جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از پژوهش حاضر، بررسی مساله کفر و تکفیر در اسلام و پاسخ یابی به این سوالات است که آیا از نظر دانشمندان و بزرگان اسلام، در معنای کفر و نقطه مقابل آن یعنی ایمان، اتفاق نظر وجود دارد یا نه؟ در صورت مثبت بودن جواب، متفق علیه چیست؟ و در صورت منفی بودن، اختلاف به چه صورت است؟ میزان و قاعده شرعی از دیدگاه شرع جهت تحقق ایمان یا ارتداد و کفر افراد کدام است؟ آیا هر نوع اتهامی از نظر شرعت جایز است؟ و اگر نیست، علتش چیست؟ آیا اتهاماتی که در طول تاریخ نسبت به افراد صورت گرفته، منطبق با تعالیم و دستورات شریعت مقدس در این زمینه هست یا نه؟ روش تحقیق در این رساله، روش کتابخانه ای است. پایان نامه حاضر در سه فصل تنظیم شده است: فصل اول اختصاص به بررسی لغوی و اصطلاحی ایمان و کفر دارد. در فصل دوم، موضع اسلام نسبت به احکام حقوقی مربوط به ارتداد بیان شده است. فصل سوم، در حقیقت مروری است بر حوادث تاریخی مربوط به اتهامات و تکفیرها در میان اکثر فرقه ها و جریانات مسلمان. نتایج حاصل از تحقیق عبارت است از: اختلاف پیرامون مفهوم اصطلاحی ایمان و کفر، میان اهل اسلام و ناظر بودن بحثها به ثمرات اخروی آنها بیش ااز احکام دنیوی، ذومراتب بودن ایمان و کفر و جاری شدن احکام مسلمان بااقرار به شهادتین، مشروط بودن حکم به تکفیر به ضوابط و شرایطی که صدور آن را مقرون با احتیاط و تامل دقیق می سازد، خطرهایی که عدم توجه به شرایط و لوازم تکفیر در جامعه اسلامی پدید می آورد، ضرورت اجتناب از خلط میان ضروریات دین و مذهب.

این رساله در ‎۱۲ فصل به بررسی تسبیح موجودات در قرآن پرداخته است. از مباحث مطرح شده در این رساله می توان به این موارد اشاره کرد: قرآن و تسبیح، جهان مسبح حقتعالی، معنای تسبیح، لسان تسبیح در موجودات، آرا مفسرین در تسبیح، تسبیح وجهان ادراک و شعور، حیات عام در موجودات، معنای عام سمع و بصر و نطق، مراتب تسبیح

رساله حاضر در ده فصل به رشته تحریر در آمده است .در فصل اول بخشهای مقدماتی شناخت تشکیل می دهد و در فصل دوم تعریف شناخت و نقد برسی تعریف های مخلف آمده است . فصل سوم راجع به امکان شناخت و تاریخچه و قائلین به عدم امکان شناخت است .در فصل چهارم و پنجم به ریشه های اصلی شناخت ( اقسام علم ) پرداخته است. در فصل ششم اقسام مفاهیم کلی یا معقولات اولی و ثانیه منطقی و فلسفی پرداخته شده است. در فصل هفتم گرایش پوز تو سم، منطقی و فلسفه تحلیل زبانی مورد نقد و بررسی قرار گرفته شده است. در فصل هشتم دیدگاهای، عقلیون و فلاسفه در مورد اصطلاحات حسن یا عقل در تصورات و تصدیقات با یکدیگر مقایسه شده است. در فصل نهم به ابزار شناخت پرداخته شده است. در فصل دهم ارزش شناخت مورد بحث گذاشته شده است.

این پژوهش به بررسی آیات به ظاهر متناقض قرآن پرداخته و مشتمل بر این مباحث است: معنای تناقض، تاریخچه بحث، اسباب پیدا شدن این تناقضات در آیات قرآن، محکم و متشابه، فلسفه وجود متشابهات، عالمان به تأویل، رفع تناقض از آیات مربوط به انبیاء، رفع تناقض در دیگر مفاهیم قرآنی مانند هدایت، منافقین، تقوی، کافران.

در این پایان نامه اسماء حسنای الهی بررسی شده و دیدگاه قرآن و عرفان در این باره بیان شده است . در ابتدا، مفهوم اسماء حسنی و تشبیه و تنزیه در اسماء و صفات الهی مطرح شده است ؛ سپس، آیات در زمینه اسماء حسنی ذکر شده و مورد بررسی قرار گرفته است و دیدگاه متکلمین و فلاسفه در ارتباط با عالم و مراتب موجودات بیان و تقسیمات اسماء حسنی آورده شده است . در پایان، اسماء حسنی از قرآن کریم احصاء ودر یکصدوهیجده مورد ذکر شده است

این رساله در یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول به ذکر و شرح و بررسی روایات ناظر به اسم اعظم پرداخته شده است. فصل دوم تبیین جایگاه اسم اعظم به مشرب اهل عرفان و تعریف بعضی اصطلاحات آنها در این مقام پرداخته است. در فصل سوم شامل آراء مختلف در تفسیر و تبیین اسم اعظم است. در فصل سوم اسم مستاثر و نقش آن از نظرامام خمینی، مرحوم شاه آبادی، و دیگر محققین) بررسی شده است.

دف از پایان نامه حاضر تصحیح قسمت الهیات از" شرح عیون الحکم" است. پایان نامه مشتمل بر دو بخش است. در بخش اول ضمن سه فصل به مباحث کلی و مقدماتی درباره ابن سینا به عنوان مصنف کتاب " عیون الحکمه" و نیز فخررازی به عنوان شارح " عیون الحکم" و همچنین شیوه تصحیح پرداخته شده است. دربخش دوم با استفاده از پنج نسخه خطی کتاب " شرح عیون الحکمه" طی ‎۹ فصل به تصحیح قسمت الهیات آن پرداخته شده است. عناوین فصل ها به ترتیب عبارتند از : موضوع الهیات، احکام هیولی و صورت ، اثبات القوی، احکام علل و معلولات، وجود و بیان انقسام آن به جوهر و عرض، مباحث ممکن و واجب ، کلی و جزئی، الهیات، و بالاخره تقریر معاد روحانی .