آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

سیاست در برگیرنده تصمیم‌گیری است و تصمیمات نتیجه درگیری و تعارض گروهی است . تصمیمات سیاسی چیزی جز حاصل کنش متقابل گروههای ذینفوذ و رابطه قدرت بین آنها نیست . بدین لحاظ در پویش‌های سیاسی هر گروه، صنف ، انجمن و تشکیل سیاسی بدنبال حداکثر منافع خود است و تقاضا و خواسته‌های خود را به سیستم سیاسی عرضه می‌نماید ابزار این بیان، در درجه اول احزاب سیاسی و بدنبال آن گروههای فشار می‌باشد. در این راستا پس از احزاب سیاسی، گروههای فشار به عنوان دومین نهاد دموکراسی مطرح بوده که موضوع اصلی این پژوهش را به خود اختصاص داده است . علیرغم اهمیت و جایگاه این گروهها (بخصوص در جوامعی که فاقد نظام حزبی بوده)، از سوی پژوهشگران علوم سیاسی کمتر بدان توجه شده و بنابر اهمیت این گروهها در اینگونه سیستم‌های سیاسی و از جمله جمهوری اسلامی ایران انگیزه‌ای شد تا این موضوع انتخاب شود و ماهیت ، ویژگیها، انواع شیوه‌های اعمال نفوذ، دیدگاهها و کارکردهای آنان مورد بررسی قرار گیرد. اگر چه نظرات مختلفی در خصوص گروههای ذینفوذ ابراز شده است لیکن واقعیت امر این است که نوع عمل آنها باعث شده جایگاه خاصی را در درون سیستم سیاسی به خود اختصاص دهند به گونه‌ای که برخی از اندیشمندان و نظریه پردازان معتقد هستند که عملکرد گروههای فشار، فعالیت و مانور ظاهری احزاب را تحت‌الشعاع قرار داده و در اکثر جوامع سیاسی به اولین عامل تعیین کننده تبدیل شده‌اند تا آنجا که در مطالعات سیاست تطبیقی به جای بررسی نظامهای حزبی باید گروههای فشار مورد مطالعه قرار گیرند، زیرا آنها به یک نقش حیاتی را در سیستم سیاسی ایفا می‌نمایند. نوع دیدگاههای مخالف و موافق در این مورد دو فرضیه را بدنبال خود مطرح می‌سازد. فرضیه نخست حاکی از آن است که افزایش تعداد و فعالیتهای روز افزون آنها باعث ایجاد اختلال در سیستم سیاسی خواهد شد و برای دموکراسی به مثابه آفتی محسوب می‌شوند و فرضیه دیگر به شکل مطلق آنها را طرد ننموده و بیانگر این نکته است که آنها ابزاری برای اعمال مشارکت بوده و علیرغم مضراتی که دارند، دارای کارکردهای مثبتی در درون سیستم سیاسی بوده و حذف آنان نمی‌تواند بهترین و آخرین راه حل باشد که در فصل ششم از بخش اول با بیان کارکردهای مثبت گروههای فشار نشان داده شده است که گروههای فشار تا بدانجا که به گسترش طبقه سیاسی و خروج مردم از حالت بی‌تفاوتی و عزلت سیاسی مساعدت نموده و آنان را وارد پویشهای سیاسی می‌نمایند و به عنوان ابزاری برای مشارکت مردم، ساختهایی مطلوب دموکراسی محسوب شده، اما در حالت گسترش بی حد و حصر و در شکل قدرتهای انحصاری باعث ایجاد اختلال در سیستم سیاسی خواهند شد. در بخش دوم پایان‌نامه نیز در قالب تطبیق مورد با تئوری، به بررسی انجمن حجتیه به عنوان مطالعه موردی پرداخته شده است .

تاریخی بودن نظریه ها یک مسأله بنیادی که در مباحث معرفت علم، امروزه محل مشاجره و گفتگوست، بحث درباره چگونگی حصول نظریه است. برای مثال وقتی که به آرای کارل پوپر در زمینه چگونگی پیشرفت علم مراجعه می کنیم، می بینیم که او معتقد است که یک نوع تنازع بقا به شیوه ی داروینی میان نظریات علم، وجود دارد. بنابراین در هر زمان، نظریه ای که پاسخگوی مسائل جاری باشد، مطرح می شود و وقتی نقص و نارسایی آن نظریه روشن شد، جهش و تحولی در زمینه نظریه پردازی حاصل می شود. از طرفی پوپر، ضمن حفظ صحت تشکیکی که دیوید هیوم به بحث استقرا به عنوان ملاک و شاخص علم وارد می کند، به این معنا که حوادث گذشته به معنای تأیید ضرورت حوادث آینده نیست و از تجربه گذشته، به ضرورت، به قانونمندی تحولات آینده نمی رسیم، معتقد است که نظریات، محصول حدسیات ما هستند. مشاهده فارغ از نظریه وجود ندارد و هر مشاهده‌ ای مسبوق به نظریه است. در واقع همان مفهوم “پیش شناخت” را که در اندیشه های گادامر هم مطرح شده است می توانیم در اینجا در نظریه پوپر به طور صریح مطرح کنیم که هر بینش و مشاهده‌ ای محصول یک پیش شناخت و یک پیش نظریه است. بنابراین علمای جامعه شناس به هنگام نظریه‌پردازی طبق برنامه پژوهشی که امروزه به خصوص تحت تأثیر سنت پوزیتیویسم آمریکایی معمول است به دنبال بررسی همه مصادیق و شواهد نمی روند بلکه این جریان برعکس است. به نظر پوپر اول اینکه هیچ نظریه ای وجود ندارد نظریه‌ها فرضیاتی بیش نیستند.آنهم فرضیات موفقیت‌آمیزی که در یک برهه زمانی مسائل را توضیح می دهند…

پلامناتز در شرح و نقدی بر فلسفه ی اجتماعی و سیاسی هگل بیشتر متأثر از تعابیر جناح چپ مکتب هگل است و با استفاده از همین تعابیر به استدلال پدیدارشناسی روح توجه بیشتری دارد. به نظر او اندیشه ی هگل درباره ی آگاهی و پویش های ذهن انسان اندیشه ای ارزشمند است. یکی از مسائل همیشگی وضع بشری این است که انسان همواره نیاز دارد جایگاه خود را در جهان بیابد و از لحاظ فکری و عاطفی با خود و با جهان به سازش برسد و خرسند شود. به نظر پلامناتز یکی از علایق مهم فلسفه ی هگل همین پویش ذهن انسان به سوی خرسندی است. از سوی دیگر پلامناتز به نقد دستگاه کلی فلسفه ی هگل و اندیشه ها و پیش فرض های آن و انسجام منطقی آن ها می پردازد. هدف او عرضه ی دورنمایی کلی نیست بلکه «وارد خانه می شود و به تجسس می پردازد.» به علاوه هدف نویسنده صرفا یافتن هماهنگی یا ناهماهنگی درونی آن فلسفه یا بهترین و وفادارترین تعبیر آن نیست بلکه می کوشد تا اهمیت آن را از لحاظ مسائل همیشگی انسان روشن سازد.