و رنگ آن، مورد تشکیک و انکار قرار گرفته است، بر آن شدیم تا ارزش و اهمیت اخلاق را در مکتب اسلام که کامل ترین مکتب تربیتی، است که دستورات و قواعد و روش های تربیتی آن از چشمه سار همیشه جاری وحی الهی الهام گرفته و با رهنمودهای مداوم امامان معصوم ( علیه السلام) در تئوری و عمل لباس حقیقت پوشیده است، مورد بحث و بررسی قرار دهیم. از آن جا که نهج البلاغه بهترین و گویاترین زبان قرآن و تبیین کننده مباحث تربیتی اسلامی است و از آن مهمتر این که امام علی ( علیه السلام) خود تجسم اخلاق دینی است تصمیم گرفتیم که ارزش و اهمیت اخلاق را در میان گفتار ایشان مورد جست و جو و تحقیق کنیم. این مقاله بیان می کند که اخلاق حالت و ملکه ای است که باعث صدور افعال از انسان می شود و این ملکه با اثری که در صدور افعال دارد می تواند انسان را به کمال رسانده یا او را غرق در لذات پست حیوانی نماید. این نوشته بر سر آن است که نویسنده و هر خواننده ای را به انجام اعمال صالحانه دعوت کند و تذکری باشد تا این که خواننده ی محترم باطن متهذّب و باصفای خود را همچنان پاک نگه داشته، و منزلت والایی را که خداوند برای انسان ها مقرر فرموده است بنابراین کامیابی و سعادت ابدی انسان در گرو شناخت صحیح اخلاق و تشخیص فضایل از رذایل آن است و همچنین بیان می کند که از دیدگاه امام علی ( علیه السلام) فضایل اخلاقی به انسان نیرو و قدرتی معنوی می دهد که می تواند با استفاده از آن ها بر خویشتن مسلط و مالک خوی خویش شده، یک نوع مصونیت اخلاقی بدست آورد و به آن کمال و سعادتی که لایق و جایگاه خلیفه الله است برسد و در خاتمه به پیامدها و آثار راذیل اخلاقی از دیدگاه امام علی ( علیه السلام) پرداخته شده که چگونه انسان را از اوج کمال و سعادت به مرحله ی پست حیوانی کشانده و بیان می کند که ریشه و آثار آن ها در زندگی چیست و چگونه باید آن ها را درمان کرد. البته شایان ذکر است، مطالب ارائه شده در متن تحقیق همگی مستند بر آیات و روایات معصومین ( علیه السلام) می باشد و از کتب معتبر حدیثی، از جمله الکافی، بحارالانوار، مستدرک الوسایل، وسایل الشیعه، و کتاب های متنوع دیگر در زمینه ی اخلاق مانند، دانشنامه امام علی ( علیه السلام)، فروغ حکمت در نهج البلاغه، 110 سرمشق از گفتار امام علی(علیه السلام)، شرح بر صد کلمه امیرالمومنین علی(علیه السلام) و ... استفاده شده است. واژگان کلیدی : فضایل اخلاقی، رذایل اخلاقی، تقوا، زهد، صبر، صدق، حسد، غیبت، عجب و کفر.

موضوع این تحقیق « سیره تربیتی اخلاقی حضرت زهرا ( سلام الله علیها) می باشد که هدف از آن شناخت یک الگوی کامل و اسوه حسنه است مخصوصاً برای زندگی امروزی که ارزشها در معرض شک و تردیدند. علاوه بر اهمیت معرفی الگو، استحکام و بقای خانواده نیز در گرو معرفی الگوی تربیتی است. بنابراین ارائه ویژگیها و شرایط الگو در قالب زندگی حضرت زهرا ( سلام الله علیها) و نمایاندن گوشه هایی از زندگانی و اخلاق این بانو، برای انتقال به فضای زندگی امروزی، ضروری به نظر می رسد. موضوع این تحقیق از نوع پژوهش های دینی است و از روش تحلیلی و توصیفی برای کشف قواعد و شیوه های تربیتی در سیره حضرت زهرا ( سلام الله علیها) استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانه ای است. این پژوهش در قالب سه بخش به بررسی شخصیت حضرت زهرا ( سلام الله علیها) و لزوم الگوگیری از ایشان و سیره تربیتی آن حضرت در خانواده و اجتماع می پردازد. فاطمه ( سلام الله علیها) در بیستم جمادی الثانی سال پنجم بعثت دیده به جهان گشود. ایشان دختر رسول الله، همسر علی ( علیه السلام) و مادر ائمه ( علیهم السلام) هستند و از طرفی کانون ارزشهای متعالی و دارای مقام عصمت اند. در رابطه با تربیت فاطمه ( سلام الله علیها) باید گفت هرگونه برنامه ای که راجع به تربیت و سازندگی ضروری بوده، توسط پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد ایشان پیاده شده است بنابراین فاطمه ( سلام الله علیها) تربیت یافته ای اسوه و الگو برای دنیای اسلام است. الگو و اسوه، واژه هایی هستند که خصلتهای ممتاز فکری، اخلاقی و فرهنگی را در خود جای داده، و از سوی دیگر رفتارهای متکامل انسانی را ارائه می دهند و اقتدا و پیروی را برای افراد جامعه لازم می شمارند. برخی از عوامل تأثیرگذار بر شخصیت الگوها عبارتنداز: وراثت، محیط درونی و خارجی، فطریات، عوامل غیبی و اختیار و.... آدمی هرگاه در حقانیّت راه و روش خویش شک و تردید داشته باشد به دنبال عینی کردن واقعیتها بر می آید. در زندگی امروزی که 1400 سال با زندگی فاطمه ( سلام الله علیها) فاصله دارد « اسوه پذیری غیر مستقیم» از آن حضرت به عنوان بهترین روش مورد استفاده قرار می گیرد. بدین معنا که حقیقت گفتار و رفتار ایشان را درک نماییم و با استفاده از سیره عملی و علمی آن حضرت وظیفه خود را در عرصه های فردی و اجتماعی و سیاسی و... دریابیم. در رابطه با سیره تربیتی حضرت در خانواده باید گفت: با توجه به اینکه ایشان در خانه پدری گرفتار مشکلاتی از قبیل سختیهای شعب ابی طالب، وجود زنان متعدد پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم) که به موقعیت فاطمه ( سلام الله علیها) حسادت می ورزیدند و موارد دیگر بودند با این حال در تمام مراحل همسنگر پدر بودنده و محبت خاصی نسبت به ایشان داشتند به طوری که فراتر از حد رابطه پدر و دختری بود و حتی لقب مادرِ پدر به ایشان داده شد. فاطمه ( سلام الله علیها) زندگی مشترک خود را در کمال سادگی و صمیمیت در اطاقی گلین که سقف آن از چوب خرما پوشانده شده و از صفایش نور خدا جلوه گر بود آغاز کرد و نسبت به همسر خود با وفا، رازدار و سازگار و همراه بود. فاطمه ( سلام الله علیها) نسبت به همه جهات تربیت فرزند نهایت دقت را داشتند و ارج نهادن به شخصیت کودک، توجه به نیازهای وی، پرورش حس خداپرستی، بازی و تحرک با فرزندان، رعایت عدالت در مورد فرزندان و... از جمله مسؤولیتهای حضرت فاطمه ( سلام الله علیها) نسبت به فرزندانش بود. فاطمه ( سلام الله علیها) با رعایت موازین شرعی در صحنه اجتماع و سیاست حضور داشتند. پوشیدگی نمود بارز فرهنگ فاطمی است، در برخورد با نامحرم نهایت دقت را داشتند. در مورد حقوق همسایگان بسیار توجه و تأکید می کردند. نقش فاطمه ( سلام الله علیها) در تبیین دین اسلام بسیار مهم و چشم گیر است. در این تحقیق بیشتر از کتابهای تاریخی مثل سیره الزهرا اثر محمد رضا عباس الدباغ، ناسخ التواریخ اثر محمد تقی سپهر، مناقب آل ابی ابیطالب اثر محمد بن علی بن شهرآشوب و... و همچنین کتابهای حدیثی مثل اهل بیت در قرآن و حدیث اثر محمدی ری شهری، نهج الحیاه اثر محمد دشتی و... استفاده شده است. کلیدواژه ها نیز عبارتنداز: سیره، تربیت، اخلاق، اسوه ، فاطمه زهرا ( سلام الله علیها).

عنوان این پژوهش تربیت دختران از دیدگاه اسلام می باشد. موضوع تربیت دختران و جایگاه آنها در اجتماع از دیرباز جزء موضوعات بنیادی و اساسی اسلام بوده است امروزه با رشد تکنولوژی و رویکرد دوباره بشر به مسئله دین و تربیت الهی موضوع تربیت فرزند و شیوه رفتار با آنها همچنان با اهمیت است. اگر دخترانمان با بهترین شیوه که همان شیوه و روش اسلام است تربیت یابند می توان ادعا کرد که ریشه بسیاری از نابسامانیها و کج رفتاریها ریشه کن می گردد. این پژوهش با هدف پاسخگویی به نیاز جامعه برای داشتن دخترانی سالم و دادن دستورالعمل های مفید برای کلیه کسانی که دست اندرکار تربیت دختران هستند انجام شده است. لذا علاوه بر خانواده ها، سایر نهادهایی که به نوعی با تربیت دختران سروکار دارند از جمله مدارس دخترانه نیز خواهند توانست از نتایج این پژوهش بهره مند گردند. این پژوهش در قالب شش فصل به مباحث ضروری در موضوع تربیت دختران می پردازد. تربیت به معنای پروراندن و فراهم کردن زمینه ها و عوامل برای به فعلیت رساندن و شکوفا نمودن استعدادهای انسان در جهت مطلوب است. مبانی و اصول تربیت دختران عبارتنداز: اراده و اختیار، اصل تعلیم پذیری انسان و گرایش های فطری که در نهاد تمام انسانها نهفته می باشد. رساندن دختر به مرحله رشد روانی و ایجاد روانی متعادل و داشتن اخلاقی نیک و آشنایی او با فنون و شیوه های زندگی از اهداف فردی، روانی و اخلاقی تربیت آنها به حساب می آید. تفاوت دختران و پسران بدان گونه است که وظایف و حقوق و مسئولیتها بین آنها تقسیم گردد. با توجه به ظلم و ستم ها فراوان که در برهه ای از زمان بر زنان روا می شد اسلام به دختران و زنان کرامت وارزش بخشید و آنها را موجوداتی با ارزش شمرد که برای اداره خود و نسل آینده از قدرت کافی برخوردارند. از جمله مراحل تربیت کودک، مرحله قبل از ولادت می باشد که شامل انتخاب همسر و دوران بارداری می گردد. دوران شیرخوارگی از حساس ترین دورانهاست که نیازمند تغذیه صحیح و توجه خاص به عواطف نوزاد می باشد. دوران کودکی از زیباترین دورانهای کودکان است و در مراحل نوجوانی و جوانی به واسطه بروز یک سری تغییرات از مراحل حساس زندگی دختران به حساب می آید. از جمله عوامل مؤثر در تربیت محیط های مختلف از جمله خانواده، مدارس، اجتماع، دوستان و...می باشد برخی از ضرورتهای تربیتی دختران در عصر حاضر توجه به علم آموزی، ازدواج و حجاب آنها می باشد که امروزه دختران در عرصه دانش اندوزی رشد چشمگیری داشته اند. شیوه پژوهش به اعتبار ماهیت و روش توصیفی است و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است. منابع مورد استفاده در این پژوهش کتب حدیثی مثل بحارالانوار از مرحوم مجلسی و وسائل الشیعه حر عاملی و کتب اخلاقی مثل کتاب بهشت جوانان از اسدالله محمدی نیا و اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی از امام علی ( علیه السلام) از زین العابدین قربانی و تعلیم و تربیت در اسلام از استاد مطهری استفاده شده است. و کتب روانشناسی و تربیتی مانند کتاب اسلام و تربیت دختران از علی قائمی. واژگان کلیدی در این پژوهش عبارتنداز: تربیت دختران، اصول تربیت، تربیت مذهبی دختران، بلوغ و ازدواج و عفاف دختران، و وراثت و محیط تربیت.

تحقیق حاضر در باب اعتقادات، شاخه امامت و ولایت و عنوان مودت فی القربی نوشته شده است. و در مقام پاسخ به یکی از اساسی ترین مسائل پیرامون امامت از آغاز رسالت پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) تا زمان غیبت امام مهدی ( عجل الله تعالی فرجه الشریف) یعنی مودت فی القربی می باشد مودت فی القربی به معنای محبت ودوستی نسبت به نزدیکان و خویشان پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلم) که عبارتند از حضرت علی ( ع) و حضرت فاطمه ( سلام الله علیها) و امام حسن و امام حسین و سایر ائمه اطهار ( علیهم السلام) از نسل امام حسین ( ع) می باشد. اهداف این تحقیق پایانی عبارتند از: 1- تبیین جایگاه حقیقی مودت فی القربی و شرایط و مراتب آن 2- پاسخگویی به شبهات پیرامون مودت فی القربی 3- ایجاد انگیزه برای کسب مودت و محبت اهل بیت ( علیهم السلام) 4- قرار گرفتن در زمره محبان واقعی اهل بیت ( علیهم السلام). در این پژوهش در بیان مودت و دوستی اهل بیت ( علیهم السلام) از متون و نصوص دینی قرآن کریم و روایات ائمه اطهار ( علیهم السلام) استفاده شده است. گفتنی است مودت فی القربی اجر رسالت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلم) قرار گرفته است و بر اساس روایات معتبر به نقل از اندیشمندان شیعه و اهل سنت مودت و محبت اهل بیت ( علیهم السلام) امری واجب شمرده شده که ثمرات آن عائد خود انسان ها می شود، زیرا آثار و فوائد آن حیات معنوی، اخروی و دنیوی انسان ها را تأمین کرده و راه سعادت و تکامل انسان ها را نشان داده و به سوی آن رهنمون می سازد محبت و مودت اهل بیت ( علیهم السلام) آن قدر با ارزش و مهم است که پیامبر اسلام حضرت محمد ( صلی الله علیه وآله وسلم) بر خلاف سایر انبیاء به استناد آیات قرآن اجر و مزد خود را محبت و دوستی نسبت به خاندان خویش معرفی می کند. در حالی که سایر انبیاء در مقابل رسالت خویش اجر و مزدی مطالبه نکرده و آن را به عهده پروردگار خویش واگذار می کنند. با این اوصاف مودت فی القربی با قبول ولایت و امامت ائمه ( علیهم السلام) و اطاعت و تبعیت از سیره و روش آن بزرگواران معنا پیدا می کند. در این تحقیق منابعی که مورد بررسی واقع شده در مباحث تفسیری و روایی، از منابع مشترک میان شیعه و اهل سنت می باشد؛ بویژه که مسئله مودت فی القربی مورد اختلاف شیعه و سنی است اکثر منابع از منابع دست اول و معتبر اهل سنت است. نتایج حاصل از این تحقیق: 1- شناخت و معرفت نسبت به چگونگی مودت و دوستی نسبت به ایشان. 2- بیان راه های کسب محبت اهل بیت ( علیهم السلام) و ایجاد آن در جوانان و نوجوانان 3- شفاف سازی محبت اهل بین(علیهم السلام) با پاسخ به شبهات آن ها 4- بیان آثار محبت اهل بیت ( علیهم السلام) و تفکیک آن به آثار اخروی و دنیوی.

موضوع این تحقیق آزمایش های الهی از دیدگاه اسلام است. آشنایی با چگونگی آزمایش های الهی در مورد اقوام و ملل گذشته از اهداف این تحقیق می باشد. آزمون ایمان بندگان از دیگر اهداف این نوشتار است چرا که ایمان در مشکلات محک می خورد و گاه با وفور نعمت ها انسان ها آزمایش می شوند. در این تحقیق سعی شده است علاوه بر قرآن از منابع روایی، اخلاقی، تفسیری و تا حد امکان از کتب دست اول استفاده شود مضاف بر اینکه از مراجع و منابع مربوط به این مطلب به قلم اندیشمندان بزرگ اسلامی نیز مدد گرفته شده است. از جمله: مکارم الاخلاق شیخ طبرسی(ره)، اصول کافی شیخ کلینی(ره) ، امتحان سنت الهی و عامل تکامل حسین شفاهی، آزمایش و امتحان انسان در قرآن سید جعفر موسوی نسب و... . نوع کار هم به شیوه تحقیق کتابخانه ای می باشد. خداوند متعال که می خواهد انسان ها ، به مرحله ای از رشد، تکامل و خودسازی برسند، که هیچ عاملی نتواند آنها را از روند تکاملی و از اهداف عالی انسانی شان باز دارد، مسأله آزمایش را سر راهشان قرار داده، زیرا مؤثرترین عاملی که جوهر و هویت حقیقی انسان را هویدا می کند و انسان را پرورش می دهد و در برابر پیشامدهای ناگوار، مقاوم و در مقابل مشکلات، پایدار و قدرت تحمل شدائد را در انسان بوجود می آورد، یا بی لیاقتی افراد کم ظرفیت را آشکار می کند؛ پشت سرگذاشتن آزمایش های سخت آفریدگار است. لذا این امر که جهان آفرینش میدان آزمایش همه ی انسان هاست و هیچ کس از این قانون عمومی الهی استثناء نشده است و برخلاف امتحانات بشری به منظور یادگیری و کشف مجهولات نیست بلکه برای آشکارشدن صلاحیت باطنی انسان و دریافت پاداش انجام می شود. آیات قرآنی درباره آزمایش در چهار گروه قرار می گیرد، و این سنت الهی ، در چهره های مختلف به سراغ انسانها می آید و فلسفه آزمایش های الهی شامل تربیت و تکامل انسان، تمییز، تمحیص، ظهور افعال و تنبیه و تأدیب می باشد. وسایل و ابزار آزمایش نیز مختلف است از جمله: مال، فرزند، انبیاء و... . همچنین آزمایش های الهی نقشی در تذکر و بیداری انسان، زدودن گناهان، بازگشت انسان، بهای جنت و... بر عهده دارد. ابتلاء برای کشف امری بر خداوند نیست، زیرا چیزی بر خداوند پوشیده نیست تا به واسطه امتحان کشف شود بلکه حکمت امتحان دو چیز است: بر شخص ممتحن معلوم می شود که دارای چه صفاتی است و بر دیگران نیز مرتبه این شخص معلوم می گردد. همچنین آزمایش های خداوند منافاتی با اختیار انسان ندارد و چندین دسته از آیات قرآن به روشنی گویای اختیار انسان است. انسان ها در مقابل امتحانات خداوند عکس العمل یکسانی ندارند و هر کس به میزان ایمان و بر اساس اعتقاداتش موضع خاصی می گیرد. از مهمترین عوامل پیروزی در برابر آزمایش های الهی می توان به صبر، یاد خدا، توجه به گذرا بودن حوادث، نیروی ایمان و... اشاره کرد. ابتلاء یک مقوله عمومی و جاری در تمام زمان ها و مکان هاست که تاریخ بهترین گواه بر عمومیت آزمایش های الهی می باشد. در نتیجه؛ گذرگاهی خطرناک تر و در عین حال لطیف تر از گذرگاه آزمایش نیست و انسان چنانچه از این سنت الهی پیروز و سربلند بیرون آمد برای ورود به عالم آخرت با سرمایه ای سنگین و حالاتی ملکوتی آماده می گردد و به هنگام ورود پاداش آن صبر و ایمان وبرخورد صحیحی که در برابر آزمایش های الهی داشته است را مشاهده نموده و مورد استقبال ارواح طیبه صالحان قرار می گیرد. بنابراین باید به دنبال یک سری راه کارهایی بود که از طریق تبلیغ آنان، روحیه صبر و استقامت و توکل را در میان جامعه ، خصوصاً قشر جوان زنده و تقویت کرد. واژه های کلیدی نیز عبارتند از: آزمایش ، ابتلاء، امتحان، بلاء، فتنه.