جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش تحت عنوان و موضوع، سیره اخلاقی، سیاسی و علمی امام سجاد ( ع) می باشد که با هدف آشنایی هر چه بیشتر با سیره اخلاقی، سیاسی و علمی امام سجاد ( ع) در صدد رفع بسیاری از ابهامامت مطرح شده از سوی برخی مورخین، مبنی بر کناره گیری حضرت از فعالیت های سیاسی و جهادی و فقط پرداختن به عبادت شدیم. همچنین سعی شده است به سؤالات مطرح شده در ابتدای تحقیق که از آن جمله چگونگی هدایت و رهبری شیعه، توسط امام سجاد ( ع) بعد از واقعه عاشورا و چگونگی شیوه تبلیغاتی و مبارزاتی امام در عصر پر اختناق اموی پاسخ داده شود. بنابراین در این تحقیق که در سه بخش نگارش یافته است، بر آن شدیم تا اولاً: رفتار و خصوصیات اخلاقی و عبادی امام، ثانیاً: سیره سیاسی امام سجاد ( ع) و نقش ایشان در مسائل زمان و ثالثاً: سیره علمی، تألیفات، شاگردان و معجزات و کرامات امام سجاد ( ع) را بیان کنیم. همچنین پژوهش مورد نظر، فاصله زمانی سال 60 هجری که سال وقوع حادثه جانگداز عاشورا و شهادت امام حسین ( ع) و به امامت رسیدن امام سجاد ( ع) می باشد تا سال 94 هجری که بنا به نظری سال و فات امام زین العابدین ( ع) می باشد را در بر می گیرد. بررسی تاریخ زندگانی امامان معصوم ( ع) و شرایط حاکم بر عصر هر یک از آنان نیازمند پژوهش در کتاب های تاریخی و روائی می باشد، لذا همچنان که در این پژوهش مشاهده می شود سعی شده است که با استناد بر آیات و روایات در صدد پاسخگویی به سؤالات و رسیدن به هدف مورد نظر بوده و جمع آوری اطلاعات از منابع روائی و تاریخی معتبر به روش کتابخانه ای صورت گرفته است. در این پژوهش سعی شده است که زندگانی امام سجاد ( ع) که در بحرانی ترین شرایط تاریخ اسلام عهده دار امر ولایت گردیدند و شیعه را از اضمحلال و نابودی نجات دادند، مورد بررسی قرار گیرد. ایشان براستی محراب نیایش را به میدان رویارویی با سیاست ها و تبلیغات امویان مبدل ساخته و از دعا که نرمترین شیوه گفتاری است، استفاده کرده و همچنین با شجاعت تمام از حریم شهیدان کربلا، دفاع کردند. امام سجاد ( ع) در علم، حلم، زهد، تقوا، بخشش، فصاحت، شجاعت و محبوبیت اجتماعی همچون اجداد طاهرینش سرآمد خلق بوده و در عصر حقوق پایمال شده انسانیت و شرافت و دیانت، رساله حقوق ایشان مایه پندآموزی همه ادیان شد و شاگردان بسیاری نیز در محضر ایشان تعلیم یافته و بهره مند شدند. از نتایج حاصل از تحقیق در سیره امام سجاد ( ع) اینکه، امام نه تنها از مسائل سیاسی روز در جامعه پر خفقان آن روزگار فاصله نگرفتند بلکه با شیوه ای کاملاً متمایز از امامان پیش از خود با توجه به شرایط سیاسی حاکم بر زمان، به هدایت و رهبری شیعه بعد از واقعه عاشورا پرداخته و شیعه را از زوال و نابودی نجات دادند. و شیوه دعا و مناجات را برگزیده و بسیاری از مطالب سیاسی، اجتماعی و اعتقادی را در قالب دعا به مردم منتقل کردند. این تحقیق شامل سه بخش کلی است که بخش اول آن از سه فصل تشکیل شده است و بخش های دوم و سوم نیز هر کدام درای سه فصل می باشند، که نام هریک از بخش ها و فصل ها به ترتیب عبارتند از: بخش اول: سیره اخلاقی و عبادی امام سجاد ( ع) فصل اول: تاریخچه ای کوتاه از زندگانی امام سجاد ( ع)، فصل دوم: سیره و ویژگی های فردی و اخلاقی امام سجاد ( ع)، فصل سوم: سیره عبادی امام سجاد ( ع). بخش دوم: سیره سیاسی امام سجاد ( ع) فصل اول: اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر امام سجاد ( ع)، فصل دوم: نقش سیاسی و اجتماعی امام سجاد ( ع)، فصل سوم: قیام های مهم عصر امام سجاد ( ع). بخش سوم: سیره علمی امام سجاد ( ع) فصل اول: سیره علمی امام سجاد ( ع)، فصل دوم: تألیفات امام و شاگردان و اصحاب ایشان، فصل سوم: معجزات امام. کلید واژه ها: امام، سیاست، معجزه، سجاد، علم.

مطالبی که در پیش رو دارید چکیده ای است از این پایان نامه با موضوع « شخصیت شناسی یاران امام زمان ( عج) » ، که از طریق بررسی اطلاعات ثبت شده قبلی در متون واسناد معتبر ودست اول ، به روش کتابخانه ای تهیه وتدوین گردیده است. واژه های کلیدی این تحقیق که شامل شخصیت ، شناختن ، یار، امام زمان ( عج) ،الگو ، الگوی رفتار، الگو سازی ،نایب ، خاص ،عام،استعداد،ظرفیت وتوان می باشد ؛ در قسمت کلیات توضیح داده شده است. اهداف ما به شرح زیر می باشد : 1- ترک عادت به غیبت امام عصر ( عج) . 2-معرفت وتوجه به امام عصر(عج) . 3-شناخت ویژگیهای یاران حضرت به منظور جهت یابی مسیر زندگی ( الگو سازی ) . 4- ارائه الگوهای رفتاری ( الگو پذیری ). 5- آگاهی بخشی وافزایش معلومات . 6- کسب معرفت در جهت یاری آن حضرت . 7- انجام وظیفه به عنوان یک منتظر واقعی . 8- تلاش در جهت پیشبرد اهداف امام ( عج) و یاران ایشان. 9-زمینه سازی ظهور آن حضرت و تشکیل حکومت واحد جهانی . 10- تحصیل رضای خداوند و خشنودی آن حضرت . این تحقیق ، پاسخگوی سوالات اصلی وفرعی ذکر شده در کلیات می باشد ؛ از جمله معرفی یاران حضرت مهدی ( عج) ، بیان ویژگی های آنان و اینکه در قرآن و روایات پیرامون آنها بحث شده است . همچنین امکان ارتباط با آن حضرت و نحوه یاری ایشان و اینکه زنان نیز می توانند در یاری آن حضرت نقش داشته باشند. دو فرضیه نیز به اثبات رسیده است : 1- شناخت خصوصیات یاران حضرت مهدی ( عج) می تواند گامی در جهت الگو دهی و اصلاح سیر زندگی انسان امروزی باشد. 2-با بررسی شخصیت یاران امام زمان ( عج) بهتر می توانیم شخصیت خود را برای یاری ایشان پرورش دهیم. برای رسیدن به اهداف مذکور به تحلیل و بررسی آیات ، روایات و زندگی نامه افرادی که در دوران غیبت صغری وکبری به نوعی امام زمان ( عج) را یاری رسانده اند ، پرداختیم. در بیان ویژگی های شخصیتی یاران حضرت مهدی ( عج) با توجه به آیات و روایات می توان گفت : همگی مومنانی خداجو، صالح، شایسته ، دارای نفوذ معنوی ، شیعه ، مخلص ، اهل عبادت و شب زنده داری ، عارف ، صاحب بصیرت ، معرفت ودرایت ، آگاه ومتعهد ، منظم ، عاقل و خردمند ، فروتن در برابر مومنان ومقتدر در برابر کافران ، صبور ، ولایت مدار ، پاسدار دین ، شهادت طلب،جانباز،شجاع ونیرومند ؛ که همواره به یاد امام و منتظر واقعی آن حضرت هستند. زنان نیز در نهضت بزرگ مهدی ( عج) جایگاه شکوهمندی دارند و درهمه مراحل انقلاب ، حضوری فعال خواهند داشت . آنان درتهیه مقدمات حرکت شرکت دارند و پس از پیروزی ، در اداره کارها به امام کمک می کنند . همچنین بانوان نمونه زیادی در طول تاریخ بوده وهستند که به نحوی در یاری رسانی حضرت نقش دارند، زنانی که نیروی معنوی وارزش والای خود را شناخته اندو از شخصیت ممتازی برخوردارند. با بررسی زندگی نواب خاص امام زمان ( عج) می توان گفت : همگی از ایمان ، تقوا ، بندگی ، تقیه و راز داری در بالاترین سطح برخوردار بودند ، نسبت به دیگران فهمیده تر ، عاقل تر و با درایت تر بودند ، دارای صبر ، مقاومت و عدالت در حد عالی و ممتاز بودند و داناترین فرد عصر خویش به شمار می رفتند ، مورد اعتماد مردم بوده ، زندگی معمولی و ساده ای داشتند. با توجه به شرح حال نواب عام که دراین مجموعه فقط به تعداد اندکی از آنان اشاره شده است ، می توان گفت : اکثر آنها در خانه ای آکنده از عشق اهل بیت علیهم السلام متولد شده اند و اصل ونسبی وابسته به خاندانی اصیل ومقدس داشته اند . پدر و اجدادشان از فرزانگان و دانشمندان بنام جهان اسلام که همه اهل دین ودانش وفضیلت به شمار می رفته اند ، بودند . آنان افرادی با هوش و با فراست بودند که با عنایت شدید به ارزش وقت و رعایت نظم در زندگی و با تلاش وپشتکار فراوان ، به تحصیل علوم مختلف اسلامی می پرداختند ، تا آنجا که برای حضور در کلاس درس اساتید بزرگ وجمع آوری احادیث به شهرهای زیادی هجرت می کردند ؛ بنابراین می توان گفت همگی عالمانی مفسر ، فقیه و محدث بودند و تالیفات فراوانی در زمینه های گوناگون داشتند وشاگردان با فضیلت وبرجسته بسیاری تربیت نمودند. عشق وعلاقه شدید به عبادت ، تهجد و دعا ، از آنان عابدانی پیوسته به یاد خدا ساخته بود. آنها باقداست ، پارسایی و طهارت روحی ؛ صاحب اخلاق نیکوی انبیا ، دارنده فضایل ومکارم ، صاحب کرامات ، مکاشفات و مقامات معنوی و مالک جمیع مناقب و مفاخر بودند . انسانهای جلیل القدر وعظیم المنزله ای بودند که با صبر ومقاومت ، زندگی ساده وبی آلایشی داشته ، به دنبال تمایلات نفسانی نبوده ، زرق وبرق دنیا در مقابل دیدگانشان بی ارزش بود. آنها با حسن معاشرت ، سخاوت ، نیکوکاری ، عطوفت ، صداقت ودستگیری از فقرا و بینوایان از جاذبه فوق العاده ای برخوردار بودند و اینگونه به مردم خدمت می کردند. آنها نسبت به اهل بیت عصمت وطهارت عشق شدید و محبت بسیار زیادی داشتند وهمواره برای حفظ شعائر می کوشیدند. آنها با معرفت به امام زمان ( عج) ویاد و توجه به آن حضرت ، برای ایشان دعا می کردند و توفیق ارتباط وزیارت جمال آن حضرت نصیب بیشترشان شده بود. در پایان باید گفت با مطالعه دقیق این مجموعه دریافتیم همانطور که انسانهای زیادی توانسته اند یار واقعی امام زمان ( عج) باشند ؛ پس ماهم می توانیم و باید بدانیم که وجودمان دارای استعداد و ظرفیت نا محدودی است که می تواند متحول شود ؛ پس باید با خود شناسی ، خداشناسی ، مبارزه با نفس و ساده زیستی به اهداف والایی خود که توفیق یاری امام زمان ( عج) و رسیدن به رضوان الهی می باشد، برسیم.

آنچه در پیش رو دارید اوصاف بهشت و بهشتیان را با قلمی ساده و روان نگاشته است و آنچه گفته می شود بر طبق آیات قرآن و تفاسیر قرآن می باشد خواننده با خواندن این تحقیق به تصویری از بهشت و نعمات و ویژگی های بهشتیان دست پیدا می کند و مطالبی که بر اساس تخیل نوشته شده است بدین وسیله رد می شود و در دنیای امروزی که عصر انفجار اطلاعات است شاید این تحقیق گامی کوچک برای محکم کردن عقاید مذهبی و اعتقاد به معاد باشد اعتقادی که بر سرتاسر زندگی افراد اثر می گذارد. چه بسا بعضی افراد که به خاطر بی اعتقادی به معاد در زندگی دچار پوچی گرایی و افسردگی شده اند. این تحقیق در سه بخش تدوین شده است نخست نعمات مادی بهشت را گفته زیبایی های بهشت، کاخ های بهشت، هوا و نور بهشت، موسیقی بهشت، خدمتگزاران بهشتی، قدح های بهشتی، لباس ها و زیورهای بهشتی و فصل دوم از بخش اول در مورد خوردنی ها و آشامیدنی ها صحبت کرده است که عبارتند از میوه های بهشتی آشامیدنی ها و شراب ها و نوشابه های بهشتی و شراب طهور. فصل سوم از این بخش به مسأله حوریان بهشتی اشاره کرده و ویژگی های خاص آنان را برشمرده است و اما بخش دوم از این پایان نامه به نعمات معنوی اشاره کرده و خواننده را در ضمن مطالعه به سیر آفاق و انفس می کشاند و بهترین نعمت بهشت ( لقاءالله) را توضیح می دهد و مراتب و اوصاف بهشت را بررسی می کند. و اما بخش سوم بهشتیان و محرومان از بهشت نام دارد در این جا سعی شده آنگاه که تصویری از نعمات مادی و معنوی بهشت در ذهن خواننده ایجاد شد ویژگی افرادی که لیاقت این نعمات را دارند، ذکر کند در این بخش کلیدهای بهشت، درهای بهشت، عوامل رفتن به بهشت ذکر می شود و سپس محرومان از بهشت معرفی می شوند این بخش آخر با بیان این ویژگی ها در طی سه فصل خواننده را آگاه می سازد و می فهماند که انسانی که در روزگار خود راه ابدیت را طی می کند برای حیاتی جاودانه باید توشه برگیرد و روح خفته انسان را بیدار می کند و خواننده را پس از اینکه در بخش اول و دوم به سیری در بهشت می کشاند، در بخش سوم تربت می کند و تعلیم می دهد. در پایان شایسته است که از کلیه عزیزانی که من را در تهیه این پایان نامه یاری نمودند تشکر کنم به خصوص استاد گرامی خانم فرزانه طالقانی که صبورانه مرا در نوشتن این پایان نامه گام به گام یاری کردند.

دین مقدس اسلام برترین پیام آسمانی را برای هدایت و سعادت انسان به ارمغان آورده است، و انبیاء الهی با تبلیغ دین و ارزش های دینی این وظیفه ی مهم را برعهده داشته اند و نیز از منابع دینی استفاده می شود که « پیام گذار دینی» کسی است که پیام دین را با استفاده از روش ها و ابزارهای مشروع به مردم می رساند و از کسی جز پروردگار جهانیان واهمه ندارد و اجر و پاداش کوشش های تبلیغی خود را نیز تنها از او امید دارد. هدف از این تحقیق بررسی شیو ه های کاربردی انبیاء در دوران های مختلف برای ارشاد مردم به یکتاپرستی می باشد؛ تا از این رهنمون متولیانِ فرهنگی - دینی در جامعه ی کنونی بهره کافی را ببرند. در این تحقیق از منابعی همچون قرآن کریم، بحارالانوار و کتاب هایی پیرامون موضوع با عنوان « گام هایی در راه تبلیغ»، « سیره تبلیغی پیامبر اکرم « صلی الله علیه وآله وسلم»»، « انقلاب فرهنگی و تبلیغی»، ... و منابع ارزشمند دیگری در زمینه تبلیغ استفاده شده است. روش در این تحقیق کتابخانه ای بوده، به این صورت که در ابتدا با جمع آوری مطالب پیرامون تبلیغ و اهمیت و ضرورت آن در جامعه، به عنوان مقدمه؛ به بیان اصل موضوع - روش های تبلیغی انبیاء - در طول تاریخ و براساس زمان ظهور انبیاء مختلف پرداخته، و در ادامه به مناسبت سال پیامبر اعظم«صلی الله علیه وآله وسلم» روش تبلیغی ایشان در مراحل مختلف و سپس در فصلی دیگر چند نمونه از شیوه های تبلیغی ایشان در شرایط گوناگون بطور مفصل تدوین شده است و در پایان فصلی با عنوان « خصوصیات روحی و رفتاری پیامبران در تبلیغ» به بررسی ویژگی های لازم برای یک مبلغ در مسیر هدایت افراد پرداخته است. در نتیجه به این مطلب دست یافتم که تنوع شیوه هایی که در سیره انبیاء مطرح شده، ناشی از مخاطبان گوناگون و شرایط مختلفی است که فرا روی هر پیامبر قرار گرفته است: لذا بر مبلغان دین و کلیه ی متولیان فرهنگی لازم است با مراجعه به این سیره، شیوه ی بیان معارف عمیق دینی را از ایشان بیاموزند زیرا که از تمام روش ها و تاکتیک های مؤثر در شرایط مناسب برای نفوذ در دل های بیخبران استفاده می کردند.

انسان موجودی است اجتماعی که برای رسیدن به سعادت حیات اجتماعی نیازمند الگو و اسوه ای حسنه می باشد که بتواند با پیروی از او عقل و فطرت خود را شکوفا سازد و زمینه خوشبختی خویش و جامعه اش را فراهم نماید. برای رفع این نیاز حیاتی خداوند رسول خود را به عنوان الگو و اسوه حسنه در همه عرصه های زندگی معرّفی می نماید. بر این اساس کسانی که خواهان رسیدن به سعادت اجتماعی و فردی هستند باید تمام ابعاد شخصیت آن حضرت را مورد تحقیق قرار دهند. با توجه به نسبی بودن آسیب و متفاوت بودن آسیب های اجتماعی در هر جامعه ، بسته به مبانی و ساختار فرهنگ ، عقاید ، اصول و قوانین جوامع ، ما در این نوشتار در ابتدا به بیان جامعه سالم از منظر پیامبر ? تا تفاوت اصول جامعه نبوی با جوامع غربی نمایان شود و به شناسایی بهتر آسیب ها در جامعه دینی دست یابیم . بررسی آسیب های عصر جاهلیت در زمینه های مختلف فرهنگی ، اعتقادی ، سیاسی ، اقتصادی و اقدامات پیامبر اکرم ? برای رفع آنها از جمله راه های شناسایی آسیب های اجتماعی و پیشگیری و درمان از منظر پیامبر اکرم ? می باشد . بوجود آمدن جامعه سالم و به دور از هر گونه آسیب که سعادت بشر را تضمین می کند ، از هدفهای اصلی خداوند در ارسال رسل بوده است . پیامبر اکرم ? هم به عنوان آخرین رسول برگزیده الهی این وظیفه خطیر را بر عهده داشتند و توانستند با تعالیم وحیانی و الهی جامعه سراسر آسیب و اختلال عصر جاهلی را به جامعه ای سالم تبدیل کنند . یکی از عوامل اصلی موفقیت پیامبر اکرم ? در برخورد با آسیب های اجتماعی در برابر جامعه شناسان غربی این بود که ایشان به بررسی علل اصلی آسیب های اجتماعی از دیدگاه دین در جنبه های مختلف فردی و اجتماعی پرداختند و همین امر ایشان را در رفع ، پیشگیری و درمان آسیب ها یاری نمود . مسئله ای که جوامع غربی از آن غفلت نمودند و همین امر سبب عجز آنها در درمان آسیب های اجتماعی شده است . این نوشتار در چهار بخش تنظیم یافته است : در بخش اول معنای آسیب و آسیب های اجتماعی در لغت و اصطلاح مورد بررسی قرار گرفته و به بیان ترادفات آسیب و آسیب های اجتماعی از منظر پیامبر و جامعه شناسان پرداخته شده است . در بخش دوم به تبیین جامعه سالم از منظر نبوی ? پرداخته شده و آسیب های عصر جاهلیت و اقدامات پیامبر در جهت رفع آنها بیان شده تا از این طریق مبانی جامعه سالم از منظر پیامبر اکرم ? روشن شود . در بخش سوم به بسترها و عوامل پدید آورنده آسیب های اجتماعی از منظر قرآن و پیامبر اکرم ? و جامعه شناسان غربی اشاره شده است تا تفاوت دیدگاه های پیامبر ? در بیان آسیب ها با جامعه شناسان غربی مشخص گردد . در بخش چهارم بعد از ذکر انواع آسیب های فردی و اجتماعی در زمینه های مختلف اخلاقی ، روانی ، جسمی ، خانوادگی ، اقتصادی و سیاسی به راه های درمان آنها اشاره شده است . در آخر این بخش هم به اقدامات اسلام از قبیل کارکرد اصول و فروع دین ، قوانین کیفری و آموزه های اخلاقی نظیر توبه ، عفو و بخشش و دعا و نیایش و اصلی مهم و مستمر برای پیشگیری از آسیبها در جامعه اسلامی یعنی ولایت و رهبری امامان معصوم ? اشاره شده است . از جمله منابع دسته اول که سنت و سیره پیامبر اکرم?را بیان کرده است امور زیر می باشد : منابع دست اول روایی مانند : ( مجموعه ورام ابن ابی فراس) ، ( بحارالانوار، محمدباقر مجلسی) ، ( جامع الصغیر فی احادیث البشیر النظیر سیوطی) ، ( محجه البیضاء فیض کاشانی ) ، ( ثواب الاعمال و عقاب الاعمال شیخ صدوق) . کتابهای تاریخی مانند : ( تاریخ طبری) ، ( سیره النبویه ابن هشام)،(مجمع البحرین طریحی) ، ( صحیح مسلم بخاری) ، ( فتوح البلدان بلاذری) ، ( مروج الذهب سیوطی) . همچنین چون موضوع مورد نظر بررسی آسیبها در جامعه می باشد لازم است علاوه بر سیره رسول اکرم ? به کتابهای جامعه شناسی در زمینه بیان آسیبها توجه شود. از جمله : ( آسیب شناسی اجتماعی، رحمت الله صدیق سروستانی)، ( زمینه های فساد در جامعه و درمان آن، علی اکبر بابازاده) ، ( پیشگیری از وقوع جرم ، جعفر رشادتی) واژگان کلیدی: گناه- جرم- آسیب- انحراف- فساد- ناهنجاری- آسیبهای اجتماعی- کجروی اجتماعی- پیامبر-پیشگیری.