جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رمز موفقیت زندگی حضرت علی ( ع) و حضرت فاطمه ( س) از بعد اجتماعی – خانوادگی با هدف آشنایی با سیره و روش زندگی آنان و الگوپذیری خانواده ها از اعمال و گفتارشان برای استحکام و پایدری نظام خانواده « موضوع تحقیق» واقع شده است. معرفی شخصیت این بزرگواران و ذکر فضایل قبل از ولادت، هنگام ولادت تا شهادت پس از شهادت بسیار حائز اهمیت است. مسئله تفاهم اساسی ترین و برجسته ترین مفهوم موفقیت است؛ شکل گیری آن در دوران تربیتی و دوران نوجوانی می باشد، بر خلاف گفتار و پندار بعضی مردم که تفاهم را در مسئله ازدواج می دانند ولی این مطلب درست نیست و ( تفاهم) تبلور آن در ازدواج است، و این ها مسائلی است که در بخش اول مورد بحث قرار گرفته است. در بخش دوم موفقیت را از نظر لغوی و اصطلاحی تعریف کرده؛ موفقیت از نظر لغوی: توفیق و از نظر اصطلاحی: خود را به ساحل نجات رساندن بیان کرده اند و مشخص شده که موفقیت ذاتی نیست؛ بلکه اکتسابی است و هر فردی با سعی و تلاش می تواند به سعادت و خوشبختی راه یابد. اما از آن جا که انسان طالب خوشبختی و موفقیت است، مناسب دیدم که توجهی به نظریات قرآن کریم و روایات، علم اخلاق، علم روان شناسی و جامعه شناسی داشته تا موفقیت را در چه چیزهایی خلاصه نموده اند و از نظر آنان موفق واقعی کیست؟ و چه معیارهایی را ملاک موفقیت می دانند؟ برای مزین کردن تحقیق به قرآن مجید و روایات رجوع کرده، ملاک و معیارهای موفقیت در زندگی مشترک را این گونه برداشت کرده ایم که: انتخاب همسر شایسته، مسئله هم کفو بودن زوجین، تواضع صداقت، کم توقعی، تقوی، وفای به عهد، همکاری، گذشت و ... . با مطالعه کتب اخلاقی درصدد کشف ملاک های موفقیت انسان از این دیدگاه پرداخته شد که آنان معیارهای موفقیت را: ذکر و یاد خدا، علم و دانایی، تفکر، تسلیم و رضا، دلبستگی به زندگی جاویدان، شکیبایی، اخلاق نیک و ... . بعد به نظریات علم روان شناسان و جامعه شناسان توجه کرده و ملاک ها و معیارهای قابل قبول برای رسیدن به موفقیت را این طور شناسایی کردیم: ارتباط متعالی، انتخاب و تصمیم گیری، باور داشتن خود و دیگران، قناعت، حرکت در مسیر تعادل، امید و انتظار و ... . البته ناگفته نماند که رموز موفقت بعضی از دیدگاه ها مشترک می باشد ولی به خاطر اختصار از بیان آن برای دو دیدگاه صرف نظر شده است. بنابراین معنویت، رمز مشترک و ملاک موفقیت تمامی دیدگاه هاست. و در پایان سخن این تحقیق به طور فهرست آور موفقیت های حضرت علی ( ع) و حضرت فاطمه ( س) بیان شده که عبارتند از: معنویت و انسانیت، گذشت، ایثار، زهد، ساده زیستی و ... . مطالب مندرج شده در حدود 168 برگه با استفاده از کتب معتبر و استدلال به آیات قرآن و روایات شیعه به روش کتابخانه ای، خلاصه نویسی و نقل مستقیم و غیر مستقیم جمع آوری شده است. آنچه در پایان این مسائل حائز اهمیت است این که، نسل جوان با توجه به هجمه های امروزه، تغییر و تحول زندگی ها، ناپایداری نظام خانواده در جوامع غربی و تسری آن به جوامع شرقی ایجاد مشکلات فراوانی کرده که لازم دانسته شد برای دوری از این گونه مشکلات به چند راه کار اساسی دقت شود: 1-تبادل عاطفی در برابر انجماد عاطفی 2- تفاهم در برابر تخاصم 3- مشارکت در برابر مفارقت 4- معنویت و تفاهم پایدار کلمات کلیدی: زندگی موفق- تفاهم- معنویت

این پایان نامه تحت عنوان « عدالت اجتماعی از منظر امام علی(علیه السلام) به بحث پیرامون مسائلی از جمله چیستی عدالت، تبیین مفهوم عدالت اجتماعی در بیان علوی، اصول عدالت اجتماعی از نگاه حضرت، بیان سیاست های امام علی(علیه السلام) در راستای اجرای عدالت و نیز به طرح ابعاد، موانع، زمینه ها و آثار اجرای عدالت اجتماعی می پردازد. مطالب این تحقیق تکیه بر معارف ارزشمند نهج البلاغه و دیگر سخنان امیرالمؤمنین و نیز برخی آیات و روایات دارد. ضرورت این تحقیق هنگامی آشکار می شود که بدانیم عدم شناخت مباحث مربوط به عدالت، خود یکی از عوامل وجود بی عدالتی در جامعه می باشد. همچنین در این تحقیق رسیدن به اهداف خاصی مورد نظر است. از جمله تبیین دقیق مفهوم عدالت اجتماعی از دیدگاه حضرت علی(علیه السلام) و بهره گیری از سیاست های امام در اجرای عدالت. عدالت در لغت، به معنای دادگری و در اصطلاح به معنای دادن حق به صاحب حق و نیز هر چیزی را در جای خود نهادن است. برخی از مترادف های عدالت عبارتند از: قسط و مساوات و نیز دو واژه ظلم و تبعیض از جمله متضادهای واژه عدالت می باشند. عدالت در ابتدا به دو نوع فردی و اجتماعی تقسیم می شود و عدالت اجتماعی نیز که موضوع این تحقیق است به انواع مختلف از جمله عدالت سیاسی، اقتصادی، قضایی و فرهنگی قابل تقسیم است. در تبیین مفهوم عدالت اجتماعی، اهمیت جامعه در اسلام مطرح است. طوری که بسیاری از احکام اسلام به روال جمعی تنظیم شده است. اجرای عدالت نیاز به شرایط و زمینه هایی دارد. از جمله رعایت حقوق انسان ها، تأمین نیازهای عمومی و اساسی مردم، برخورد قاطع با عدالت گریزان و نظارت بر عملکرد کارگزاران حکومت. از جمله موانع تحقق عدالت اجتماعی نیز می توان تبعیض، سودجویی و هرج و مرج اجتماعی را ذکر کرد. دوام حکومت، اصلاح مردم و از بین رفتن فقر و ناداری در شمار مهم ترین آثار اجرای عدالت اجتماعی می باشد. همچنین توجه به دو نکته که در متن تحقیق به اثبات خواهد رسید نیز ضروری به نظر می رسد. 1- رهبری جامعه به عنوان رکن اصلی حکومت با تقویت ملکه عدالت در درون خود و نیز رفتار قاطع با عدالت گریزان و همچنین اعمال سیاست های دقیق می تواند نقش بسیار مؤثری در اجرای عدالت داشته باشد. 2- اصلاح مردم در گرو اجرای دقیق عدالت است و تا وقتی در جامعه بی عدالتی باشد انتظار اصلاح کامل مردم نیز بی فاید خواهد بود. روش تحقیق در این پژوهش بر اساس نگرش « تاریخی- کاربردی» و بر اساس راهبردها « توصیفی» و البته تا حدودی تحلیلی و از جهت راهکارها از نوع « کتابخانه ای- ترکیبی و سیستمی» می باشد. منابعی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته، عبارتند از: نهج البلاغه، کتاب های تفسیری مانند مجمع البیان و نمونه، کتاب های روایی مانند غررالحکم، وسائل الشیعه و بحارالانوار، لغت نامه ها مانند مجمع البحرین، لسان العرب و دهخدا و سایر کتب و مقالاتی که منعکس کننده دیدگاه های صاحب نظران در این مقوله می باشد. کلید واژه های این تحقیق نیز عبارتند از: عدالت، عدالت اجتماعی، جامعه، مساوات، حق و ظلم.

عنوان تحقیق پایانی « بحران معنویت در جامعه» است. بحران معنویت یعنی دین گریزی و روی گردانی از ارزش های اخلاقی و انسانی و اسلامی. با آن که حس حقیقت شناسی و شوق سعادتمندی در همه افراد بشر موجود است، ولی دیو نفس، او را فریب داده و بادهای غرور و نخوت و خودپسندی، وی را به وادی هولناکی سوق داده است که خود و خدای خود را فراموش می نماید و از معنویات گریزان است. در این تحقیق به بررسی علل پیامدها و راه های مهار بحران معنویت در جامعه می پردازیم. این بحران در صورتی به وجود می آید که انسان توجهی به ارزش های الهی نداشته و مرتکب جرایم و گناهان فردی و اجتماعی گردد. اگر این بحران مهار نشود پیامدهای سوئی برای خانواده و جامعه به وجود می آید. ولی با غلبه بر بحران معنویت و حاکم شدن ارزش های الهی و هنجارهای اسلامی در جامعه و شناخت راه های جلوگیری از گناه، زمینه گرایش به اخلاقیات و معنویات و دوری از عوامل بحران فراهم خواهد شد که آگاهی نسبت به این موارد و انس با ارزش های معنوی و دوری از وسوسه های شیطانی از اهم اهدافی است که مورد نظر در این تحقیق می باشد. از آیات و کتب روایی مانند نهج البلاغه و بحارالانوار و اصول کافی و از تفاسیر مانند تفسیرالمیزان و مجمع البیان و از کتب اخلاقی استفاده شده است. تحقیق از نوع کاربردی است و به قصد حل و رفع مشکل انجام می شود و مبحث مورد نظر به صورت توصیفی و تحلیلی است و از روش کتابخانه ای استفاده شده است. واژگان کلیدی عبارتند از: بحران، معنویت، اسلام، ارزش، هنجار، دین، گمراه، فساد، چالش، انحراف.

پیدایش تشیع، پیدایش به معنای سرمنشأ و واژة تشیع به معنای پیروی و یاری کردن است. تشیع در اصطلاح، یعنی: اعتقاد به مقدم بودن حضرت علی ( علیه السلام) بر دیگران در مسألة خلافت. فرضیه اصلی این کار تحقیقی، اثبات این مسأله است که شیعه توسط شخص پیامبر اکرم ( ص) به جامعه اسلامی معرفی شده است. فرضیه فرعی نیز، اثبات نادرست بودن نظریاتی است که پیدایش تشیع را به ایرانیان و یا عبدالله بن سبا نسبت به دهند. نتیجه نهایی که در این کار تحقیقی حاصل شد اثبات فرضیات موجود و پاسخ به سؤالات مهم در این زمنیه بود. این سؤالات عبارتند از: اولین بار چه کسی از تشیع سخن گفت؟ چگونه وصایت و جانشینی علی ( علیه السلام)، رهبر تشیع اثبات می گردد؟ سقیفه کجاست و در آن جا چه اتفاقاتی روی داد؟ پس از ماجرای سقیفه، یاران نزدیک پیغمبر مانند ابوذر، سلمان و عمار چه کردند؟ تشیع در چه زمانی علنی شد؟ پاسخ این سؤالات به طور مختصر چنین است؛ اولین بار، پیغمبر از علی و شیعیانش سخن گفت. در این راستا به احادیثی که توسط پیغمبر دربارة علی و شیعیانش بیان شده، به طور مختصر پرداخته شده است و از آنجا که اثبات وصایت علی ( علیه السلام) نیز مسأله ای ضروری است، در ادامه به چند آیه و حدیث مهم که این مطلب را اثبات می کند پرداخته شده است. سقیفه، مکانی است که در روز فوت پیغمبر اکرم، جماعتی در آن گرد آمدند و خودسرانه با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند. شبهات اصلی درباره پیدایش تشیع عبارتند از: 1)پیدایش تشیع توسط عبدالله بن سبا. 2)شکل گیری تشیع توسط ایرانیان. بی پایه بودن این دو نظریه با مراجعه به تاریخ و کتب حدیث اثبات می شود، لکن شبهه اول با وسعت بیشتری مورد تحلیل قرار گرفته، چراکه این نظریه توسط بسیاری از دانشمندان مخالف شیعه مورد قبول قرار گرفته و در مبحث پیدایش تشیع بدان تکیه می شود. نهایتاً مقام چند تن از عزیزان پیغمبر معرفی شده؛ فاطمه ( علیها السلام) دختر بزرگوار آن حضرت و چند تن از یاران نزدیک پیغمبر مانند سلمان، ابوذر و عمار. تا با بررسی سخنان ایشان پس از ماجرای غصب خلافت. از طرفی مشخص شود که تشیع در چه زمانی علنی شد و از طرف دیگر اولین پرچم داران تشیع معرفی گردند. در این کار تحقیقی از روش کتابخانه ای استفاده شده است چرا که موضوع تاریخی تحقیق چنین ایجاب می کرد و با توجه به امکانات موجود تلاش شده تا از تمام منابع در دسترس استفاده گردد.

نقش رسول خدا در بنیان تمدّن و فرهنگ اسلامی، عنوان نوشته ای است که پیش رو دارید، و آن چه در این رساله مد نظر بوده است نشان دادن نقش اساسی رسول اعظم در ایجاد و تحکیم حکومت اسلامی است. سال 1385 سال پیامبر اعظم – صلی علیه و اله و سلم- بود شبهات زیادی در مورد پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلّم- و اسلام وجود دارد به دلیل پاسخ دادن به این شبهات ونیز به دلیل نشان دادن جایگاه اساسی پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلّم- در اسلام و رنج ها و زحمت هایی که در راه تحکیم آن کشیده ا ند و نیز عوامل دیگر مانند حفظ دین مبین اسلام از خرافات و عقاید باطله من را بر این داشت تا این رساله را بنویسم . گر چه در مورد پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلّم- اسلام تحقیقات فراوان شده است اما با این عنوان پیشینه ی چندان طولانی ندارد. با در نظر گرفتن موارد فوق به بررسی زندگانی رسول اعظم با مطالعه ی منابع دست اول از تواریخ پرداختیم، تا بتوانیم آن چه که مد نظر است بیان نمائیم. به طور کلی این تحقیق، در پی پاسخ دادن به این سؤال کلی است که عرب جاهلی با عرب بعد از اسلام چه تفاوت هایی کرده است؟ و این تفاوت ها مدیون رنج کشیدن و صبر و بردباری چه فردی است؟ همچنین بررسی اقداماتی که رسول عزیز در برقراری حکومت اسلامی انجام داده اند. دین اسلام کامل ترین دین است گر چه قبل از آن پیامبران اولوالعزم دیگری نیز مانند شریعت حضرت موسی - علیه السلام- و حضرت عیسی - علیه السلام-بوده است اما دین اسلام کامل کننده ادیان دیگر بوده و تمامی اعمال و رفتار انسان ها را به وسیله خاتم الانبیاء برای بشر به ارمغان آورده است. به همین خاطر باید به بیان این مطالب می پرداختم که دین رسول اعظم - صلی الله علیه و آله و سلّم- قبل از اسلام چه بوده است و چه تأثیری در دین اسلام داشته است.

وضوعی که این مجموعه پیرامون آن گردآوری شده است « بررسی غزوات پیامبر ( اهداف و انگیزه ها) در گسترش دین اسلام» می باشد . به بیان دیگر در این تحقیق سعی شده است اهداف و انگیزه های پیامبررا از انجام این غزوات بررسی کرده و نوع تاثیر آن در گسترش دین اسلام بیان شود . امروزه مخالفان اسلام به ویژه دنیای مسیحیت و کلیسا سعی دارند اسلام را دین جنگ طلب معرفی کرده و به ملت ها القاء کنند که دین اسلام با شمشیر پیشرفت کرده و حتی بعضی از مسلمان نماها نیز به این دروغها دامن زده و مثلاً می گویند اسلام با شمشیر علی و مال خدیجه پیش رفته است . در این پژوهش سعی شده جوابی به این شایعات داده شود و همچنین سئوالات دیگری نظیر اینکه آیا جنگهای پیامبر ابتدایی بوده یا دفاعی و علت جنگهای پیامبر چه بوده است را بررسی کرده تا حدامکان پاسخ دهیم . همچنین 27 غزوه ی پیامبر ، یک به یک با شرح و توضیح بیان شده است که شامل تاریخ وقوع غزوه ، علت و شرح ماجرا ، تعداد لشکریان دو طرف ، نتیجه جنگ ، تعداد و سرنوشت اسیران و غنائم جنگی و .... می باشد . در این پژوهش غزوات پیامبر اسلام براساس سال وقوع آنها ، تنظیم شده و همه ی آنها منتهی به جنگ و خونریزی بین طرفین نمی شده است بلکه بیشتر غزوات به صورت یک تعقیب و گریز و یک مانور جنگی بوده است . از میان غزوات سال دوم و سوم هجرت که از غزوه ودان تا حمراء الاسد را شامل می شود فقط غزوات ودان ، بنی قینقاع و احد منتهی به جنگ شده و بقیه که حدود نه غزوه است فقط به تعقیب از طرف مسلمانان و گریز دشمن ختم شده است که عبارت است از ودان ، بواط ، عشیره ، سفوان ، بنی سلیم ، سویق ، غطفان ، بحران ، حمراء الاسد . غزوات سال چهارم و پنجم هجرت از غزوه بنی نضیر تا بنی قریظه است که باز هم در سه غزوه بنی نضیر ، بنی قریظه و خندق مسلمانان با دشمن درگیر شدند و غزوه های ذات الرقاع ، دومه الجندل ، بدر الموعد بدون درگیری به پایان رسید . غزوات سال ششم و هفتم هجرت از غزوه بنی لحیان تا خیبر را شامل می شود که در غزوات ذی قرد ، بنی مصطلق و خیبر افرادی از دو طرف کشته شدند ولی غزوه های حدیبیه و بنی لحیان بودن جنگ و خونریزی به اتمام رسید . آخرین غزوات پیامبر که در سالهای هشتم و نهم هجرت واقع شد که از فتح مکه تا غزوه تبوک است . مسلمانان در غزوه تبوک بدون برخورد با دشمن به مدینه بازگشتند ولی در فتح مکه و حنین و طائف با دشمن وارد نبرد شدند و از دو طرف ، افرادی کشته شدند . البته لازم به ذکر است که غزواتی هم که بدون درگیری با دشمن به سرانجام می رسید نوعی پیروزی مسلمانان به شمار می آید . زیرا دشمن به جهت آگاهی از قدرت ایمان مسلمانان میدان را خالی می کرد و از طرفی پیامبر در این سفرها با قبایل مختلف پیمان صلح و برادری می بست . بنابراین باز این اسلام بود که روز به روز گسترش پیدا می کرد و به گوش جهانیان می رسید. واژگان کلیدی : غزوه ، سریه.

در این تحقیق از جهاتی به بعد علمی امام ( ع) می پردازد واز سوی دیگر نیز نقش وتاثیر آن حضرت را دراحیاگری مباحث کلامی بررسی می کند , که به برخی از آن هابه طور مختصر اشاره می شود: چگونگی بحث در اعتقادات , ارائه دلایل منطقی برای متقاعد کردن مردم وچگونگی رفع شبهاتی که در مسائل مختلف به وجود آمده است.و نیز نقشی که حضرت در تقریب بین ادیان ایفا کردندوهمچنین با وجود فرق فکری مختلف در عصر امام , حضرت توانستند باعث سالم سازی افکار وتعد یل فرقه های کلامی شوند. از جمله دستاورد های شکوهمند حیات علمی ومعنوی امام رضا(ع) که میتواند در جامعه امروز , چراغ راه پژوهشگران و محققان باشد و,می توان به این موارد اشاره کرد : 1- امر به تعقل2- توجه به فلسفه احکام3- بررسی وواکاوی پدیده ها و اندیشه های علمی 4- شکیبایی در راه هدف 5- تربیت نخبگان 6- پرهیزاز بحث و جدل ومناظرات بی ارزش. عصری که امام رضا(ع) در آن به سر می برند از جمله دوره هایی است که بحث های کلامی از سوی گروه های گوناگون فکری وجود داشته است . به گونه ای که این عصر را باید اوج فعالیت های فرقه های کلامی دانست . زیرا مأمون با گرایش به فرقه اعتزال که ماهیت عقل گرایانه داشت , زمینه مناسب را تقویت می کرد. آنچه باعث گستردگی نهضت کلامی در عصر امام رضا ( ع) شده عوامل متعددی است از آن جمله : ترجمه کتب یونانی برای رویارویی با متون ناب اسلام و مشتبه کردن امور دینی بر مردم با قالب های تفکر عقلانی ومنطقی می باشدزیرا این ترجمه ها تمامأ توسط مسیحیان , بت پرستان و غیر مسلمانان انجام می شد و آشفتگی فکری وعقیدتی که جامعه شیعه را با تشتت مواجه کرده و مسافرت های امام ( ع) برای مناظره با مخالفان نمونه ای از تلاش های آن امام همام در مبارزه باغرض ورزی های معاصران عصرخود می باشد. آنچه که در تمام مناظرات امام رضا ( ع) به چشم می خورد این است که:این مباحث حول محورهای علمی ودینی مانند شبهات مذاهب مختلف چون واقفیه,جبریه و000 می باشد وهمچنین مناظراتی که با سران ادیان همچون جاثلیق , رأس الجالوت و0000 در شهر ها وکشورهای اسلامی برگزار می شد که همه نشان از احاطه ی علمی امام ( ع) درتمام مسائل مادی ومعنوی بوده است . تا آن جا که این احاطه علمی سبب کناره گیری و خضوع صاحبان ادیان در برابر علم امام ( ع) شد که مامون را در هدف پنهان خود ( خدشه دار کردن مقام ومنزلت امام(ع) ) نا کام گذاشت. از نکات دیگر حائز اهمیت در این پژوهش آن است که نگارنده سعی نموده است در بیان مطالب بیشتر از منابع دست اول و به ندرت منابع دست دوم استفاده نماید ودرتلفیق وتبیین مطالب بیشتراز روش جمع‎آوری اطلاعات کتابخانه ای وترکیبی استفاده نموده است. و نیز کلید واژگان این تحقیق علم کلام ، شیعه ، اشاعره ، مرحبه ، منزله بین المنزلتین ، قیاس و استحسان می‎باشد.

اندیشه مهدویت و انتظار از جمله بنیانهای فکری اسلام و مورد اتفاق همه ادیان الهی است عطش عدالت در نهاد بشر و سرخوردگی های او از وضعیت عمومی جهان و توجه به وعده های ادیان درباره آینده تاریخ ، جلوه ای از جایگاه و اهمیت این اعتقاد است . مکتب شیعه در این عرصه ، سخنی روشن تر دارد؛ چرا که موعود خود را زنده و ناظر می داند و در انتظار ظهور حیات بخش اوست . از دیدگاه تاریخ ؛ فلسفه امید و انتظار در مذهب شیعه ، رمز بقای این مذهب در طول تاریخ اسلام ، اتصال شیعه به امام و در واقع نوعی تکامل و راهگشایی است . و از دیدگاه عقیدتی ، انتظار دارای ابعاد توحید ، نبوت ، قرآن ، امامت ، عدل و معاد است زیرا فرج امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه و شریف ) فقط به قدرت الهی تحقق پیدا می کند و رسالت امام مهدی ( علیه السلام) استمرار راه پیامبران و ائمه معصومین ( علیهم السلام ) در برپایی حکومت عدل الهی و مبارزه با طاغوتها است و انتظار ظهور در واقع نوعی مبارزه با مستکبران است و این ممکن نیست جز با تمسک به احکام اسلام و معارف قرآن و اجرای دستورات شرع مقدس است وبا ظهور امام ، ظالمان و ستمگران به سزای اعمال خود می رسند و از دیدگاه فلسفه عملی ، منتظران باید دیندار ، پارسا ، مقید به مکتب و خط مکتب ، آمر به معروف و ناهی از منکر و آمادگی نظامی داشته باشند و از دیدگاه فلسفه اجتماعی ، انتظار نه تنها عاملی برای رکود و واپس ماندگی نیست ، بلکه عامل اساسی در جهت تلاش و سازندگی آینده بشریت صبر و تحمل و پایداری در برابر رهبریهای فاسد و مبارزه با فساد است و از دیدگاه فلسفه تربیتی و روان شناختی با توجه به روایات اهل البیت ( علیهم السلام ) و نیز منابع غربی ، به بررسی آثار تربیتی ،اخلاقی و روان شناسی انتظار پرداخته می شود . انتظار علاوه بر رویکرد عاطفی دارای رویکردهای معرفتی ، اجتماعی ، اخلاقی و فردی است . گسترش امیدهای واقعی در بشر که انسان بر تداوم زندگی و تحمل دشواریهای آن بدان نیاز دارد ، پویایی معطوف به هدف ، استقرار وحدت و همبستگی که باعث نوعی پیوند و دلبستگی و وحدت میان معتقدان به آن هدف می شود . مراقب دایمی و احساس حضور و ناظر اعمال بودن امام ، سلامت اخلاقی جامعه را که زمینه ساز جامعه سالم می باشد از آثار بسیار مهم روان شناختی انتظار است . با توجه به اهمیت انتظار باید منتظرین به وظایف فردی و اجتماعی خود عمل کنند و وظایف فردی مانند معرفت امام و شناخت حقوق امام ، محبت ، اطاعت ، تسلیم بودن و عجله نکردن و انتظار است و وظایف اجتماعی که در دو مقوله وظایف فردی و وظایف نهادهای حکومتی است . و در آخر انتظار در آزمایش انسانهاست و باعث رشد و پویایی شیعیان ، اصلاح خود دیگران و مسئولیت شدیدتر در میان انسانها می شود . پس وظایف منتظران فقط دعا و نیایش نیست بلکه هر یک باید به وظایف فردی و اجتماعی خود آگاه بوده و به آنها عمل کنند . این پایان نامه از سه بخش تشکیل شده است بخش اول : نگاهی به زندگی امام ، بخش دوم : نگرشی بر فلسفه انتظار ، بخش سوم : وظایف مردم در زمان غیبت .

ما کانَ مُحَمَّدٌ اَبَا اَحَدٍ مَنْ رِجالِکُمْ وَ لکِن رَسُولَ اللهِ وَ خاتَمَ النَّبیّینَ . ضرورت نبوت اقتضا می کند وحی الهی به وسیله ی پیامبر یا پیامبران در اختیار بشر قرار گیرد . اما این دلیل خود گویای تعدد انبیاء الهی نبود، یعنی نمی توان گفت حتماً باید پیامبران متعدد باشند و تعدادشان فلان عدد باشد ، بلکه اگر امکان داشت که پیامبری از صدر خلقت تا انجام آن زنده بماند و هر زمان بر طبق نیاز بشر مطالبی به او وحی شود، دیگر ضرورتی برای بعثت پیامبر جدید نبود. ولی با توجه به محدویت عمر هر پیامبر و محدودیت مکان ارتباط با همه مردم، نیاز به تعدد پیامبران بود؛ اما این که حکمت ختم چیست؟ و چرا این تعدد پیامبران ختم گردید نیاز به بررسی دارد که ما در این مجموعه سعی کرده ایم با توجه به دلایل عقلی ونقلی وقرآنی که داریم دلیل ختم نبوت را بیان کنیم واز منابع تفسیری و روایی استفاده شده است و همچنین از طریق مصاحبه، سؤالات و شبهاتی که مطرح شده را با توجه به منابع معتبر بررسی کرده ام تا با مطالعه مجموعه جای شک و شبهه ای باقی نماند، با توجه به این که دین اسلام ضمانت بقاء دارد و به وسیله امامان معصوم دین اسلام به صورت ناب و خالص بیان شده است و هیچ تر و خشکی نیست مگر این که در قرآن و سنت و سیره پیامبر و اهل بیت آمده باشد و نیز با عنایت به استنباط علمای اسلام که از منابعی مانند قرآن، سنت و سیره ، عقل و اجماع به عنوان منبع استفاده می کنند خود به خود مسائل مستحدثه در اسلام متقن گردیده و دیگر لزوم پیامبر دیگری بعد از پیامبر اسلام خود به خود منتفی می گردد.