آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

حاشيه اي از ملاشمسا گيلاني بر حاشيه شمس الدين محمد بن احمد خفري (- 958 هـ.ق). بر شرح جديد تجريد تحت عنوان « قوله». حاشيه مختصري است با عناوين «قوله-قوله»بر بخش الهيات شرح جديد علي بن محمد قوشچي(-879ق)بر تجريد الاعتقاد نصير الدين طوسي و محشي در اين حاشيه ممتع و مورد اعتنا به حواشي و مطالب خفري توجه دارد. آغاز كتاب: الحمدلله ذي المجد و البهاء و الصلاة و السلام علي سيد البشر و الانبياء و عترته الاطهار الاصفياء...اما بعد فيقول افقر خلق الله الغني محمد المدعو بشمسا الجيلاني ... هذه معلقات اتفقت مني بفضل الله سبحانه علي مبحث الهيات التجريد انجام كتاب: قوله وساير الاوصاف اي بشرط سلب ساير الاوصاف يعني ليس له تعالي صفه کما لية زايدة علي ذاته تعالي ... وهذا اشارة الي نفي الکثرة بعد الذات الحمدلله رب العالمين [الذريعة 6/66و 116؛رقم 340؛ آستان قدس 1/101 ؛ الفبائي آستان قدس /190 ؛ نمازي خوي /256 ؛ دانشگاه 3/235 ؛ فهرست آستان قدس 4/83؛ مرعشي 31/434؛ رياض العلماء از انتشارات اين كتابخانه بزرگ 7/153؛ فهرست قديم آستان قدس 1/37؛ كتابخانه وزيري 5/1572؛ كتابخانه ملي 12/392 ؛ مجلس شورا 2/44 و 2/60 و 10/1914 و 16/263؛ الهيات تهران ص 524-525 ؛ كتابخانه مدرسه آخوند ص 1314 و 1610 ؛ دانشگاه تهران 6/2263 و 6/2264 و 17/287؛ فهرست مروي 111 ؛ دائرة المعارف اسلامي 1/138 و 1/139 ؛ ذريعه 6/66 ؛ اعلام 2/1091 : شمس گيلاني ؛ طبقات 11/266 شمسا گيلاني ؛ مرعشي 18/283 «حاشيه شرح تجريد» ؛ نشريه 4/401 و 5/211 و 7/142 و 11/939؛ اهدائي به آستان قدس ص 104؛ نسخه پژوهي 3/129 ؛ فهرست الفبائي آستان قدس ص 190 ؛ شيخ علي حيدر 2/84 ؛ مكتبة اميرالمؤمنين 2/353 ؛ شورا 2/148/24 و 1/11/33 و 1/153/33 ؛ رايانه آستان قدس]

برهان تمانع یکی از براهین مهمّ کلامی در اثبات یگانگی خدا و نفی تعدّد اله است. درباره این برهان و چگونگی دریافت آن از آیه شریفه ﴿لو کان فیهما آلهة إلّا الله لفسدتا﴾ نگرش یکسانی وجود ندارد. متکلّمان و فلاسفه در تبیین تلازمِ میان «تعدّد آلهه» و «فساد» در این آیه و نیز در دلالت این برهان بر توحید ذاتی یا ربوبی، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. ملّا شمسا گیلانی در رساله «التوحیدیّة»، برهان مستفاد از آیه یاد شده را ناظر به توحید ذاتی واجب تعالی می‌داند و معتقد است تعدّد و تکثّر واجب الوجود بالذات مستلزم «فساد» به معنای «عدم تحقّق ممکنات» است. تصحیح حاضر برای نخستین بار، بر مبنای هشت نسخه خطّی موجود در کتابخانه‌های ایران صورت پذیرفته است. بدین منظور نسخه کتابخانه مجلس (شماره 1823) که کهن‌ترین نسخه به شمار می‌آید اساس نسبی تصحیح بوده و شیوه تصحیح بینابین برگزیده‌ شده است.